Parazwemmer Chantalle Zijderveld mikt op goud na lang revalidatietraject: ‘Race tegen de klok’

Parazwemmer Chantalle Zijderveld debuteert al op haar twaalfde op het senioren-WK en heeft veel titels en paralympische medailles op haar naam staan. Hoe vond ze haar roeping in deze sport en wat kunnen we van haar verwachten op de Paralympische Spelen in Parijs? 

‘Het grappige is dat ik altijd scenario’s in mijn hoofd heb, maar dat mislukken nooit een optie is. In mijn hoofd eindigt het altijd met succes’, vertelt parazwemmer Chantalle Zijderveld. Ze hoopt in Parijs haar titel op de 100 meter schoolslag te verdedigen; een gouden medaille die ze eerder in Tokio won. Daarnaast mikt ze met haar team op de 4 x 100 meter wisselslag estafette.

Chantalle Zijderveld mist sinds haar geboorte haar rechterhand, en heeft daardoor een schouderblokkade waardoor ze haar schouder niet goed kan draaien. Dit stopt haar doorzettingsvermogen niet, iets wat ze van jongs af aan van haar ouders heeft meegekregen: 'Ze wilden per se dat ik alles met twee handen bleef doen (...) zo hebben ze altijd gezegd: je moet wel je veterstrikdiploma halen. En ik mocht ook geen schoenen met klittenband.’

Ze is haar ouders dankbaar voor hun aanpak. ‘Daardoor heb ik geleerd om eerst zelf iets te proberen als iets niet lukt. Natuurlijk hebben ze me geholpen, maar het is niet zo dat mijn ouders alles voor me deden. Als mensen vragen wat ik niet kan, weet ik dat eigenlijk niet. Ik ben gewend om alles met twee handen te doen.’

Na het behalen van haar zwemdiploma’s raakt ze verknocht aan de sport. ‘Ik vind het superlekker om urenlang in het zwembad te liggen. Het enige wat je hoort is het klotsen van het water. Dat maakt zwemmen in mijn ogen heel mooi, want je bent echt alleen met je eigen gedachten en hoe je daar dan mee om moet gaan.’

Ze zwemt steeds vaker wedstrijden, maar door haar beperking lukt het niet om aan alle regels van schoolslag en vlinderslag te voldoen, met als gevolg dat ze vaak wordt gediskwalificeerd. ‘Er kwam een meisje naar me toe die zelf ook een beperking had. Zij vertelde me over de mogelijkheid om ingekeurd te worden bij het paralympisch zwemmen.’

Op de Paralympische Talentdag, georganiseerd door NOC*NSF, ontdekt Chantalle haar potentieel. Op twaalfjarige leeftijd zwemt ze in het nationale team en maakt ze haar debuut op het senioren-WK. Twee jaar later wordt ze onverwachts Europees kampioen. ‘Ik denk dat ik vanaf dat EK groter ben gaan dromen en mijn doelen hoger ben gaan zetten.’

Drie jaar geleden wint Chantalle vijf medailles op de Paralympische Spelen in Tokio, waarvan twee gouden. ‘De tweede gouden kwam heel onverwachts, dus daar was ik heel blij mee. Op dat moment dacht ik dat het mijn laatste Spelen waren.’ Ze ontdekt dat succes niet altijd gelukkig maakt, en stopt na de Spelen in Tokio om te gaan studeren.

Ze kiest voor een studie deeltijd Accountancy, waarbij ze ook werkt. ‘Het klinkt een beetje cliché, maar ik ben in dat jaar een ander mens geworden’, vertelt ze. ‘Een kunstenaar moet soms ook even een stapje terug doen van zijn schilderij om te zien wat hij nou eigenlijk gemaakt heeft. Achteraf gezien denk ik dat ik vooral een andere omgeving nodig had, om te beseffen wat ik nou eigenlijk met mijn leven wilde.’

Haar drang om te zwemmen blijft. Na een lange dag zitten wil ze niets liever dan bewegen. Ze begint toch weer met trainen op het hoogste niveau en plaatst zich opnieuw voor de Spelen. Het is juist de balans in haar leven die haar motiveert om terug te keren naar het zwemmen. Naast haar studie en werk heeft ze een nieuwe bondscoach en pakt ze zo nu en dan een hardcore festival mee. ‘Sommige sporters focussen alleen op hun sport om niet gek te worden. Bij mij werkt het andersom: ik kan juist niet alleen maar zwemmen.’

Maar haar terugkeer blijkt toch uitdagender dan verwacht. Door een zeldzame heupblessure moet ze geopereerd worden om later in haar leven goed te kunnen blijven lopen. ‘Dat was wel even een klap, want hoe zou ik dat moeten doen met de Spelen in augustus?’

De revalidatieperiode wordt een race tegen de klok. ‘Ik had precies negen maanden. Dus voor mijn gevoel moest ik elke dag vechten om het herstel zo goed mogelijk te doen.’ Toch heeft ze met de Spelen in zicht het vertrouwen dat het goed zal komen. ‘We hebben alles eruit gehaald om straks in Parijs te kunnen shinen.’

Chantalle heeft vooral veel zin in de Spelen, maar ze weet dat ze nerveus zal worden op de momenten dat het erop aankomt. ‘Het moment dat je naar je blok toeloopt, dan moet je echt gaan. Dan is er geen weg meer terug.’ Wanneer ze op haar blok staat, is het een kwestie van nog één keer diep ademhalen. ‘Dan zeg ik tegen mezelf: “Chant, je kan het.” En dan is het racen.’

De mentaliteit die Chantalle sinds haar kindertijd heeft, dat ze het kan en dat het zal lukken, neemt ze mee naar de Spelen. Slechts één keer eerder hield ze rekening met de mogelijkheid dat het niet zou lukken. ‘En toen won ik ook niet’, vertelt ze. ‘Dus ik wil mezelf geen ruimte geven om te denken aan “wat als”. Waarom zou je accepteren dat het oké is om te verliezen als je ook gewoon kunt winnen?’