Wat is aseksueel?

De 19-jarige Maureen is aseksueel. Een geaardheid waar zo’n 1% van de bevolking zich onder schaart. Maar wat is aseksualiteit en hoe is het om dat te zijn?

‘Afstand of intimiteit?’ ‘Afstand.’ ‘Porno of porna?’ ‘Wat is het verschil?’ ‘Zoenen met of zonder tong?’ ‘Zonder.’ ‘Wel zoenen of niet zoenen?’ ‘Niet zoenen.’ ‘Lepeltje-lepeltje of alleen slapen?’ ‘Alleen slapen.’ ‘Vriendschap of romantiek?’ ‘Vriendschap.’

Wat betekent het om aseksueel te zijn?
Zelf omschrijft Maureen haar geaardheid als het ontbreken van een seksuele aantrekkingskracht. ‘Wat de meeste mensen hebben als ze over straat lopen en iemand zien die knap is, is dat zij dan denken: daar zou ik het bed wel mee willen delen. Dat ervaar ik niet’, vertelt ze in Jurre's Date.

Hoeveel procent van de mensen is aseksueel?
Maureen is lang niet de enige die aseksueel is. Naar schatting zijn in ons land zo'n tussen 0,5 en 1 procent van de mensen aseksueel, blijkt uit onderzoek van kenniscentrum Rutgers. Dat klinkt niet als veel. Maar als je je bedenkt dat ons land uit ongeveer 14 miljoen volwassen mensen bestaat, dan zijn al gauw enkele honderdduizend Nederlanders aseksueel.

Hoe kom je erachter dat je aseksueel bent?
Lang worstelde Maureen met haar geaardheid. ‘Iedereen wist al ‘wat’ hij was, maar ik had geen idee.’ Op haar veertiende dacht ze in eerste instantie dat ze lesbisch was. Want de gedachte aan jongens maakte haar niet warm of koud. Even later dacht ze misschien toch biseksueel te zijn. Maar ergens wist ze altijd al dat ze het idee van seks vies vond en dat ze dat nooit met iemand zou willen hebben. ‘Ik wist dat ik geen seks met mensen wilde en het idee van seks walgelijk vond.’ Op een gegeven moment leerde ze het begrip ‘aseksueel’ kennen. ‘Toen dacht ik: er is dus wel een hokje waar ik in pas.’

Hoewel deze term eenduidig lijkt, zijn de mensen die zich herkennen in deze geaardheid heel divers. Sommige mensen hebben helemaal geen behoefte aan intimiteit, anderen willen alleen zoenen en enkelen hebben wel bepaalde vormen van seks. Maureen: ‘Laat ik vooropstellen dat het bij aseksualiteit gaat om de seksuele aantrekkingskracht en niet om het libido. Dat kan je wel hebben. Het gaat om tot wie je je aangetrokken voelt. Een man die homoseksueel is voelt zich bijvoorbeeld aangetrokken tot mannen en iemand die aseksueel is voelt zich aangetrokken tot niemand. Het libido gaat om de ‘sexdrive’, dus: hoe vaak je behoefte hebt aan seks of hoe vaak je geil bent.’ Voor Maureen geldt dat ook dat laatste ontbreekt, waardoor zij dus totaal geen behoefte heeft aan intieme seksuele relaties. ‘Ik vind het idee van seks gewoon walgelijk.’

Wat vinden aseksuele mensen van seks?
En dat kan best gek zijn, in een wereld die in veel opzichten lijkt te draaien om aantrekkingskracht en seksualiteit. Maureen omschrijft seks als volgt: ‘Iets waar heel veel mensen aan deelnemen en ik niet.’ Ze heeft wel geprobeerd om ‘normaal’ mee te doen. Zo heeft ze een aantal keren geprobeerd te masturberen. Maar ook dat vond ze vies. Ze vergelijkt het met het aanraken van je oksel. ‘Dat doe je ook niet voor je plezier. (…) Toen ben ik er maar weer mee gestopt.’ Ze wilde het wel graag proberen, omdat ze het gevoel had dat het zo hoort. Want iedereen doet het toch? Maar voor haar zat er geen toegevoegde waarde in. ‘Ik vond het alleen maar vies en deed het omdat ik het gevoel had dat ik het moest doen, dus toen ben ik er maar mee gestopt.’

Is aseksualiteit voor iedereen hetzelfde?
Omdat aseksualiteit in de kern van persoon tot persoon kan verschillen liggen de grenzen dus ook bij iedereen ergens anders. Zo zijn knuffels voor Maureen geen probleem. ‘Alles wat voor mij, in mijn hoofd, seksueel is; zoenen, dingen met geslachtsdelen, borsten, dat vind ik naar. Maar een hand vasthouden doe je ook wel eens met een vriend of vriendin.’ Zelf voelt ze dus ook wel de behoefte om andere mensen aan te raken. ‘Ik ben best wel een knuffelig persoon.’ Op dit moment is het voor Maureen dan ook lastig te onderscheiden wanneer ze zich romantisch aangetrokken voelt tot een persoon of dat ze gewoon vrienden wil zijn. ‘Ik kan op dit moment nog niet het verschil zien.’ Want aseksuele mensen kunnen wel verliefd worden. ‘Heel veel mensen hebben het idee dat een relatie zonder seks geen relatie is, want dan is het gewoon vriendschappelijk.’

Maureen sluit niet uit dat er ooit een persoon zal zijn die wel seksuele aantrekkingskracht bij haar oproept. En dat is ook meteen het probleem. Het meest gehoorde vooroordeel over aseksualiteit is dat het niet bestaat of dat het gevoel nog wel zal komen. ‘Je kan ook niet bewijzen dat het bestaat.’ Toch kent ze niemand in haar omgeving die zich lange tijd als aseksueel heeft geïdentificeerd en nu toch de ware is tegengekomen. Dat heeft er ook mee te maken dat veel mensen vasthouden aan een standaard ‘huisje, boompje, beestje’, waarin het ondenkbaar lijkt dat iemand vrijwillig en gelukkig alleen leeft en blijft leven. Maureen maakt het in ieder geval niet uit of ze iemand tegen zal komen. ‘Het is gewoon hoe mijn leven in elkaar zit. Ik ben heel content met het hebben van geen relatie en alleen leven. Dat is voor mij geen probleem.’