Leven volgens een zelfhulpboek: word je daar gelukkig van?

Pien Mulder (24) las het zelfhulpboek Unplug van Claudia van Avermaet en leefde zes weken naar de regels uit het boek. Het werken weken vol ongemak.

‘Ben je ook zo moe van de drukte van het dagelijkse leven, die propvolle sociale agenda en de constante stroom van meldingen? In dit boek onthult Claudia Van Avermaet verhelderende inzichten die je helpen bewuster in het leven te staan,’ zo luidt de belofte van het zelfhulpboek Unplug (2024). ‘Meer rust in je leven in 7 stappen, met praktische oefeningen en nieuwe inzichten’ lees ik. 

Meer rust? Graag! Want als mijn leven in drie woorden zouden omschrijven is het: druk, druk, druk. Ik studeer, ik werk, ik wil mijn vrienden zien, ik wil sporten, tijd maken voor mijn hobby’s, gezond eten en zo nu en dan mijn keuken schoonmaken of een was draaien. Zelf sta ik vaak onderaan mijn prioriteitenlijstje. 

Tijd om daar verandering in te brengen. Gewapend met Unplug begin ik aan zes weken oefeningen, zelfreflectie en... tja, vooral aan veel ongemak. Want ik word bij voorbaat al een beetje lacherig van de verschillende opdrachten in het boek; yoga, een dankbaarheidsdagboek, ademhalingsoefeningen – is dit echt iets voor mij? 

Claudia’s eerste opdracht: leer je grenzen kennen en respecteren. Ik had van tevoren bedacht dat dit een eitje zou zijn, want ik heb niet vaak het gevoel dat ik over mijn grenzen ga. Maar ‘nee’ zeggen tegen leuke dingen, omdat ik het bijvoorbeeld al heel druk had of omdat ik moe was, dat is zo makkelijk nog niet. Mijn vrienden vragen of ik met hen een biertje ga drinken in de stad, na een drukke week op mijn werk en met een volgepropt weekend. Ik moet vechten tegen de FOMO, maar het lukt me toch om af te zeggen. Ik had rust nodig. Na een weekend vol afspraken was ik tóch blij dat ik de vrijdagavond op de bank had doorgebracht. Dankjewel Claudia! Deze week gaat ook gepaard met het onder ogen komen van mijn eigen ongemak. Extreem onwennig begin ik aan het schrijven van een ‘zelfvertrouwenbrief’, waarin ik al mijn positieve eigenschappen moet opschrijven. 

Ik schrijf dingen op als: ‘Je bent een lieve vriendin,’ en ‘Je hebt enorm veel doorzettingsvermogen.’ In de avond voor het slapengaan zit ik alleen in mijn slaapkamer aardige dingen tegen mezelf te zeggen. ‘Je hebt vandaag echt je best gedaan op je werk, ik ben trots op je!’ bijvoorbeeld. En: ‘Ik ben trots op je, want ondanks je tegenzin ben je naar de sportschool geweest.’ Het is ongemakkelijk, ik word melig, want ik geef mezelf complimenten als een trotse ouder. Maar gedurende de week begint het te wennen. Best leuk, vlak voordat je gaat slapen, een complimentje aan jezelf! 

Dit was de week waar ik van tevoren het meest tegenop zag: emoties voelen. Het boek draagt op om verschillende keren per dag even tot stilstand te komen en ‘in te checken’ bij jezelf. Dat wil zeggen: even niks doen, focussen op je ademhaling en voelen wat er in je lichaam allemaal gebeurt.

Tijdens mijn lunchpauze loop ik altijd even een rondje. Normaal zet ik muziek of een podcast op, maar nu besluit in stilte te lopen. Een bankje aan het water lijkt mij een mooie plek voor een incheckmoment van de dag. Ik ga zitten met gesloten ogen en probeer te voelen wat er allemaal gebeurt in mijn lichaam. Mijn schouders staan, zoals gewoonlijk, hoog opgetrokken. Mijn handen kan ik er amper van weerhouden om te frunniken aan mijn jas. In mijn lichaam gebeurt veel meer dan ik van tevoren dacht. Ik voel spanning en haast van mijn werk, maar ook waardering voor het mooie uitzicht dat ik zie. Eigenlijk ben ik best wel vrolijk. Best leuk om in te checken en opeens bewust te worden van je positieve gevoelens. 

Het thema van deze week is ‘bye bye ego’. Als ik het boek mag geloven, is je ego een soort lens waardoor je de wereld ziet. Als mensen je veel complimentjes geven, blaast je ego op. Als mensen je bekritiseren, spat je ego als een ballon uit elkaar. Daardoor raakt je ‘lens’ vertroebeld en zie je de dingen niet zoals ze echt zijn. Mijn ego moet dus even aan de kant. Minder aantrekken van wat anderen van mij vinden en dichter bij mezelf blijven.

Een van de oefeningen: met je duimen omhoog op de grond zitten. ‘Waar slaat dit op?,’ denk ik – daar is toch weer mijn ego dat de overhand probeert te krijgen. Ik ga uiteindelijk overstag en daar zat ik dan, op mijn kleedje midden in de woonkamer met mijn duimen omhoog. Ik wacht af. Ik voel aan alles dat ik dit heel ongemakkelijk vind, terwijl er niemand was die me kon zien. Maar na een tijdje begint het toch goed te voelen. Alsof ik een duim naar mezelf op steek om te zeggen: goed gedaan!

