Werkt het 'sisverbod'?

Meer dan 80% van de vrouwen wordt weleens seksueel geïntimideerd op straat. Daarom is het in Rotterdam sinds 1,5 jaar strafbaar om vrouwen lastig te vallen op straat. Maar werkt dat verbod wel?

Onder dit verbod valt het nafluiten, naroepen of achtervolgen van vrouwen. Doe je dit wel dan riskeer je een geldboete van maximaal 4100 euro of een celstraf tot drie maanden.

Als Jamaal in Academy TV een aantal vrouwen op straat vraagt of ze weleens geïntimideerd worden op straat is het antwoord duidelijk. ‘Ja.’ ‘Helaas wel ja.’ ‘Ja, het is heel vervelend als mannen dat doen.’ ‘Hey dushi, alles goed? Je bent echt mooi man.’ ‘Dikke billen! Mag ik met je mee naar huis?’

Hij gaat langs bij een studentenhuis midden in de stad. Een echt meidenhuis. Af en toe zitten Jet, Judith en Emma daar met zijn allen in het raamkozijn een sigaretje te roken. Maar eigenlijk voelen ze zich daar niet meer zo prettig bij. Jet: ‘Als wij hier een avondje chillen dan zijn er op een avond wel zes mannen die vragen om naar boven te komen.’ Er zijn ook veel mannen die echt onder hun raam blijven staan wachten. ‘Dan voel ik mij wel echt onveilig.’

De vrouwen op straat delen dat onveilige gevoel. ‘Stop is stop, als je dan doorgaat is dat geen veilig gevoel.’ ‘Het verstoort mijn rust en mijn aura, dat wil ik gewoon niet.’ ‘Als je echt aandacht wil dan kan je dat ook op een andere manier doen.’ Toch zeggen ze er vaak niks van. ‘Ik doe mijn oortjes in en ik loop gewoon door.’ Maar negeren blijkt niet altijd de beste optie. ‘Soms kunnen ze best extreme dingen naar je roepen als je ze geen aandacht geeft. Dan word ik wel boos.’ ‘Dan hoor ik ‘vuile hoer’, alleen omdat ik niet reageer.’

De dames in het studentenhuis zeggen geen verschil te merken sinds de invoering van het verbod anderhalf jaar geleden. In het afgelopen jaar is er in Rotterdam maar een proces-verbaal opgemaakt voor seksuele intimidatie op straat. Emma: ‘Dan werkt het dus echt niet.’ Volgens de dames is een verbod met bijbehorende boetes niet de manier. Jet: ‘Als iemand in een uniform loopt gaat een jongen denk ik sowieso al geen meisje nafluiten. Judith: ‘Volgens mij moet je het mensen vanaf jonge leeftijd leren, want ik heb het idee dat mensen niet eens weten dat ze iets verkeerd doen.’

Ze nemen de proef op de som. Jet gaat samen met Jamaal en collega Academy-presentator Eva de straat op met een verborgen camera. Ze sturen Eva in haar eentje ’s avonds de Rotterdamse straten op. Binnen enkele minuten wordt ze al meerdere keren aangesproken. ‘Heb je een 06?’, wordt er vanuit een auto geroepen. Eva zegt dat ze die heeft, maar niet van plan is die te geven. ‘Waarom niet dan? Je kan toch gewoon een rondje meerijden?’, reageert de man.

‘Psst, psst.’ ‘Hey hallo.’ Eva negeert het. Dan zegt de jongere dit tegen zijn vriend: ‘Ja is toch leuk, zo eentje voor de vrijdagavond?’ En zo ging het de hele avond door. Uiteindelijk is Eva een uur en zeventien minuten de straat op geweest. In die periode heeft ze nog geen tien minuten ergens kunnen staan zonder benaderd te worden. Ze werd vijf keer gevraagd naar contactgegevens. Ze werd drie keer gevraagd in de auto te stappen. Meerdere keren werd ze op een strafbare manier aangesproken en twee keer kwamen mensen meerdere keren terug om haar lastig te vallen.

Daarom gaat Jamaal in gesprek met de wethouder die verantwoordelijk is voor de handhaving van het sisverbod in Rotterdam, namelijk Bert Wijbenga. ‘We hebben niet alleen het verbod, maar we hebben ook een aantal maatregelen getroffen.’ Hij noemt preventieve en reactieve maatregelen. Er wordt door de gemeente met een campagne aandacht besteed aan het probleem, en hij zegt dat er bekeuringen of waarschuwingen worden uitgedeeld wanneer het gebeurt. Jamaal confronteert hem met het feit dat er maar een proces-verbaal is opgemaakt in het afgelopen jaar. De wethouder zegt dat er op dit moment vijftien processen-verbaal lopen, waarbij er een iemand naar de rechter is gestapt. ‘Dat komt omdat het een nieuwe wet is. De rechter moet toetsen of die wet wel goed is. De rechter heeft het getoetst en zegt dat het goed is, dus nu kunnen ook die andere verbalen leiden tot boetes. Maar nog belangrijker dan die boetes zijn de correctiegesprekken die we voeren op straat. Dat we mensen bewust maken van het feit dat het niet leuk is.’