Paramitha (24) over de band met haar Indonesische ouders: ‘Het is ook voor hen de eerste keer dat ze mens zijn’

Paramitha groeit op in Nederland als kind van volbloed Indonesische ouders. Vanuit huis krijgt ze enorme prestatiedruk mee en ervaart ze een taalbarrière tot haar ouders. In een emotioneel gesprek biedt haar moeder haar excuses aan. Iets wat erg bijzonder is binnen Aziatische gezinnen.

‘Mijn ouders zijn hele trotse Indonesiërs, voornamelijk mijn moeder. Zij heeft mij en mijn zussen al van kinds af aan de geschiedenis van Indonesië en Nederland meegegeven. Ze heeft altijd gezegd: ‘’Jullie zijn Indonesiërs en je woont in het land van de kolonisten, dus je moet en zal Indonesisch spreken.’’

Mijn vader is een keiharde werker. Hij komt uit een primitieve kampong (een dorp, red.) en werd gesponsord door een Nederlandse man die veel potentie in hem zag. Zo is hij toen uiteindelijk ook in Nederland terechtgekomen. Wanneer je als kind uit een kampong ineens naar Nederland komt, ervaar je een supergrote culture shock. Mijn vader heeft daardoor grote doelen in het leven gekregen. Zijn leven lang heeft hij keihard gewerkt om mij en mijn zussen een fijne jeugd te geven. We kwamen niks tekort. Mijn ouders zijn allebei extreem harde werkers, maar mijn vader heeft soms nog steeds de neiging om zich te bewijzen tegenover de Nederlanders.’

‘Wij zijn moslim en in de islam is die hiërarchie tussen ouder en kind sowieso erg belangrijk. Wij geloven dat het paradijs zich onder de voeten van je moeder bevindt. We leren in de islam dat op de eerste plek in het leven altijd je moeder komt. En daaronder? Je moeder. En zo gaat dat maar door. Dan als vierde komt je vader. Dat is wat we leren.

Maar het is ook vooral een stukje erkennen dat de oudere generatie ook daadwerkelijk meer ervaring heeft. We moeten de worstelingen die onze ouders hebben meegemaakt en de paden die zij voor ons hebben vrijgemaakt eren. Want we moeten ons beseffen dat we de kansen die wij als kinderen hebben niet hadden gekregen zonder onze ouders. Dat is gewoon een big deal in Azië. En ze hebben natuurlijk ook ergens gelijk, alleen daarmee invalideren ze vaak de gevoelens van de jongere generatie. Wat natuurlijk niet de bedoeling is.’

‘Absoluut denk ik dat. Het is moeilijk, want voor een gemiddelde Nederlandse Indonesiër spreek ik vloeiend Indonesisch. Maar voor de native speaker ben ik dat echt zeker niet. In mijn hoofd zit bijna een soort google translate waarin ik alles woord voor woord moet vertalen. Dus wanneer er dan iets is, en ik dat moet uitleggen aan mijn ouders, dan kan dat wel een halfuur duren voordat ik het echt goed heb verwoord.

Dat levert frustratie op, want ik denk dan: ‘’Huh, maar ik zeg het toch goed? Dus waarom begrijpen jullie mij niet?’’ En mijn ouders zijn ook nog moderne Indonesiërs. Daarom zijn ze nog best wel open minded. De misverstanden liggen in mijn familie met name aan de taalbarrière. Dus als ik gewoon beter leer mijn gevoelens en perspectief te verwoorden, zouden ze me zeker beter begrijpen.’

‘Vorig jaar was ik bezig met afstuderen op mijn hbo-opleiding Creative Business. Ik was enorm hard bezig met mijn scriptie, maar de feedback bleek enorm slecht te zijn.

Mijn perfectionistische hart brak toen in duizend stukjes. Ik had nog maar drie weken te gaan, terwijl ik eigenlijk net zo goed opnieuw kon beginnen. Ik voelde me een mislukkeling. Mijn vader gaf me vaak het gevoel dat ik een teleurstelling was als ik niet zou presteren. Ik begrijp ook dat hij dat denkt, want dat had hij ook meegekregen van de Nederlanders toen hij hier aankwam. Na de negatieve feedback zat ik dus in een enorme breakdown. Ik kon alleen maar huilen omdat ik zo bang was om te falen.

Op een gegeven moment belde ik in tranen mijn moeder op. Ik besloot toen dat het tijd werd om mijn hele hart te luchten. Ik vertelde haar dat ik het gevoel kreeg dat ik het niet waard zou zijn als ik niet zou presteren. Toen heeft ze in het telefoongesprek haar excuses aangeboden. Dat was heel emotioneel, want het voelde alsof mijn innerlijke kind eindelijk werd geheeld.’

‘Ik denk dat mijn moeder de druk die mijn vader op ons heeft gezet wel doorhad. Mijn moeder heeft me daarom ook altijd heel erg gesteund in alles. Maar mijn vader had het niet door en daarom kan ik hem ook niet de schuld geven.

Ik weet gewoon dat de Nederlanders niet verwelkomend waren naar mijn vader toen hij in Nederland kwam. Het was gewoon een klein, bruin jongetje en de mensen waren zo racistisch naar hem. Ik snap daarom dat hij het gevoel heeft dat hij zich moet bewijzen tegenover de witte mensen, terwijl dat helemaal niet nodig is. Het is dan ook logisch dat hij denkt dat zijn dochters dat ook moeten. Toch heb ik wel het gevoel dat je als vrouw van kleur wel tien keer harder je best moet doen om erkend te worden. Dus gemiddeld zijn is niet genoeg voor vrouwen van kleur om het te maken, terwijl dat voor witte vrouwen misschien niet geldt.’

‘Ik voelde me zo opgelucht daarna, ook al was het niet eens mijn moeder die sorry moest zeggen. Maar mijn vader zat naast haar in de kamer, dus ik weet dat ze ook namens mijn vader sprak. Ik dacht na het gesprek: “Zelfs al haal je het niet, dan is dat niet erg. Dan ben je nog steeds liefde waard.” Het was echt een last van mijn schouders. Ik heb toen drie weken geknald en uiteindelijk met een negen mijn scriptie gehaald.’

‘Als het gaat om ouders zou ik willen zeggen: probeer het ze te vergeven, ook al heb je geen sorry van ze gekregen. Ik ben een uniek geval dat ik een excuses heb gekregen. Want de meeste mensen met Aziatische ouders krijgen dat echt niet.

Maar probeer alsnog vrede met je ouders te hebben, gewoon voor je eigen gemoedstand en ook die van hen. Want je ouders doen ook maar gewoon hun best. Het is ook voor hen de eerste keer dat ze mens zijn. Zij handelen ook maar op basis van de trauma’s en ervaring die zij hebben opgedaan. Dus ik zou echt zeggen: probeer te begrijpen waar ze vandaan komen. En onthoud dat je niet hoeft te excelleren om het waard te zijn.’