Autorijden fors duurder: benzineprijs stijgt op 1 januari met 25,8 cent per liter

Tanken dreigt vanaf 1 januari fors duurder te worden, en dat leidt tot zorgen in de coalitie. Met ingang van volgend jaar kost een liter benzine 25,8 cent meer dan nu, tenzij het kabinet ingrijpt. De jaren erna komt er nóg eens 18,6 cent bovenop. Maar terugdraaien kost miljarden.

Wat is er aan de hand? In 2022 heeft de overheid de belasting op brandstof verlaagd. Dat besluit werd destijds genomen om de enorme klap op de koopkracht te verlichten. Na de Russische inval van Oekraïne steeg de brandstofprijs enorm en was er sprake van hoge inflatie. Het verlagen van de accijns op brandstof was één van de manieren om de pijn te verlichten.

Deze accijnsverlaging betrof echter een tijdelijke maatregel, en deze komt per 1 januari volgend jaar te vervallen. Dat terwijl er ook nu nog wordt opgeroepen om burgers in financiële zin meer te ondersteunen wat betreft hun koopkracht.

Minister Barry Madlener (PVV) van Infrastructuur en Waterstaat liet weten dat de benzineprijs op 1 januari met 25,8 cent per liter stijgt als het kabinet de regeling niet verlengt. De aanstaande prijsverhoging kán worden teruggedraaid, maar dat zou wél een tegenvaller van 1,6 miljard euro betekenen. En dat leidt tot zorgen in de coalitie.

In 2027 en in 2030 volgen er twee aanvullende prijssprongen van benzine die samen goed zijn voor nóg eens ruim 18 cent bovenop de literprijs. Dat heeft te maken met veranderende Europese regels die oliebedrijven dwingen om de prijzen nog verder te verhogen.

Worden al deze prijsverhogingen bij elkaar opgeteld, dan stijgt de prijs van benzine de komende jaren dus met bijna 50 cent per liter. Dat komt alléén door stijgende belastingen.

Madlener maakt zich zorgen en hoopt op een oplossing: "Mobiliteit moet betaalbaar blijven, voor iedereen. We zien dat onder druk staan, die zorgen delen we zeker. Ik hoop dat het kabinet er wat aan kan doen, met de schaarse middelen die we hebben."

Het probleem is dat de betaalbaarheid van brandstof niet de enige wens is van de regeringspartijen. Ze willen in algemene zin meer koopkracht, maar ook goedkopere boodschappen, goedkopere kinderopvang en een lagere energierekening. Wat ook meespeelt, is de noodzaak tot forse extra investeringen in defensie als gevolg van geopolitieke spanningen. Ook is er nog een begrotingsgat te dichten, aangezien een geplande btw-verhoging op sport en cultuur van de baan is.

Omdat er zoveel wensen zijn, is er niet één coalitiepartij die zich geroepen voelt om als eerste te pleiten voor lagere brandstofprijzen. Niemand wil het risico lopen dat andere partijen akkoord gaan, maar daar wél eisen en voorwaarden aan verbinden, zoals dat andere wensen geen doorgang kunnen vinden.

Wel benadrukken de coalitiepartijen dat betaalbare mobiliteit de aandacht heeft, en daaronder vallen dus ook de brandstofprijzen. NSC-Kamerlid Olger van Dijk: "Betaalbare mobiliteit is voor ons heel belangrijk. Mensen met een kleinere beurs zijn bovendien niet zelden afhankelijk van een brandstofauto. Dat moeten we goed in de gaten houden."

Het onderwerp komt volgens VVD-leider Dilan Yesilgöz in ieder geval op tafel tijdens de voorjaarsonderhandelingen. Maar wellicht wordt niet eerder dan Prinsjesdag duidelijk of er iets aan de stijgende brandstofprijs kan worden gedaan en zo ja, welke mogelijkheden het kabinet heeft.

Ook houders van benzinepompen maken zich zorgen om de aanstaande prijsstijgingen. Met name ondernemers in de grensstreek zijn ongerust, omdat de prijsverschillen naar verwachting zó groot worden dat nog meer mensen liever over de grens gaan tanken.

Voorzitter Martin van Eijk van Belangenvereniging Tankstations (BETA): "Voor automobilisten is dit niet te doen. En het verschil met de buurlanden wordt volgend jaar zo groot dat de grenspomphouders in ieder geval de nek omgedraaid worden. Wij zijn dan 40 tot 50 cent per liter duurder."

Van Eijk vervolgt: "We pleiten in ieder geval voor het behoud van de accijnsverlaging."

Bron: AD, BNR