Onderdeel van het begrijpen van jezelf is ook inzicht krijgen in je gewoontes, in dingen die je elke dag achteloos doet, en te breken met gewoontes die je niet helpen. Ik heb mezelf voorgenomen om deze week niet meer op de snooze-knop van mijn wekker te drukken. Dit is me nul keer gelukt: vastgeroeste gewoontes blijken moeilijk te breken. Ik voel schaamte en durf het bijna niet toe te geven, het experiment lijkt mislukt. Maar dan bedenk ik me: ook dit is mijn ego dat weer de overhand krijgt. Volgende week beter. 

Deze week ga ik door het leven zonder smartphone. Geen WhatsApp, geen sociale media, geen Google Maps. Dat is even wennen! Ik mis die week mijn bus – een moment waarop ik mijn telefoon enorm mis. Ik sta op een gure, winderige bushalte en grijp automatisch in mijn jaszak om te kijken wanneer de volgende bus komt. Mijn jaszak is leeg. Ik bedenk me dat het eigenlijk ook niet uitmaakt, door mijn telefoon te checken verschijnt er niet eerder een bus. Uiteindelijk besluit ik om het moment te benutten om een ademhalingsoefening te doen. Niet ideaal, bij die bushalte, maar wel rustgevend. 

Verder staat deze week in het teken van de verbinding tussen je lichaam en geest. Claudia legt uit dat je niet alleen met je hoofd je lichaam bestuurt, maar ook andersom. Daarom is er een oefening waarbij je jezelf in de spiegel moet aankijken en glimlachen. De gedachte hierachter: door fysiek gedrag kun je je hersenen ‘foppen’ en een positieve stemming opwekken. Ik geloofde hier niks van, maar het werkt verrassend goed, het beurt me op. Misschien alleen al omdat ik moet lachen om mijn eigen reflectie. 

Deze week draait om slapen. Nu slaap ik eerder te veel dan te weinig, dus veel tips in deze hoofdstukken zijn voor
mij gelukkig niet nodig. De opdrachten voor deze week zijn echter wel een ver-van-mijn-bedshow: het herhalen van mantra’s in het Sanskriet. Door steeds dezelfde woorden te herhalen kun je volgens het boek een soort rust ervaren. Verschillende woorden hebben verschillende uitwerkingen op je geest. Ik kies voor het mantra ‘Sa Ta Na Ma’. Een mantra dat je moet helpen met het loslaten van patronen uit je verleden. Ik weet niet of het mantra me daarmee helpt, maar door me zo te focussen op het ritme van de woorden heb ik even geen ruimte om na te denken over mijn boodschappenlijstje, mijn wekelijkse schoonmaaktaken of de volgende afspraak in mijn agenda. Stiekem best wel mindful dus. 

De woorden ‘actief’ en ‘ontspanning’ passen in mijn vocabulaire slecht bij elkaar. Maar er is een groot verschil tussen slapen (om je lichaam rust te geven) en actief ontspannen om je geest rust te geven. Claudia bepleit dat we in een wereld leven met te veel lawaai en dat het goed is om de stilte er gewoon te laten zijn. Zelf probeer ik stilte altijd op te vullen. Een gesprekje met iemand aanknopen, muziek aan of desnoods met mijn vingers trommelen op de tafel. Zelfs tijdens het schrijven van dit dag- boek heb ik vaak keiharde metalmuziek op mijn koptelefoon. Allemaal manieren om maar geen stilte te hoeven ervaren. Afgelopen week, zonder smartphone, heb al veel gedaan om meer stilte in mijn leven te brengen. Opeens had ik geen constante stroom van appjes en mailtjes. Op momenten dat het even stil was, als ik bijvoorbeeld ’s ochtends mijn boterham at, kon ik de leegte om mij heen niet opvullen door filmpjes te kijken op sociale media. 

Zonder al die ruis kwam ik steeds dichter bij mijn originele einddoel: rust. Het gevoel van constante haast verdween. Als je niet de hele tijd prikkels aan het verwerken bent, heeft je brein opeens ruimte om dingen te ordenen. Dagelijks stilstaan bij mijn emoties helpt om ze niet de overhand te laten nemen. Natuurlijk is mijn hoofd niet opeens een schoongeveegde oase van rust, maar door daar niet de hele tijd afleiding te zoeken ervaar ik toch een stuk meer rust. Zijn yoga, de zelfvertrouwenbrief en ademhalingsoefeningen toch nog ergens goed voor geweest. Maar ik snooze wel nog steeds de wekker. Iedere dag, tien minuten! 

Dit artikel verscheen in de tweede editie van Leve, een magazine van BNNVARA. Met verhalen en mensen die je kent van Over Mijn Lijk, Je Zal Het Maar Hebben en Floortje Naar Het Einde Van De Wereld. Verhalen over liefde, vriendschap en over het leven, 135 pagina’s lang, vooral dat.