Spreeuw, honger, wie het eerst komt …

Iedereen kent wel de spreeuw het is een uiterst talrijke jaarvogel, doortrekker en wintervogel. Zwarte vogel met een groen/paarse glans en een citroengele snavel. De winterdag heeft hij ook nog witte stippen op z’n zwarte verenpak. Maar de zwarte kleur krijgt de spreeuw pas, als het winterse kleed is versleten. In het najaar vliegen vele groepen van duizenden spreeuwen in grote zwermen bijeen. In het Engels noemt men dit Black Sun, of murmuration vanwege het geruis. Deze synchroon zwenkende zwermen zijn een spectaculair en fascinerend schouwspel, zoals de vogels allerlei vluchtbewegingen maken zonder tegen elkaar op te vliegen. In het voorjaar is ie op zijn mooist, dan zoekt het mannetje een partner. Spreeuwen zijn holenbroeders en maken rond half april – juni in een oud spechtenhol (zoals op de foto is te zien ) of onder het pannendak, in een nestkast of spreeuwpot hun nest, en legt het vrouwtje gemiddeld 5 eieren licht blauw van kleur. Vroeger hing men een spreeuwpot op voor een paartje spreeuwen. Helaas voor de spreeuw werd de mens daarbij meestal niet gedreven door zijn liefde voor de natuur. Men hield weliswaar van de spreeuw, maar niet uit genegenheid voor deze vrolijke rakker, maar als lekkernij verwerkt in pasteien, in de soep of op andere wijze bereid. Vooral de jonge nestvogels waren in trek. In Nederland loopt de populatie spreeuwen sinds de jaren-1990 snel terug. Onlangs werd tijdens de stadsvogelconferentie in Eindhoven de stadsvogelbalans 2013 gepresenteerd. Ondersteund met de tellingsresultaten van MUS vrijwilligers blijkt; dat landelijk is er een flinke afname vastgesteld, het aantal spreeuwen is sinds 1990 bijna gehalveerd! De afname is minstens zo alarmerend als de afname van de huismus eind vorige eeuw en ook vastgesteld in de ons omringende landen. Het is niet onwaarschijnlijk dat, na de huismus, ook de spreeuw op de volgende Rode lijst van Nederlandse broedvogels terecht komt. Zou de terugloop worden geweten aan het verdwijnen van weilanden en de verdroging van het grasland door het bodembeheer. Wellicht dat de spreeuw wat meer leefruimte krijgt, en dat hij vaker een kersje mag wegpikken. Tevens kunnen wat extra nestkastjes met een vliegopening van 45 mm doorsnede ook wat helpen. En zien we de spreeuw weer in volle glorie en kleur zoals op de voorkant van Het Vogelboekje geschreven door Jac. P. Thijsse.
Een stukje historie; wie meer wil weten over het gebruik van een spreeuwpot klikt op de link: http://test.hops-research.org/all/brabants_heem_1987_XXXIX_1_154_167.pdf