MDMA tegen PTSS. Helpt dat?

Het gebruik van partydrugs in het uitgaansleven is niks nieuws, maar dat ze ook een heilzame werking zouden kunnen hebben bij de behandeling van psychische klachten is vernieuwend. Er wordt binnenkort namelijk gestart met een proef waarbij PTSS-patiënten MDMA krijgen toegediend. Hoe werkt dat?

MDMA is illegaal in Nederland. Toch wordt het in het uitgaansleven volop gebruikt. Maar de opvatting dat drugs alleen voor op het festival zijn, is langzaam aan het verschuiven. Toch is de stap naar medicinaal gebruik volgens onderzoeker Joost Breeksema voor sommige mensen nog groot. ‘Als reactie op het verbod en het inzicht dat je meer met die middelen kan dan alleen recreatief gebruik, hebben die onderzoekers gedacht: "Wat is nou een aandoening waar veel sympathie voor is bij het grote publiek en waar MDMA uitermate geschikt voor kan zijn?" Zo zijn ze bij PTSS uitgekomen’, vertelt hij in De Nieuws BV. In Amerika wordt al langere tijd onderzoek gedaan naar MDMA voor medicinale doeleinden. ‘En dat heeft dermate goede resultaten opgeleverd dat wij ons achter de oren zijn gaan krabben en dachten: dit moeten wij ook gaan doen’, legt professor Eric Vermetten uit in Pauw.

MDMA

De stof MDMA is de werkzame stof in xtc. Het is een drug waar mensen over het algemeen een verliefd en euforisch gevoel van krijgen. ‘MDMA is een heel bijzonder middel. Het geeft ontspanning, het zorgt ervoor dat angst minder wordt, het geeft een euforisch gevoel, en het geeft mensen het gevoel makkelijker bij hun emoties en gevoel te kunnen komen waar herinneringen aan hangen. En het zorgt ervoor dat die herinneringen en emoties beter een plaats kunnen krijgen en verwerkt kunnen worden.’ Al die effecten sluiten bijna naadloos aan op de klachten onder PTSS-patiënten, die veelal kampen met angstaanvallen gekoppeld aan nare herinneringen.

Herbelevingen

In Pauw vertelt Srebrenica-veteraan Robert van der Holst over zijn PTSS. Hij kwam erachter dat hij aan PTSS leed toen hij vader werd. ‘Mijn zoontje huilde veel. Dat bracht me terug. In Srebrenica had ik de ervaring met huilende kinderen en continue drukte. Op een avond heb ik toen een herbeleving gehad, waar mijn zoontje bij was. (…) Hij was aan het huilen, en in mijn gedachten was ik terug. De huilende kinderen, het continue geluid. Ik was heel mijn omgeving kwijt en ook mijn zoontje, die ik in mijn armen had en gelukkig weg heb kunnen leggen.’

Onder begeleiding

Natuurlijk moet er wel voorzichtig worden omgegaan met de MDMA, het is niet voor niets een illegale harddrug. Breeksema in De Nieuws BV: ‘Het wordt echt nadrukkelijk gebruikt ter facilitering of versterking van psychotherapie.’ Mensen krijgen dus alleen toegang tot het gebruik van de MDMA in behandeling onder begeleiding van professionals. Ze worden niet met een pilletje naar huis gestuurd.

In Pauw wordt een fragment getoond van en Amerikaanse oud-militair die een therapeutische sessie onder invloed van MDMA ondergaat. Daarin zegt hij het volgende:

‘Ik heb meer vrede met alles wat er gebeurd is. Zelfs als ik denk aan Irak, en zo. Ik weet dat het deels door de drugs komt, maar ik denk: kan ik langer vasthouden aan dit inzicht, deze wijsheid en kennis die ik nu heb? Ik stel mezelf die vraag. Maar het voelt zo diepzinnig dat ik denk dat ik het niet zal vergeten. Ik weet niet of ik dit zelf had kunnen bedenken, maar ik ben blij dat ik het gevonden heb.’

Bespreekbaar maken

Vermetten: ‘Soms lukt het de patiënt niet om verder te komen. Dan blijven er invaliderende beperkingen over: ontremming of agressieve uitbarstingen.’ Breeksema: ‘Het geeft mensen de kans om hun traumatische herinneringen te herbeleven zonder dat ze zo overweldigd worden door die negatieve emoties. Mensen zitten vaak vast in dat trauma. Daar komen ze niet overheen. MDMA vermindert negatieve gevoelens en angst. En het versterkt openheid, empathie en de verbondenheid met de therapeut. Dus mensen voelen zich meer verbonden met de therapeut, wat het makkelijker maakt om het bespreekbaar te maken.’