LHBTQIA+-jongeren vertellen over hun coming-out

Vandaag, op 11 oktober, is het Coming Out Day. Teun (19), Seline (19), Esmee (20) en Clarence (27) vertellen over hun coming-out.

Op Coming Out Day vieren we dat je uit de kast mag komen. Tijdens deze dag is er extra aandacht voor de LHBTQIA+-gemeenschap. In 2009 werd het ook in Nederland een officiële dag, om de sociale acceptatie van de gemeenschap te stimuleren.

Teun (19): ‘Ik denk dat het altijd al in mijn hoofd heeft gezeten, maar in de tweede en derde klas werd ik doodgegooid met opmerkingen door mijn jongensvriendengroep waar ik destijds in zat. Alles wat ik deed was “gay”. Ik pakte mijn broodtrommel: haha, gay. Ik pakte mijn tekendoos: haha, gay. Ik zette een krulletje op papier en dat was allemaal homo. Dan begin je wel te twijfelen aan jezelf en of het dan echt zo is of niet. En of zij er eerder achter zijn dan jij. Uiteindelijk dacht ik: misschien hebben ze wel gelijk. Het is heel geleidelijk gegaan. Ik vraag me af of ik het niet al die tijd onderdrukt heb. Op het moment dat het kwartje viel, kon ik snel accepteren dat het zo was. In de vierde klas kon ik zeggen: ja, dat klopt.’ 

Seline (19): ‘Ik zag eruit als een jongen, maar dat klopte niet, want het voelde heel lang niet goed. Het waren heel veel dingen die leidden tot de gedachte dat je misschien homo of transgender bent. Naarmate ik ouder werd, werd het duidelijker en duidelijker. Je krijgt op een gegeven moment de term “transgender” te horen. Het is niet alsof ik dan heb gekozen: dit klopt bij mij. Het gaf eigenlijk aan wat ik voelde en wat er aan de hand was, dus ik dacht: hier ga ik naar kijken. Er ging een wereld voor me open in wat er allemaal kon. Vier jaar lang ben ik mezelf soort van gaan testen of ik wel echt transgender ben. Als alles een groen vinkje krijgt, weet ik genoeg.’ 

Esmee (20): ‘Ik zat in een omgeving waar weinig diversiteit was in seksualiteit. Dus ben ik maar op het internet gaan zoeken. Via Jong en Out (een platform waar LHBTQIA+-jongeren met elkaar in contact kunnen komen, red.) ontmoette ik jongeren die ook queer zijn. Ik vond toen voor het eerst herkenning. Ik vond dat heel lastig. Ik was altijd al een buitenbeentje. Ik droeg jongenskleding en was geen “meisje meisje”. Dan ben je wéér anders. Ik ontmoette steeds meer mensen in de community die wel hetzelfde waren als ik. Daar maakte het niet uit. Dan is het makkelijker om jezelf te accepteren.’ 

Clarence (27): ‘Ik wist het eigenlijk altijd al, want ik viel altijd op mannen en heb nooit gevoelens gehad voor vrouwen. Ook wist ik van jongs af aan al dat het niet veilig en geaccepteerd is in Ghana (waar hij werd geboren en opgroeide, red.) om homo te zijn, dus ik kon het er niet zomaar over hebben. Ik had een eerste vriendje, maar hij verhuisde naar een ander gebied in Ghana. We hebben altijd contact met elkaar gehouden en we houden nog steeds van elkaar. Nu is hij mijn vriend.’ 

Esmee: ‘Het heeft best lang geduurd voordat ik uit de kast kwam. Ik wist zeker dat ik lesbisch was toen ik vijftien was en op mijn zeventiende of achttiende kwam ik uit de kast. Ik was met mijn moeder aan het wandelen. We hadden gewoon gesprekken over het leven en dat ze trots op me was, ze zei: “Je bent lekker jezelf, en soms ben ik dan benieuwd met wat voor iemand je thuis gaat komen.” Ze vroeg niet eens om een geslacht, maar gewoon het soort mens. Toen antwoordde ik: “Het maakt mij niet uit, maar ik weet dat ik op meisjes val.” Mijn moeder heeft altijd gezegd dat het niet uitmaakt met wie ik thuiskom. “Een jongen of meisje”, zei ze dan met een knipoog. Zelf vond ik het bullshit om in een kringetje te zitten en het te vertellen. Het is geen geheim, maar ik hoef het ook niet van de daken te schreeuwen. Als het ter sprake komt, ben ik er open over. Het was heel casual op deze manier. Je blijft altijd uit de kast komen bij nieuwe mensen. Dat hoeft geen groot ding te zijn. Het gaat nu natuurlijker, dat je gewoon kan zeggen: dat is een leuke chick. Het wordt steeds makkelijker.’ 

Teun: ‘Het is altijd in een soort opwelling gekomen. Ik heb er nooit naartoe gewerkt. Ik ben heel erg een mamaskindje, maar ik heb het eerst aan papa verteld. Dat kwam gewoon zo uit in dat impulsieve moment. Ik ging met een paarse trui naar een barbecue waar mijn ouders ook waren. Met die paarse trui aan dacht ik: nu staat het op mijn voorhoofd geschreven. Op de fiets terug naar huis fietste ik naast papa. Mijn moeder en broertje fietsten een heel stuk vooruit. Ik dacht de hele tijd: zal ik het nu gaan vertellen? Maar dan vertelde papa weer iets anders. Op een gegeven moment viel het weer even stil en toen heb ik het verteld. Papa dacht alleen maar: en waarom vertel je dit terwijl ik op de fiets zit? Ik vond dat een fijne manier want dan kon hij me niet knuffelen en er een groot ding van maken. Ik ben gewoon nog steeds Teun, maar ik wilde dit gewoon even mededelen. Ik wilde er geen groot ding van maken, want dat is het niet.’ 

Clarence: ‘Op school in Ghana ontdekten mensen dat ik homo ben. Daardoor ben ik bij mijn familie uit de kast gekomen; niet omdat ik dat wilde, maar omdat ik was betrapt. Ik ben een tijd uit huis gezet. Toen ik weer terugkwam bij mijn ouders namen ze mij mee naar de kerk. Ze probeerden mij ervan te overtuigen dat ik geen homo ben, maar dat ben ik wel. Toen ik mijn diploma van de middelbare school had behaald, ben ik naar Oekraïne gegaan.’ 

Seline: ‘Het begon bij mijn zus. We zaten aan tafel te eten met een vriendin van haar. Het ging over jongens en toen vroeg ze aan mij: “Vind jij die jongens niet leuk?” En ik barst in tranen uit, want ik dacht dat ze erachter was gekomen. Zij schrok ervan dat ik er zo heftig op reageerde en moest ook huilen, maar dat was van vreugde. Dat was toen ik veertien was. Ik zou zeggen dat ik achttien was toen ik uit de kast kwam als transgender. Rond die tijd werd mijn zus heel ziek. Ik wilde toen niet – terwijl mijn zus dodelijk ziek was – zeggen dat ik transgender ben en een traject aan wil gaan en een andere naam wil. Toen mijn zus weer beter was, kwam ik ervoor uit.’ 

Seline: ‘Ja, ik heb mijn haar lang laten groeien, doe make-up op, draag heel andere kleding en mijn stem is gestopt zwaarder te worden. Als ik op straat loop, zien mensen mij als een vrouw, ook al heb ik nog geen operaties of hormonen gehad. Twee jaar geleden kreeg ik het vinkje dat de psycholoog had gediagnosticeerd dat ik transgender ben. Toen kreeg ik ook gelijk papieren om mijn naam en geslacht te kunnen veranderen in mijn paspoort.’ 

Clarence: ‘Ja, natuurlijk. Hier in Nederland (Clarence kwam toen de oorlog in Oekraïne uitbrak naar Nederland, red.) kan ik gewoon zijn wie ik ben en hoef ik het voor niemand te verstoppen. Het is wel vervelend dat ik de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) ervan moet overtuigen dat ik homo ben. Ze geloven mij niet. Ik moet telkens weer uitleggen dat het te gevaarlijk is voor mij om terug naar Ghana te gaan.’ 

Teun: ‘Nee, eigenlijk niet. De grapjes waren al gestopt en ik kon er nu alleen maar harder om lachen omdat het waar is. Eén van de pestkoppen ben ik laatst nog op Tinder tegengekomen. Die zei toen: “Ik dacht dat we het van elkaar wel wisten”. Ik wist het van hem ook wel, maar ik zei er nooit wat van.’ 

Esmee: ‘Ja, ik denk dat ik, sinds ik openlijk lesbisch ben, meer mezelf ben. Ik durfde mijn haar kort te knippen en andere kleren te dragen. Ook zit ik nu in een groep mensen die “hetzelfde” zijn. Het is niet meer iets waar ik over nadenk of om moet huilen, dat heb ik wel gehad.’ 

Clarence: ‘Dat er hier gaybars en gayclubs zijn waar mensen elkaar kunnen zoenen, dat gaf mij een comfortabel gevoel en het vertrouwen om ook openlijk mezelf te zijn. En wat me ook veel heeft geholpen zijn gesprekken met mensen die ik heb ontmoet via Grindr, vrienden die ook homo zijn en de hulp van de stichting LGBT Asylum Support. Zij helpen mij bij het proces om in Nederland te kunnen blijven.’ 

Esmee: ‘Toch wel vanuit vrienden. Dat komt omdat je vaak bevestiging zoekt bij leeftijdsgenoten. Het is slechts je seksualiteit, en daar wordt zo’n groot ding van gemaakt. Bij mijn vrienden kan ik echt mezelf zijn. Het is fijn om te weten dat mensen om je geven als persoon en dat seksualiteit daarin niet uitmaakt.’ 

Teun: ‘Van mijn nieuwe vriendengroep. Die jongensgroep viel uit elkaar, omdat daar zo veel geplaag was. Op dat moment kreeg ik een nieuwe groep met vijf meiden, daar kon ik wel mezelf zijn. Zij steunden me heel erg. Niet dat ik heel veel steun nodig had. Ik vond het iets van mezelf en wat ik zelf moest doen, maar als ik even een knuffel nodig had waren zij er voor mij.’ 

Seline: ‘Mijn zus switchte vanaf de eerste minuut dat ik uit de kast kwam hoe ze met mij omging. Ze had echt het gevoel dat ze eindelijk de dingen kon doen die ze had willen doen als ze een zus had gekregen bij de geboorte. We gaan lekker stappen en we doen echt die typische zussendingen nu. We zijn heel close.’ 

Esmee: ‘Nog altijd de acceptatie. Dat blijft altijd in je achterhoofd. Het is zo’n persoonlijk ding dat je dierbaren daarom niet kwijt wil raken. De vraag of mensen je gaan accepteren is het grootste ding. Vaak pakt het positief uit, maar er zijn zo veel negatieve verhalen, die hoor je vooral. Er zitten veel mensen in een omgeving waar ze het gevoel hebben dat ze zichzelf niet kunnen zijn, ik snap dat dat lastig kan zijn.’ 

Seline: ‘Dat stemmetje in je hoofd, waardoor je denkt dat mensen je anders bekijken en alle liefde en herinneringen weggaan als je uit de kast komt. Je wordt bang om mensen kwijt te raken. Dat is volkomen normaal, omdat er verhalen bestaan van mensen waarbij het niet goed afloopt. Dat neemt niet weg dat het bij heel veel andere mensen wel goed afloopt. Er is gewoon een barrière die je tegenhoudt. Op een gegeven moment raak je die grens van jezelf aan. Ook al zou ik ze kwijtraken, ik wil liever mijn eigen waarheid leven in plaats van dat ik de rest van mijn leven doe alsof.’ 

Clarence: ‘In Ghana is het gewoon onmogelijk omdat het daar niet geaccepteerd is, en er is daar geen veilige manier om uit de kast te komen, maar ook in Nederland zijn er mensen waarvan de familie niet LGBT+ friendly is. Voor hen is het ook lastig.’

Teun: ‘Social media. Iedereen heeft een mening en kan die ergens op zetten. Er is veel homohaat. Ik heb het zelf niet heel erg meegemaakt, maar wel gezien, dan is het ook moeilijker om open te zijn.’

Teun: ‘Het is voor iedereen persoonlijk hoe je dat wil en doet. Ik zou zeggen: doe het, want je voelt je er waarschijnlijk fijner door. Als je er nog niet klaar voor bent, moet je het nog niet doen. Je moet eerst jezelf accepteren. De wereld gaat het toch wel accepteren: er zijn altijd mensen die je gezellig vinden en waarbij je jezelf kan zijn. Zoek die mensen op.’ 

Esmee: ‘De dingen die je ervoor terugkrijgt, de ervaringen die je meemaakt als je uit de kast komt, zijn het zo waard. Ook al wordt het misschien niet geaccepteerd, ook dan vind je je mensen wel. Ik snap dat het eng is, maar het gaat je zo veel opleveren. Liefde is het mooiste wat er is; dat verdient iedereen.’ 

Clarence: ‘Ik snap dat er mensen twijfelen of bang zijn, zeker als het in hun familie niet wordt geaccepteerd, maar in Nederland kan je altijd wel iemand vinden die je accepteert.’

Seline: ‘Je moet er gewoon voor gaan wanneer het goed voelt. Je moet ook absoluut niet denken dat het verplicht is om uit de kast te komen. Je mag ook gewoon verder leven zonder het hardop te zeggen. Je bent het niemand verschuldigd. Er leiden meerdere wegen naar Rome, dus als het niet goed gaat in deze omgeving, dan gaat het misschien wel goed in de volgende omgeving.’