Waarom moet je juist wél stemmen als je jezelf niet terugziet in de politiek?

Hoe krijg je jongeren met een bi-culturele achtergrond naar de stembus? ‘Represent jezelf’ heeft de juiste toon gevonden.

‘Luister dan? Jullie willen niet horen he? Kijk hoe ze je buurt ruïneren. Die dooie chappies fixen niks voor jou. Hoeveel mensen van vroeger zie jij nog? Hoeveel winkels van vroeger zijn er overgebleven? Het is tijd om je hood te representen. Coach je matties. Ga stemmen. Represent jezelf’, schrijft @represent.jezelf op Instagram.

Het is (na de Tweede Kamerverkiezingen in 2021) de tweede keer dat Represent Jezelfjongeren aanspoort om te gaan stemmen. De vorige keer was tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2021. Met grootschalige campagnes hopen ze jongeren te bereiken. En dan met name de groep die het minst stemt: jongeren tussen de achttien en zevenentwintig uit gemeenschappen van kleur in de Randstad. ‘Het gaat veelal om jongeren met een bi-culturele achtergrond of jongeren die in een gezin wonen met een lage sociaaleconomische positie. Daar is de opkomst soms lager dan vijftig procent’, vertelt initiatiefnemer Younes Douari.

‘Represent jouw stad’ is de oproep tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Hoewel het opkomstpercentage (gemiddeld 55%) tijdens de gemeenteraadsverkiezingen sowieso al lager is dan tijdens landelijke verkiezingen zijn jongeren (met 42%), en nog specifieker jongeren van kleur (met 30%), zwaar ondervertegenwoordigd. Oftewel: ‘lacking’, zoals het campagneteam het noemt. En ‘daarom zijn er alleen maar oude chappies die bepalen over jouw buurt’. Slechts zeven procent van de gemeenteraadsleden is jonger dan dertig jaar.

‘Vorig jaar was ik de doelgroep die getarget werd. Ik zag de filmpjes steeds voorbijkomen en dacht: wat een vet account. Toen ben ik het gaan volgen’, vertelt de 28-jarige Magali Kuils. Een jaar later is ze onderdeel van het team. Geen nieuwe wereld voor Kuills; ze heeft het geluk uit een politiek nest te komen. ‘Mijn vader zat in de gemeenteraad, ik ging vaak met hem mee om campagne te voeren. Dus ik werd vanuit huis altijd heel erg gestimuleerd om politiek betrokken te zijn. Ik ben dus ook altijd gaan stemmen.’ Voor veel jongeren is dat anders, weet ze. ‘Politiek staat ver van ze af omdat ze zich niet herkennen in de mensen die daar zitten. Segregatie en polarisatie, zorgen ervoor jongeren zich niet verbonden voelen met de politiek - en de maatschappij. Dat wordt in stand gehouden wanneer ze zien dat mensen in hun omgeving ook niet stemmen. Ik denk dat het onze verantwoordelijkheid is om anderen bewust te maken van hoe de politiek werkt en hoe belangrijk het is om wél te gaan stemmen.’

Jongeren zijn lacking en daarom is de politiek lacking op hen. ‘Ze hebben weer geen moer gedaan. Dingen worden weer niet gefixt in je buurt, want de overheid is spijker [gierig]. Ze laten onze mensen achter met kleinere kansen. Kijk naar je buurthuis die gesloten is, kijk naar je osso [huis] die duurder is geworden. Ze trappen je leip de hood [buurt] uit. Laat jezelf niet persen door die daggoes [honden]. Je kan dingen laten lukken in je fotto [stad]. Stem voor je mensen. En represent je stad. Doe het voor jezelf en represent jezelf.’

Represent Jezelf brengt politiek naar de belevingswereld van deze jongeren. ‘Wij hebben een ander taalgebruik dan de meeste campagnes. De taal die jongeren uit grote steden met elkaar spreken – met woorden uit het Marokkaans of Sranantongo. Ik denk dat het daardoor een gevoel geeft: dit is voor ons bedoeld. Het had door vrienden gemaakt kunnen worden, daardoor komt het betrouwbaarder, begrijpelijker en vertrouwder over.’

Met de campagne hopen ze de vicieuze cirkel te doorbreken. ‘Niks met politiek? Ewa ja, wij ook niet altijd man. Maar niks doen is geen optie’, klinkt het op het Instagramaccount van Represent Jezelf.Dat is de kern, volgens Kuils. ‘We proberen dat om te draaien, want als je niet gaat stemmen dan verandert er ook niks. Ik vind het zelf heel frustrerend als mensen niet stemmen, maar wel klagen. Je kán stemmen, je kúnt er iets aan doen. Maar ik denk dat veel mensen dat niet weten. Als we het allemaal samendoen dan kunnen we dingen veranderen, het eerlijker maken. Dan kunnen we zorgen dat de Tweede Kamer en de gemeenteraad een goede weerspiegeling worden van de mensen die hier wonen.’

Of het nou aan Represent Jezelf heeft gelegen of niet, de opkomst van jongeren is in 2021 opvallend hoog. Tachtig procent van de jongeren tussen de achttien en vierentwintig is gaan stemmen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. ‘Het lukt beter om jongeren te betrekken bij de politiek’, zegt Dahran Çoban van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) in De Nieuws BV. Kuils noemt het een gezamenlijke winst. ‘We zijn natuurlijk niet de enigen die campagne hebben gevoerd en ik denk ook dat corona een grote rol heeft gespeeld. Jongeren zijn zich steeds beter bewust hoe politiek invloed heeft op hun dagelijks leven en ze weten beter dat als ze iets willen bereiken ze actie moeten ondernemen.’