Hoe zetten artiesten in Italië zich in om de LHBTIQA+-gemeenschap te beschermen?

Invloedrijke artiesten zetten zich in Italië in om de LHBTIQA+-gemeenschap te beschermen, vertelt Italië-correspondent Rosa van Gool in De Nieuws BV. Hoe doen ze dit en waarom is dit broodnodig? 

​In Italië is er al maanden veel te doen om de wet-Zan, een wet tégen homo- en transfobie. ‘Die wet neemt sekse, genderidentiteit en seksuele oriëntatie op in de antidiscriminatiewet die al bestaat in Italië.’ Daarbij wil de wet een nationale dag tegen homo- en transfobie instellen, jaarlijks op 17 mei. ‘Ter promotie van inclusie,’ zegt correspondent Rosa van Gool. 

Regeringswisseling
Hoewel de wet al door het Italiaanse Lagerhuis is aangenomen, wordt de stemming door conservatieve politici in de senaat tegengehouden. Van Gool: ‘Het grootste probleem is dat Italië sindsdien van regering is gewisseld. In november is de wet door het Lagerhuis gekomen en in februari kwam er een nieuwe regering. De vorige regering was centrum-links, maar de huidige regering is er een van nationale eenheid. In andere woorden: Van links tot rechts, inclusief conservatieve partijen die dit nu tegenhouden.’

Verhitte discussie
Italiaanse artiesten scharen zich achter de wet-Zan en laten van zich horen, vertelt Van Gool. ‘De band Måneskin, winnaar van het Eurovisie Songfestival 2021, heeft vanaf het begin al uitgedragen dat ze deel uitmaken van een nieuwe generatie. Zo is zanger Damiano niet bang om zich vrouwelijk te kleden. Zij hebben laatst in Polen ook een groot statement gemaakt tijdens een live-concert op televisie. De zanger heeft namelijk de gitarist op de mond gezoend.’ Zijn statement was dat iedereen in volledige vrijheid zichzelf zou moeten kunnen zijn zonder angst. Een dapper statement, volgens Van Gool. ‘Die jongen is 22 en die doet dat daar toch gewoon.’ Hoewel de conservatieve media het een provocatieve actie vonden, was er vanuit progressieve media niet veel aandacht voor. Het onderwerp ligt gevoelig en de discussie is verhit, vindt Van Gool. ‘Progressieve media wilden hun vingers er niet aan branden. Je bent voor of tegen; het is een heel gepolariseerd debat.’ 

Censuur
Maar dit weerhoudt progressieve artiesten er niet van om kleur te bekeken. Van Gool: ‘Ook rapper Fedez spreekt zich regelmatig fel uit. Dit doet hij heel uitgebreid op Instagram. Niet alleen hij heeft een grote schare volgers opgebouwd door de jaren heen, ook zijn vrouw, Chiara Ferragni, is een van grootste influencers ter wereld.’ Fedez is een voortrekker en krijgt veel steun van andere Italiaanse artiesten Op sociale media heeft zijn betrokkenheid dan ook een sneeuwbaleffect. In mei hield de rapper een speech die veel stof deed opwaaien. Van Gool: ‘Hij citeerde in die speech politici, van de rechts-populistische partij Lega, die verschrikkelijke uitspraken doen over homo’s. De publieke omroep zou hem vooraf hebben gevraagd om die namen niet te noemen. Fedez deed het toch. Ook benoemde hij die poging tot censuur heel expliciet. Dat werd een enorm schandaal. De omroep beweerde dat het niet waar was en klaagde na de publicatie van telefoongesprekken de rapper aan.’

Vaticaan
Die discussie speelt niet alleen bij artiesten. Ook het Vaticaan mengt zich in de strijd. Twee weken geleden publiceerde het Vaticaan een brief aan Italië waarin ze aangeven niet achter de wet te staan. Van Gool: ‘Het Vaticaan maakt zich zorgen dat hierdoor het verdrag tussen Italië en het Vaticaan wordt geschonden. In dat verdrag staat dat het Vaticaan vrij zijn ideologie mag uitdragen in Italië. Zij zijn bang dat die wet bijvoorbeeld verbiedt dat op scholen op een bepaalde manier over homo’s mag worden gepraat. Of andersom: dat het verplicht wordt dat er positief over homoseksualiteit wordt gepraat.’

Angst
Hoewel rechtse politici dit bezwaar van het Vaticaan delen, is er meer waar ze het niet mee eens zijn, vertelt Van Gool. ‘Zo is er de angst dat de vrijheid van meningsuiting wordt beperkt. De rechtervleugel van het kabinet is bang dat het verkondigen van katholieke opvattingen - zoals dat een huwelijk tussen een vrouw en man hoort te zijn - zal gaan resulteren in een aanklacht volgens die nieuwe wet.’ Van Gool denkt dat die angst onrealistisch is. ‘De anti-discriminatiewet bestaat al op andere gronden als afkomst en geloof. In de praktijk worden dergelijke uitspraken nooit vervolgd.’

Stand van zaken
Op dit moment zegt de huidige Lega-leider Matteo Salvini dat hij wel voor wil stemmen als de wet minder ideologisch wordt. Van Gool: ‘Zij zien het als een soort genderideologie die ze niet kunnen onderschrijven. Dat is nu het punt van onderhandeling. Hij wil met een nieuwe tekst komen, maar dan is de vraag of de initiatiefnemers daarmee akkoord zullen gaan.’
Maar artiesten als Fedez leggen zich volgens Van Gool niet zomaar neer bij de opvattingen en acties van het Vaticaan en rechtse politici, en blijven de LHBTI-gemeenschap steunen. Want zoals Fedez al zei: 'Iedereen zou in volledige vrijheid zichzelf moeten kunnen zijn zonder angst.'