Hoe moet het nu verder bij de Belastingdienst?

‘De opwinding in Den Haag is groot’, zegt politiek redacteur Peter Kee over de (almaar voordurende) toeslagenaffaire bij de Belastingdienst in De Nieuws BV . Joop -hoofdredacteur Francisco van Jole, in hetzelfde item: ‘Het gaat ook wel over iets heel ernstigs. Die mensen zijn de vernieling in geholpen, iemand heeft hierdoor een einde aan het leven gemaakt. Hoe erg wil je het hebben?’

Schandaal
Bij de affaire stapelt het ene schandaal zich op het andere. Bij de aanvankelijke onthulling van de kwestie, eind mei, vertelde Ahmet Gökçe (eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau dat slachtoffer werd van het onrechtmatig optreden van de Belastingdienst) in Pauw al wat hem was overkomen. Het begon voor hem met een gesprek met de Belastingdienst. ‘Het werd een vervelend gesprek. Een paar maanden later kreeg ik telefoon van de ouders: mijn toeslag is stopgezet.’ Jacqueline Imminga maakte als eigenaar van een kinderopvang in Almere hetzelfde mee. In Pauw : ‘Ik kreeg ouders aan mijn bureau die zeiden dat ze geen kindertoeslag ontvangen hadden. Geen bericht, geen briefje. De volgende maand kregen ze weer niks.’ In de studio vertelden ook gedupeerde ouders over de zaak.

Procederen
Vorige week werd bekend dat de Belastingdienst al lange tijd wist dat ze helemaal geen zaak had , maar desondanks bleef de dienst tegen bezwaarprocedures procederen. En deze week werd bekendgemaakt dat het aantal gedupeerden waarschijnlijk veel groter is (duizenden in plaats van driehonderd) dan tot dan toe bekend was. Van Jole: ‘Die mensen zijn onterecht beschuldigd vanwege hun etnische achtergrond. Dáárom is er op ze gejaagd. Mensen die kansloos waren. En ze werden geselecteerd op grond van hun afkomst. Artikel 1 van de grondwet verbiedt dat. En dat is niet voor niets artikel 1. Je wordt vervolgd omdat iemand anders met eenzelfde kenmerk ook iets heeft gedaan. Bij de politie noem je dat racial profiling . Ze werden vals beschuldigd. En toen dat duidelijk werd, weigerde de Belastingdienst dit terug te draaien.’

Kamerleden zijn ongelofelijk kwaad, weet Kee. 'Kamerleden Pieter Omtzigt en Renske Leijten hebben hier al heel duidelijk vragen over gesteld. Een deel van de Financiële Kamercommissie is nu op studiereis in Japan, dus die mensen zijn wat lastig bereikbaar. Ze zeggen nog niet dat staatssecretaris Snel van Financiën moet sneuvelen, maar wel dat hij eindelijk eens krachtdadig moet optreden tegen de Belastingdienst.’ Van Jole vindt het raar dat hij nog niet gesneuveld is. ‘ Nu blijkt dat hij wéér gelogen heeft tegen de Kamer – of “onjuist heeft geïnformeerd”, zoals dat heet.’

Klokkenluider
Dan is er nog de zaak met de klokkenluider van de Belastingdienst . Van Jole: ‘Degene die dit aan het licht heeft gebracht, is aangeklaagd wegens schending van de ambtseed. Maar als je de ambtseed erop naleest, is deze klokkenluider juist degene geweest die de ambtseed heeft nageleefd, want hij heeft zich gehouden aan de grondwet en heeft zich een betrouwbaar ambtenaar getoond. Degenen die dit uitvoerden, hebben juist de grondwet geschonden. Ze keren het helemaal om.’

Dit laatste wordt ook echt een kwestie in Den Haag, aldus Kee. ‘Belastingdienstdirecteur Uijlenbroek heeft gewenst dat de klokkenluider vervolgd wordt; ik denk dat daarover de onderste steen nog boven moet komen.’ En Minister Hoekstra van Financiën? Onder zijn ministerie valt uiteindelijk de dienst waar het om gaat. Kee: ‘Hoekstra wil dit op de tafel van staatssecretaris Snel laten, dat is wel duidelijk. Terwijl hij eigenlijk zou moeten zeggen: wij moeten met z’n tweeën paal en perk stellen aan de Belastingdienst. Er keihard tegenaan, er moeten koppen rollen. Want die dienst heeft te vaak informatie achtergehouden voor de staatssecretarissen die daarop zaten.’

Grondwet
‘Dit is de staat tegen burgers, het ergste wat je kan overkomen’, zegt Van Jole. ‘Want als de staat zich tegen je keert, kun je bijna nergens meer naartoe. Tegen die macht ben je niet bestand, je kan er zo weinig tegen doen. Daarom hebben we een grondwet, die moet dat voorkomen. En die is hier op grootschalige wijze overtreden.’

Kijk/lees/luister verder
Audio: Kee & Van Jole kunnen De Belastingdienst ook niet leuker maken (De Nieuws BV)