Spermadonor Koen: 'Ik heb zelf kinderen, dat gun ik anderen ook'

Koen* is één van de weinige mannen in Nederland die spermadonor is. Waarom doet hij dit? Ralph en Diva spreken hem tijdens een dag meelopen bij de spermabank.

'Ik heb zelf kinderen gekregen en dat bracht mij heel veel geluk. Ik gun dat geluk ook aan andere mensen', vertelt Koen* aan Ralph en Diva. Dankzij zijn donatie is al tenminste één kind verwekt. 'Daar heb ik een keer naar gevraagd.' In totaal mogen spermadonoren bij twaalf personen kinderen verwekken. 'Het mogen dus meer dan twaalf kinderen zijn; het gaat erom dat ze bij twaalf vrouwen mijn zaad zouden mogen toepassen. Het kan zijn dat die vrouw bijvoorbeeld twee kinderen wil, en dan is het natuurlijk prettig als die van dezelfde donor zijn.'

We hebben in Nederland een groot tekort aan spermadonoren. Jaarlijks melden slechts twintig mannen zich aan bij de spermabank. 'In Nederland zijn we blijkbaar niet zo gewoon met het spermadonorschap – alsof er nog een soort taboe op rust', vertelt klinisch embryoloog Janneke. 'In een land als Denemarken is het veel gewoner.'

Op dit moment heeft de spermabank die Diva en Ralph bezoeken zo'n veertig tot vijftig donoren. En van de circa twintig nieuwe aanmeldingen per jaar blijven er vaak maar tussen de drie en de vijf over. Veel blijken na onderzoek namelijk niet geschikt. 'Van de tien mensen die sperma doneren, vallen er na controle zeven af omdat de spermakwaliteit gewoon niet voldoende is. Om donor te worden heb je zulk goed sperma nodig; het wordt natuurlijk ook ingevroren en daardoor gaat heel veel dood. Je moet van tevoren dus hele hoge aantallen hebben om geschikt te zijn voor het donorschap.'

Eens per week is het 'donordag' op de spermabank. Op die dag komen de donoren langs om hun wekelijkse donatie te doen. Donoren krijgen een potje mee, en daarna kunnen ze in de zogeheten productiekamer aan de slag. Vervolgens wordt het zaad van het vocht gescheiden door middel van een centrifuge. Daarna wordt het met rietjes opgezogen en in de vriezer geplaatst. Het wordt vervolgens wanneer het nodig is weer ontdooid voor inseminatie.

*De naam van de persoon in dit artikel is gefingeerd. De echte naam is bekend bij de redactie.