Wat is er aan de hand in Soedan?

In Soedan heerst de grootste voedselcrisis ter wereld en zijn miljoenen mensen op de vlucht. Ook heeft het land te maken met vermeende genocide. Wat is er allemaal aan de hand?

'Al ruim een jaar houdt een bloedig conflict het land in de greep', legt Juan van De Marker uit. Het is oorlog tussen het regeringsleger, de SAF, en het onofficiële leger Rapid Support Forces (RSF). 'De twee groepen werkten in 2019 samen om dictator Omar al-Bashir af te zetten. Maar nu strijden ze tegen elkaar om de macht in het land.'

Beide partijen kunnen op steun van andere landen rekenen. 'Zo steunt Saudi-Arabië de SAF. De Verenigde Arabische Emiraten steunen de RSF en Rusland steunt beide.' Waarom zij dat doen? Nou: in Soedan zijn veel grondstoffen als goud en diamanten te vinden en het land heeft een strategische ligging aan de Rode Zee.

Het voedseltekort is, volgens de Verenigde Naties, nergens zo groot als momenteel in Soedan. 755.000 Soedanezen verkeren in hongersnood. Hoe dat kan? Allebei de strijdende partijen plunderen en blokkeren voedselhulp, volgens de VN.

Er zijn op dit moment bijna tien miljoen mensen op de vlucht – binnen Soedan, maar ook naar buurlanden zoals Tsjaad en Zuid-Soedan. 'Volgens de VN is Soedan het land met de meeste ontheemde mensen ter wereld.'

'Alsof de oorlog niet al erg genoeg is, is het geweld van de RSF ook nog eens etnisch van aard.' Na de start van het conflict veroverde de RSF snel veel terrein, vooral in de westerse regio Darfur – waar in 2003 een genocide plaatsvond op niet-Arabische Soedanezen. 'Net als toen gebruikte de RSF doelgericht geweld tegen etnisch Afrikaanse Soedanezen, waaronder martelingen, verkrachtingen en moorden.' Vooral de Fur en de Masalit, van oorsprong Afrikaanse volkeren, zijn slachtoffer. Human Rights Watch spreekt van vermoedelijke genocide.

'Over het algemeen heeft het Westen minder aandacht voor Afrikaanse conflicten. Maar er speelt meer mee: zo is het te gevaarlijk voor journalisten in Soedan, omdat ze zowel door de SAF als de RSF vermoord worden. Zij willen namelijk niet dat er verslag wordt gedaan van hun daden.' Volgens Amnesty International oefent de internationale gemeenschap te weinig druk uit op de strijdende partijen: 'Hierdoor geloven de SAF en de RSF dat zij gewoon alles kunnen maken, zonder gevolgen.'