Maartje Paumen over druk in topsport: ‘Je bent ook gewoon maar een mens’

Toen Maartje Paumen tien jaar oud was kreeg ze de vraag wanneer ze later gelukkig zou zijn. Ze schreef op: ‘Als ik het Nederlands Elftal Hockey zou halen.’ Op de vraag wanneer ze later ongelukkig zou zijn, antwoordde ze: ‘Als ik het Nederlands Elftal Hockey niet zou halen.’

Hockeyster Maartje Paumen speelde van 2004 tot en met 2016 voor het Nederlands elftal. In deze periode werd ze twee keer olympisch kampioen en twee keer wereldkampioen. In de podcast DRUK blikt Erik Dijkstra met haar terug op deze periode.

In de beginjaren van de topsportcarrière van Paumen had ze weinig last van druk. De oudere spelers waren volgens haar de baas en daar luisterde ze dus naar. In 2006 behaalden ze goud op het WK in Madrid en twee jaar later op de Olympische Spelen in Beijing behaalden ze weer goud. Dit alles zonder dat Paumen dus bewust druk ervoer: ‘Dat was heel fijn’, vertelt ze.

Pas in 2011, als Paumen captain wordt van het Nederlands elftal, ervaart ze voor het eerst echt druk. Bondscoach Max Caldas vraagt haar om captain te worden. Paumen vindt dat een enorme eer en een uitdaging. Maar ze vraagt zich wel af of ze dat wel kan en of ze daar wel de kwaliteiten voor heeft: ‘Ik had eigenlijk mijn hele leven gezegd dat het aanvoerderschap niks voor mij zou zijn. Ik ben die uitdaging wel aangegaan, maar heb ook mijn twijfels uitgesproken naar Max.’ Hij koos Paumen, vertelt ze, omdat Caldas bepaalde kwaliteiten in haar zag. ‘Het heeft mij vertrouwen en kracht gegeven. Aan de andere kant ook heel veel onzekere momenten. Ik voelde mij heel verantwoordelijk, terwijl ik dat daarvoor eigenlijk veel minder had.’

‘Ik kon knetterhard zijn, met als doel om te winnen en anderen beter te maken binnen het team. Je moet soms gewoon op een hele directieve manier communiceren om dingen voor elkaar te krijgen. Zodra ik het veld opstapte, kwam er iets in mij los van: "Hier wil ik winnen en ik doe er echt alles voor." Maar je bent ook maar gewoon een mens. Ik was er wel vóór om alles altijd bespreekbaar te maken en als ik echt vond dat ik te ver was gegaan, dan zei ik ook echt wel sorry daarna.’ Vanaf het moment dat Paumen captain werd, is ze ook met een mental coach in gesprek gegaan: ‘Ik heb toen geprobeerd en geleerd om eerder hulp te vragen aan mijn teamgenoten en aan de staf.’

Wil je het hele verhaal van Maartje Paumen of de verhalen van alle andere sporters, waaronder Kika van Es en Jaap Stam, horen? Luister DRUK: In het hoofd van topteams in de gratis app van NPO Luister.