Hoe voer je een gesprek met iemand met een andere mening?

Veel mensen zijn bezorgd over toenemende meningsverschillen, blijkt uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. Hoe ga je het gesprek aan met iemand met een compleet andere mening?

‘Het is voor iedereen van belang om het gesprek aan te gaan met mensen buiten je bubbel, met andere inzichten of een andere komaf. Zo blijf je begrip hebben voor elkaars positie en standpunten’, vertelde Frits Bloemberg van Het Debatbureau. Maar hoe voorkom je dat een gesprek met iemand die andere opvattingen heeft dan jij polariseert?

• Voer een gesprek, geen debat
  ‘In een debat gaat het heel erg over je mening neerzitten en het debat winnen en niet echt luisteren naar de ander. Je krijgt geen gesprek’, aldus Annemarie van Hinsberg, programmaleider sociale stabiliteit bij kennisinstituut Movisie, in Vroeg!. Het gaat er in een gesprek juist om ‘dat je iedereen gelijkwaardig de ruimte geeft om perspectieven in te brengen en dat je dus perspectieven naast elkaar zet, in plaats van tegenover elkaar. Dan kom je tot nieuwe inzichten.’
• Spreek vanuit een ervaring, niet vanuit een mening
  ‘Een ervaring kan je niet veranderen’, aldus Mariken van der Velden, hoofddocent politieke communicatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, in Vroeg!. Vertel hoe jij een bepaalde gebeurtenis of uitspraak hebt ervaren of waargenomen. Welke gevolgen heeft dit voor jou gehad? 'Een mening kan je veranderen, dus dan komt er iets te winnen bij. Als je vanuit ervaring of perceptie spreekt, valt er niks te winnen voor de ander. Dan ga je automatisch meer naar een dialoog, in plaats van een debat.’
• Zoek naar nuance en overeenkomsten
  ‘Een verhitte discussie is niet hetzelfde als polarisatie’, aldus Van der Velden. Ruim driekwart van de Nederlanders denkt dat meningsverschillen over maatschappelijke kwesties steeds groter worden, blijkt uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. Dat terwijl uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mensen over veel onderwerpen juist hetzelfde denken en de verschillen in opvattingen niet groeien. Van der Velden en Van Hinsberg adviseren daarom om in het gesprek op zoek te gaan naar die overeenkomsten, in plaats van de tegenstellingen.
• Agree to disagree
  Soms zijn er geen overeenkomsten te vinden, omdat de opvattingen toch te verschillend blijken te zijn. Dat hoeft daarentegen niets slechts te betekenen voor je gesprek, aldus Van Hinsberg. ‘De een kan voor iets anders staan dan jij, maar dat wil niet zeggen dat ik die onderuit wil vegen.’