Hoe kom je erachter dat je te veel huur betaalt?

‘Als je alle advertenties van Kamernet bekijkt, dan is 8 van de 10 kamers te duur’, vertelt datajournalist Reinier Tromp in De Nieuws BV over zijn onderzoek bij Argos. Maar hoe werkt het huidige puntensysteem eigenlijk? 

‘Uit mijn dataonderzoek  blijkt dat huurders gemiddeld 146 euro per maand te veel betalen volgens het puntensysteem’, legt Tromp uit. Hij deed onderzoek naar kameraanbieders op Kamernet.nl. ‘Kamernet is de grootste woningaanbieder voor de particuliere woonmarkt.’ Volgens hem zijn de gemiddelde vraagprijzen per stad erg verschillend. Tromp: ‘In Amsterdam betalen huurders zelfs gemiddeld 307 euro per maand te veel.’ Kassa concludeert, aan de hand van dit onderzoek, dat er in grote steden als Amsterdam en Utrecht nauwelijks kamers te vinden zijn die volgens het puntensysteem geprijsd zijn.

Maar wat houdt het zogenaamde puntensysteem in? Dat zit zo: 
Volgens de rijksoverheid bedraagt de in 2021 vastgestelde maximale huur voor een sociale huurwoning € 752,33. Onder die zogenaamde liberalisatiegrens wordt de wettelijk toegestane maximumhuur voor kamers bepaald aan de hand van het puntenstelsel voor onzelfstandige woningen. Dit is een systeem dat een prijs voorschrijft aan huurders en verhuurders om kwetsbare kamerhuurders te beschermen, licht Kassa toe. Tromp: ‘In dat systeem krijg je punten voor voorzieningen als een wastafel. Ook het aantal vierkante meters wordt meegenomen. Daarnaast maakt het ook uit of je bijvoorbeeld een gaskachel of centrale verwarming hebt.’ 

Buiten de Randstad
Hoewel het probleem van te dure kamers in de grote steden het grootst is, kampt heel Nederland met te hoge huurprijzen. Ook in kleinere steden en dorpen als Schin op Geul en Bemmel is dat het geval, vertelt Tromp: 'Hoewel we het dan wel over kleinere aantallen hebben, want er zijn niet veel kamers in Bemmel op Kamernet.' Daardoor kun je, in tegenstelling tot bij de grotere steden, geen uitspraken doen op stadsniveau. 

In deze steden kan dat wel: 

• In Amsterdam en Utrecht zijn 95 procent van de kamers te duur, volgens het puntensysteem;
• In Den Haag is 88 procent van de kamers te duur;
• In Rotterdam en Groningen is dat 86 procent.

Uit zijn onderzoek blijkt dat er één stad is waar je iets minder betaalt dan volgens het puntensysteem gewenst is, vertelt hij: 'In Enschede betaal je zelfs iets minder. Wat ze daar goed doen, weet ik niet. Maar daar kun je goedkoop een kamer huren.’ 

Huurcommissie
Echter handhaaft de overheid hier niet op. Het puntenstelsel schrijft weliswaar een prijs voor, maar de overheid zegt dat dit tussen verhuurder en huurder opgelost moet worden, legt Tromp uit. 'Je kunt als huurder nagaan hoeveel je zou moeten betalen volgens het puntensysteem en naar je verhuurders stappen via de huurcommissie.' Toch blijkt uit het jaarverslag van de huurcommissie dat in 2020 slechts 9.991 zaken zijn ingediend bij het orgaan. Tromp: 'Als de huurder de zaak wint, moet de verhuurder het verschil betalen. Maar de vraag is of de huurder naar de huurcommissie stapt. Durf jij tegen je huisbaas te zeggen: “Ik ga procederen en er is ook een lekkage... kom je die morgen repareren?”’ Volgens Tromp werkt dit dus niet. 

Kwetsbare positie
Studenten zijn vaak angstig voor een conflict met de huisbaas, want je zit als huurder in een kwetsbare positie. ‘Uit het feit dat verhuurders dit kunnen doen zonder dat er een straf op staat of zonder dat het een afschrikwekkend effect heeft, blijkt dat huurders met hun rug tegen de muur staan.’ Daarnaast duurt zo’n proces erg lang, vertelt hij. 

Gemeenten
Wethouders (wonen) in grote steden waar deze problemen zich afspelen, kunnen op dit moment weinig doen, vertelt Tromp. ‘Gemeenten hebben weinig middelen. Dat gaat wel veranderen. Er ligt een wetsvoorstel dat heet ‘goed verhuurderschap’. Dan kunnen gemeenten de vergunning van verhuurders innemen als er wordt vastgesteld dat een verhuurder het niet goed doet. Die wet ligt nu ter consultatie, die gaat binnenkort door de Tweede Kamer.’ 

Handhaving is hard nodig, want studenten hebben het anno 2021 niet makkelijk op de woningmarkt. Wat dat in de praktijk betekent lees en zie je hier: