Tiffany (26) heeft anorexia: ‘Een eetstoornis draait niet om gewicht’

Op zestienjarige leeftijd besloot Tiffany (26) dat ze af moest vallen. Wat onschuldig begon met een gezondere levensstijl, draaide uit op een jarenlange worsteling met anorexia: ‘Op mijn dieptepunt was ik nergens anders meer mee bezig.’

Trigger warning: dit artikel gaat over een eetstoornis.

‘Ik was altijd al dikker dan leeftijdsgenootjes’, vertelt Tiffany. ‘Op mijn zestiende wilde ik daar iets aan veranderen. Ik besloot om gezonder te eten en meer te bewegen. Het afvallen ging me goed af. Zo goed, dat mijn omgeving het zag en ik overspoeld werd met positieve reacties.’

Terugkijkend op haar jeugd, herinnert Tiffany zich voornamelijk nare opmerkingen over haar lichaam en gewicht. De positieve reacties stonden daar lijnrecht tegenover. Dat werd voor Tiffany een drijfveer om telkens een stapje verder te gaan. Het afvallen begon steeds extremere vormen aan te nemen – met een eetstoornis als gevolg.

‘Mijn ouders kwamen er redelijk snel achter dat ik ongezond bezig was’, blikt Tiffany terug. ‘Dus gingen we langs de huisarts. Maar hulp, dat wilde ik niet. Of eigenlijk wilde de eetstoornis dat niet. Hulp stond gelijk aan weer gaan eten, wat natuurlijk niet mocht gebeuren. Dan zou ik weer teruggaan naar hoe ik er vroeger uitzag. Mijn ouders luisterden naar mijn wensen en de eetstoornis won.’

Langzaam maar zeker begon Tiffany steeds meer toe te geven aan haar eetstoornisgedachten. ‘Op mijn dieptepunt was ik nergens anders meer mee bezig’, vertelt ze. ‘Mijn leven bestond uit het tellen van calorieën en zo min mogelijk eten. Meer dan dat kon ik ook niet, want ik was veel te moe om iets te kunnen doen. Als ik ‘s avonds pas toegaf aan de honger en iets at, dan had ik het volgens de eetstoornis goed gedaan.’

Zelfs toen de eetstoornis Tiffany al een aantal jaren in diens greep had, liet ze haar grootste passie niet los. Al van jongs af aan raakte ze verslingerd aan koken en bakken. Ze begon zelfs een kookblog waar ze haar eigen recepten deelde én volgde de koksopleiding. Voor Tiffany een droom die uitkwam, want als klein meisje wilde ze niets liever dan kok worden.

Logischerwijs had haar eetstoornis wel impact op die passie: ‘Mijn eigen gerechten proefde ik amper. En als ik iets mocht proeven, dan waren het kleine beetjes. In mijn diepste dalen lukte het niet om nieuwe recepten te maken. Soms kreeg ik zelfs ‘straf’ van mijn eetstoornis. Dan mocht ik niets koken of bakken, terwijl ik daar juist veel plezier uit haal.’

In die periode realiseerde Tiffany zich meer en meer dat ze de eetstoornis niet alleen kon overwinnen – dus besloot ze om hulp te zoeken. Hoewel ze al jaren wist dat ze worstelde met een eetstoornis, kreeg ze toen pas officieel een diagnose: ‘Anorexia nervosa’, vertelt ze. ‘Mijn eerste behandeling was CBT-E-therapie, een speciale behandeling gericht op eetstoornissen. Nu, vijf jaar later, ben ik een aantal kliniekopnames verder en volg ik MANTRA-behandeling – een andere therapievorm voor eetstoornissen die beter bij mij aansluit.'

Tiffany hield een nare nasmaak over aan haar eerste behandeling, de CBT-E-therapie. Ze kon niet goed opschieten met haar behandelaar en voelde zich niet serieus genomen. Achteraf weet Tiffany dat ze de dupe werd van één van de grootste misvattingen bij eetstoornissen. Dé bepalende factor voor de ernst van haar situatie was namelijk het cijfer op de weegschaal. Toen het haar lukte om op een gezond gewicht te komen, werd er dan ook aangenomen dat het ook beter ging met Tiffany zelf.

Het tegendeel was waar, weet Tiffany. ‘Mijn gewicht kon dan wel goed zijn: in mijn hoofd voelde ik me verre van goed. De eetstoornis beheerste nog steeds mijn gedachten. Die nam dan ook het besluit dat ik dat gewicht weer kwijt moest raken. Na drie maanden was er een terugkomdag. Ik was enorm veel afgevallen en ineens werd ik wél serieus genomen.’

De andere kant van de medaille kreeg Tiffany te zien toen ze een tijd lang last had van eetbuien. ‘Mijn gewicht was toen weer gezond', blikt ze terug. 'En daardoor werd mijn probleem met eetbuien weggewuifd. Bij een eetbuistoornis wordt vaak direct verwacht dat je overgewicht hebt. Dat is klinkklare onzin. Een eetstoornis – in welke vorm dan ook – draait niet om gewicht.’

Inmiddels deelt Tiffany op haar blog niet alleen recepten, maar schrijft ze ook over mentale gezondheid. Dat breidde ze uit naar haar Instagram, waar ze een helpende hand reikt aan lotgenoten: ‘Vanochtend kreeg ik een berichtje van een meisje. Zij had op dat moment last van erge bewegingsdrang (de neiging om overmatig te sporten, red.). Dan gaan we daarover in gesprek en help ik waar ik kan.’

Wel bewaakt Tiffany hierin haar grenzen. ‘Ik deel mijn gewicht niet en ik wil daar ook geen berichtjes over ontvangen’, zegt ze resoluut. ‘Dat is en blijft een trigger. En ja, gewicht is ook maar een klein onderdeel in mijn behandeling. Alleen de eerste vijf minuten van een sessie sta ik op de weegschaal. Daarna ga ik met mijn behandelaar echt tot de kern van mijn problematiek. Zo weet ik inmiddels dat mijn autisme de eetstoornis versterkt.'

In haar therapie wordt ook aandacht gegeven aan zelfstigma. ‘Ik leg nog vaak de schuld van mijn eetstoornis bij mezelf’, vertelt ze. ‘Ik ben immers degene die heeft besloten om af te gaan vallen. En ik ben degene die te laat hulp zocht. In mijn therapie leer ik hoe het werkelijk zit: een eetstoornis is een psychische aandoening en geen keuze.’

Tiffany hoopt op een dag haar vrijheid terug te krijgen. ‘Ik onderneem weinig door mijn eetstoornis. Een etentje met familie of gewoon ergens een broodje halen, blijven grote uitdagingen.’ Toch zijn er overwinningen waar ze trots op probeert te zijn: ‘Ik ben dit jaar verhuisd uit mijn dorp. Ik woon in mijn eigen appartementje en daar ben ik blij mee. In mijn dorp had ik het prima, maar daar was ik wel dat meisje met de eetstoornis. Hier ben ik gewoon Tiffany.’