Hoe zou het leven eruitzien als we duurzaamheid en aandacht onze prioriteit maken?

Wiebe Radstake en zijn vriendin Suzan Dahmen wonen met hun pasgeboren zoontje Warre in een omgebouwde Engelse dubbeldekkerbus. Tot voor kort zwierven ze beiden nog over de wereld - Wiebe in een schip en Suzan op de fiets - om te laten zien dat het leven ook anders kan.

Wiebe is kapitein op zeilschip Tres Hombres. Met het schip vervoeren ze vracht zoals cacao en rum over de Atlantische Oceaan, zonder gebruik te maken van een motor. Daarmee willen ze laten zien dat het ook in deze tijden nog steeds mogelijk is om goederen te vervoeren op een kosteloze en schone manier, door gebruik te maken van de energie van de wind. De koffie die ze thuis drinken heeft Wiebe zelf op de Tres Hombres naar Nederland verscheept. ‘Dit komt uit Colombia en de Dominicaanse Republiek. Dat halen we dan bij kleine organische boeren op.’ De zakken brengt hij vervolgens zelf over, met hun duurzame schip. Om aan anderen te laten zien hoe het verschepen van producten over de jaren is veranderd, maar dat het nog steeds op een duurzame manier kan. Floortje Dessing brengt een bezoek aan het stel in Floortje Blijft Hier.

Vervuiling op zee
‘De zee is altijd een ver-van-mijn-bed-show. Dus wat er op zee gebeurt dat weet niemand, en dat willen we eigenlijk ook niet weten. Maar daar wordt ontzettend veel vervuild door tankers en door vrachtschepen.’ Wiebe noemt vervoer (op zee) de missing link. ‘Het zou mooi zijn als er een netwerk gecreëerd wordt van zeilende schepen die alles helemaal CO2-neutraal kunnen overbrengen. Want de winden die waaien wel, dat komt wel goed.’ Maar zeilschepen in plaats van door vervuilende brandstof aangedreven vrachtschepen zullen het vervoer enorm tijdrovend maken. Maar daar zouden we volgens Wiebe niet zo veel waarde aan moeten hechten, zo leerde hij op de Kunstacademie. ‘Geen tijd bestaat niet, er bestaat alleen prioriteit. Als ik nu bijvoorbeeld veel tijd in deze koffie steek, wordt hij misschien wel lekkerder.’

Brievenpost
Ook Suzan leeft binnen het principe van prioriteit boven tijd. Met haar fiets heeft ze een tocht gemaakt die een jaar lang duurde. Ze fietste van Rotterdam naar Kaapstad. Met als doel: het bezorgen van brieven langs de route. ‘Ik was, met een paar anderen, al langer met een project bezig waarbij we autonome postbodes waren. Dan brachten we zelf brieven naar mensen. Mensen schreven een brief en dan ging ik liftend door Nederland of Europa om die brief te brengen.’ En precies dat ging ze toen weer doen. Maar nu niet liftend, maar met haar eigen fiets. Onderweg maakte ze stops op plekken waar ze brieven moest bezorgen. Ze deed dit project om mensen bewust te maken van het contact dat ze hebben: ‘Dat het iets heel langzaams en heel persoonlijks is, die brieven brengen. Een beetje het omgekeerde van de huidige tendens in de wereld: heel snel en onpersoonlijk.’ Uiteindelijk worden zo’n tachtig brieven afgeleverd bij hun ontvanger.
Ze merken steeds vaker dat hun werk, wat ze vanuit eigen overtuiging doen, anderen inspireert om iets vergelijkbaars te doen. ‘Je kan heel boos zijn en zeggen: we moeten de wereld veranderen’, aldus Wiebe. ‘Maar je kan ook denken: wat kan ik goed en wat vind ik leuk om te doen? Dat kan je dan inzetten om een inspiratiebron te zijn. Dat dacht ik met dat zeilen: laat ik dat gewoon doen, met de jongens van de Tres Hombres. En dan zie je dat overal weer mensen enthousiast worden door zo’n klein rotbootje, want dat is het’, grapt Wiebe.

Duurzame binnenvaart
Het volgende avontuur van het stel staat op het punt van beginnen. Ze hebben een authentieke Tjalk gekocht: een zeilend vrachtschip uit het jaar 1902. ‘Gebouwd als zeilend vrachtschip zonder motor, en ze gaat ook weer vracht vervoeren’, legt Wiebe uit. Met het schip willen ze de binnenvaart van Nederland vergroenen. Gewoon zoals het vroeger ook ging: het ruim volladen en zeilen. De zeilende oude vrachtschepen zoals we die in Nederland kennen zijn uniek, hoewel de schepen tegenwoordig vooral worden gebruikt om op te wonen. Daarom pleit Wiebe ervoor om de schepen terug te vormen naar waar ze in eerste instantie voor gebouwd zijn: waar verschepen. ‘Mensen willen weten waar het voedsel vandaan komt, willen dat het groen wordt vervoerd; dus waarom niet die schepen er weer bij betrekken?’ Al is het alleen om een signaal af te geven dat het zo niet langer kan. ‘Denk eens na waar het allemaal vandaan komt. De meeste dingen uit China, en waar vandaan, hebben we helemaal niet nodig. Dus waarom zouden we daarheen gaan met mammoettankers? Het is goed om te laten zien hoeveel moeite het eigenlijk kost om al die producten naar en door Nederland te vervoeren.’ Zijn schip wordt het podium voor een groen idee. ‘Om te laten zien dat het wél anders kan.’