Waarom hebben we het nooit over huiselijk geweld onder jongeren?

Ook jongeren krijgen te maken met huiselijk geweld en toch is er maar weinig aandacht voor dit onderwerp bij deze groep.

Een op de vijf jongeren is het slachtoffer van huiselijk geweld. Vooral meisjes hebben ermee te maken, zo maakt het Centraal Bureau voor de Statistiek deze week bekend. ‘Het zijn schokkende cijfers, maar we zaten er erg lang op te wachten. Ik ben heel blij dat er eindelijk onderzoek naar is gedaan’, aldus Tessel ten Zweege in De Nieuws BV. Zelf is Ten Zweege ook het slachtoffer geworden van huiselijk geweld en daarover schrijft ze nu een boek.

Weinig aandacht

De afgelopen jaren is het thema huiselijk geweld steeds meer onder de aandacht gekomen, maar volgens Ten Zweege hebben we het nog te weinig over de jongeren die slachtoffer worden. ‘Daar waren heel lang geen cijfers over. (…) bij bijna alle instellingen in Nederland die zich met dit onderwerp bezighouden zijn eigenlijk geen cijfers bekend over hoe vaak dit onder jongeren voorkomt.’

Minder serieus genomen

Dat heeft verschillende redenen, volgens Ten Zweege. ‘Ik denk dat mensen bij huiselijk geweld snel denken aan stellen die samenwonen, die kinderen hebben, getrouwd zijn. Ik denk dat relaties onder jongeren minder serieus worden genomen, waardoor misschien wordt gedacht dat het geweld ook minder serieus zal zijn.’

Eigen ervaring

Huiselijk geweld kent vele gezichten. ‘Seksueel geweld, excessieve controle – zoals het checken van iemands telefoonberichtjes – en natuurlijk fysiek geweld.’ Iets waar Ten Zweege zelf dus ook ervaring mee heeft. ‘In 2017 en 2018 heb ik in een gewelddadige relatie gezeten. (…) ik woonde met hem samen, niet helemaal vrijwillig. We waren een aantal maanden samen.’ In die periode ondervindt ze de problemen die ze nu beschrijft. ‘Ik had niet het idee dat ik naar Veilig Thuis zou kunnen stappen. Omdat ik nog maar negentien was destijds, had ik het idee dat het misschien niet serieus genoeg zou zijn of dat ze mij niet serieus genoeg zouden nemen. (…) ik vond het heel moeilijk om hulp te vragen. Ik voelde heel veel schaamte. Maar inmiddels, sinds ik me hierover uitspreek, krijg ik bijna dagelijks berichtjes van vrouwen van mijn leeftijd die zeggen hetzelfde meegemaakt te hebben en laten weten dat zij het ook niet durven te vertellen aan hulpinstanties en vrienden of familie.’

Veilig Thuis

Volgens Ten Zweege moeten we het gesprek openen en een breder beeld laten zien van huiselijk geweld, want het gaat niet alleen om stellen die al jaren samenwonen of getrouwd zijn. Het kan ook voorkomen bij jonge stellen, die nog maar kort bij elkaar zijn. ‘Mensen hebben een beeld van huiselijk geweld dat het vrouwen overkomt die bijvoorbeeld financieel afhankelijk zijn van de man, of gebonden zijn aan de dader vanwege kinderen. En dat je dan denkt bij jongeren, die in een meer vrijblijvende relatie zitten, dat ze gewoon weg kunnen en dit niet moeten pikken. Maar geweld kan er altijd insluipen en je wordt er zo door overdonderd (…) ik hoor Veilig Thuis daar maar weinig over praten. Terwijl het dus wel heel vaak voorkomt.’

Fragment: 1 op 5 jongeren slachtoffer huiselijk geweld: 'Schaam je niet, maar spreek je uit!' (De Nieuws BV)

Politiek

De politiek heeft volgens Ten Zweege te lang achterovergeleund als het gaat om de aanpak en erkenning van huiselijk geweld. ‘Mark Rutte heeft het op de VN-top de “schaduwpandemie” genoemd. Dat was eigenlijk de eerste keer dat hij openlijk over huiselijk geweld sprak.’ Het wordt nog te vaak gezien als een privéprobleem. ‘Iets wat zich achter gesloten deuren, in de relationele sfeer afspeelt.’ Die houding lijkt veel mensen vrij te pleiten het probleem aan te pakken. ‘Ik hoop dat deze cijfers ervoor zorgen dat universiteiten meer gemotiveerd raken dit met hun studenten te bespreken, dat middelbare scholen les kunnen geven over gezonde grenzen binnen relaties, en dat de politiek het signaal oppikt. Want de campagnes die we nu voeren over huiselijk geweld en de subsidie die naar Veilig Thuis gaat, dat is niet genoeg.’

'Niet jouw schuld'

Door haar eigen verhaal te vertellen hoopt Ten Zweege andere vrouwen de moed te geven over hun schaamte heen te stappen. ‘Ik wil laten zien dat als iemand jou mishandelt, dat nooit iets te maken heeft met jou als persoon. Het is nooit jouw schuld. Jij hoeft je er nooit voor te schamen als iemand anders jouw grens overgaat.’