Wanneer komt Giro 555 in actie tegen de hongersnood in Afghanistan?

Een miljoen Afghaanse kinderen dreigen deze winter te sterven aan ondervoeding, zo waarschuwen de Verenigde Naties.

Tijd voor een grote actie, vindt Maya Aumaj, een van de initiatiefnemers van burgerinitiatief Hart voor Afghanistan. ‘We ontvangen heel veel noodkreten uit Afghanistan; dat mensen geen geld hebben om eten te kopen, ze zijn hun baan kwijt.’

Keuzes tussen leven en dood
‘De neef van mijn vader is ingenieur. Hij heeft geen werk, dus hij kan geen voedsel kopen. Dat is een voorbeeld, maar we krijgen talloze noodkreten uit het land – in het bijzonder mijn ouders.’ Die hoeveelheid noodkreten resulteert in een onmogelijke situatie voor Aumaj en haar ouders. ‘We kunnen niet iedereen helpen, dat is ondoenlijk. Wij moeten nu ook keuzes gaan maken: wie helpen we wel en wie helpen we niet? Met andere woorden: wie overleeft wel en wie overleeft niet?’ Een gruwelijke keuze over de levens van ‘familieleden, vrienden, oud-collega’s; iedereen in de omgeving van mijn ouders – met wie zij zijn opgegroeid, met wie zij contact hadden voor de vlucht – die nog in het land zit, heeft op dit moment honger en zal de winter mogelijk niet overleven’.

Humanitaire hulp is nodig
Dit treft niet alleen volwassenen, maar ook kinderen. ‘Op dit moment hebben zo’n 14 miljoen kinderen humanitaire hulp nodig. 3,3 miljoen kinderen lijden aan ondervoeding.’ Humanitaire hulp houdt in: voedsel, schoon drinkwater, en onderdak – bijna tien procent van de bevolking heeft geen dak boven hun hoofd. ‘Afghanistan kent hele strenge winters. Dus als mensen niet zullen sterven door de honger, dan zal het door de kou komen.’ Kinderen zijn natuurlijk het meest kwetsbaar. ‘Als er niets gebeurt overlijden er een miljoen kinderen.’ De overige kinderen – de 2,3 miljoen die het naar schatting wel zullen overleven – zullen daar blijvende schade aan overhouden. ‘Bijvoorbeeld hersenschade of andere schade aan de gezondheid, omdat deze periode gewoon heel belangrijk is in de ontwikkeling van een kind.’

Los van politiek
In verband met de sancties tegen de Taliban is de internationale hulp voor het land opgedroogd. Hulporganisaties zeggen geen hulp te kunnen bieden zolang de Taliban er aan de macht is. ‘Wij – als Hart voor Afghanistan – houden ons niet bezig met de politieke kant van het verhaal, om pragmatische redenen. Wij vinden wel dat humanitaire hulp losstaat van politiek. Dat is een feit, dat is een gegeven. De Afghaanse burgerbevolking – de kinderen in het bijzonder – mogen natuurlijk nooit slachtoffer worden van een politieke situatie.’

Onmogelijke situatie
Maar dat gebeurt nu wel. De door de Verenigde Staten bevroren tegoeden raken niet alleen de Taliban, ze raken ook de gewone burger. ‘De burgerbevolking kan niet bij hun geld.’ Daar komt nog eens bij dat er door klimaatverandering langdurige droogte is in het land. ‘Daarom zijn er veel oogsten mislukt. Er is weinig voedsel in het land.’ De grenzen zijn dicht, dus ‘er komt weinig voedsel binnen’. Door inflatie zijn de voedselprijzen gestegen. Alle hulpgelden zijn stopgezet, terwijl het land ‘voor zo’n tachtig procent afhankelijk was van buitenlandse hulpgelden’. Een onmogelijke situatie voor de Afghaanse burgers, volgens Aumaj.

Hulp verlenen
De angst is dat ingezameld geld voor Afghanistan in handen zal vallen van de Taliban. Maar dat is een kulargument, aldus Aumaj. ‘Er zitten VN-organisaties in het land, neutrale organisaties. Unicef zit al vijfenzestig jaar in het land, zij zijn politiek neutraal. Zij werken los van de Taliban. Het enige wat zij moeten doen is soms toestemming vragen om hulp te verlenen en toegang te krijgen. Maar het is wel mogelijk om daar direct hulp te verlenen, graag zelfs. De Taliban is ook heel ontvankelijk voor humanitaire hulp.’

Noodhulp
Zowel de Verenigde Staten als Nederland hebben aangegeven hulp te willen bieden. In augustus is er 10 miljoen euro en in september is er 13,5 miljoen euro naar het land gestuurd. Maar dat is bij lange na niet genoeg, volgens Aumaj. ‘Als je kijkt naar de grootte van de crisis: voor 24 miljoen mensen dreigt ernstige honger. En mensen hebben al honger: 98 procent van de Afghanen heeft niet genoeg te eten. De enige oplossing die ik zie is dat er snel een grote hulpactie moet komen, met het oog op noodhulp.’ 

Giro 555
Vooralsnog staat Hart voor Afghanistan er alleen voor. ‘Met het geld dat we ophalen bieden we levensreddende hulp in Afghanistan. Behandeling voor ondervoeding bij kinderen. Voor vijfenveertig euro kan je een kind weer levensvatbaar maken. We zetten ook in op mobiele gezondheidsklinieken die deze behandelingen kunnen geven. Maar het is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat. Het liefst zien wij een grote actie ontstaan: Giro 555. Op die manier kan je heel veel mensen tegelijkertijd helpen.’