Hoe is het anno 2021 gesteld met de studentenhuizen?

‘Er groeien geen paddenstoelen meer uit mijn muur’, vertelt de winnaar van de Karigste Kamer van vorig jaar, Wiesje (20) uit Leiden, in Sanders Vriendenteam. Sanders Vriendenteam is dit jaar opnieuw op zoek naar de Karigste Kamer. Want hoe is het anno 2021 gesteld met de studentenhuizen?

Wiesje is derdejaars psychologiestudent en woont in een huis met 21 andere studenten. En had de karigste kamer van 2020, volgens de jury van de Karigste Kamer. Inclusief schimmel, paddenstoelen uit de muur en een overstroming die drie (!) dagen duurde. Gelukkig heeft zij geen last meer van paddenstoelen, vertelt ze in Sanders Vriendenteam: ‘Vrij snel na de uitzending is mijn huurbaas langsgekomen en hij heeft flink wat mensen gestuurd om het een en ander op te lossen. Ze zijn een paar keer langs geweest voor de leiding en hebben ook schimmelspray gebruikt voor de muren. De kamer naast mij heeft een maand leeg moeten staan, omdat er zoveel vocht in zat. Er is dus veel gedaan om het beter te maken.’

Krappe woningmarkt
Hoewel de kamer van Wiesje er dit jaar beter voor staat, ondervinden andere studenten nog steeds soortgelijke problemen. Door de oververhitte woningmarkt kunnen studenten geen hoge eisen stellen aan studentenkamers, legt Ama Boahene, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), uit.  

Echter zijn deze gevolgen niet van korte duur. Volgens de LSVb zal het tekort aan studentenwoningen de komende vijf jaar alleen maar toenemen in grote steden als Amsterdam, Delft, Leiden, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht.  

Kwetsbare positie
‘We hebben nu een kamertekort van ruim 26.000 kamers. Als je als student wél een kamer vindt, is die erg duur’, vertelt Boahene. Daarnaast vragen huurbazen niet altijd een eerlijke prijs voor een kamer: ‘Dit komt doordat de gemeente niet handhaaft.’ Studenten kunnen weliswaar gebruik maken van de huurcommissie, maar zijn vaak ook angstig voor een conflict met de huisbaas: ‘Studenten zitten in een kwetsbare positie. Je bent bang om je kamer te verliezen. Daarom doen studenten het vaak niet.’ Volgens Boahene zou het ook niet de verantwoordelijkheid van de individuele student moeten zijn om hiertegen op te treden, maar van de gemeente: ‘De gemeente zou actiever moeten gaan handhaven en ervoor moeten zorgen dat er wel eerlijke prijzen voor kamers worden gevraagd.’ In Groningen is er een verhuurdersvergunning ingevoerd, waardoor de gemeente daar actiever kan handhaven dan in andere gemeenten, licht Boahene toe.

Prijsopdrijving
Helaas zijn niet alle gemeenten zo ver, en daarom biedt de LSVb studenten de optie om op hun site na te gaan of ze een eerlijke prijs betalen: ‘Uit die gegevens blijkt ieder jaar dat studenten gemiddeld honderd euro te veel betalen.’ 

Bij een te hoge prijs kan een student kiezen voor een gesprek met de huisbaas op eigen initiatief, of naar de huurcommissie stappen met alle potentiële gevolgen van dien. ‘Maar het maximale wat een student eruit kan halen, is dat de student een eerlijke prijs gaat betalen. De huisjesmelker krijgt geen boete.’ Terwijl de prijsopdrijving ook een halt toegeroepen zou kunnen worden via een huisjesmelkersboete, legt Boahene uit. 

Bovendien heeft de invoering van het leenstelsel al veel impact gehad op de financiële positie van de student: ‘Studenten hebben weinig geld te besteden. Tijdens de studie, maar ook na de studie, wanneer je een huis wil kopen. Het feit dat die studieschuld meeweegt. Dat maakt dat de druk extra hoog is.’

Oplossingen
Een kortetermijnoplossing zou volgens haar de versoepeling van de strenge anti-verkameringsregels kunnen zijn: ‘In heel veel gemeenten zijn er regels die tegengaan dat je een gebouw in verschillende kamers kan opdelen en verhuren. Het is voor studenten vaak fijn om samen met huisgenoten te wonen en daarnaast zou je met de versoepeling kunnen realiseren dat er op de korte termijn meer kamers worden gecreëerd in bestaande gebouwen.’ 

De woningmarkt toegankelijker maken voor starters zou studenten ook helpen, vertelt Boahene: ‘Als er meer woningen zouden komen voor starters, dan betekent dit dat zij makkelijker door kunnen schuiven en er meer studentenkamers vrijkomen. Starters wonen nu nog lang in een studentenkamer, omdat ze niet aan een huur- of koophuis kunnen komen.’ 

Actievoeren
De grote opkomst bij woonprotesten suggereert dat jongeren het zat zijn, vertelt Boahene: 'Wij zijn niet een generatie die voor alles de straat op gaat. Ik heb mensen gesproken die zeiden: “Ik ben nog nooit naar een protest geweest, maar voor mij gaat het nu te ver.”’ Hoewel je het als jongeren niet in je eentje op kan lossen, zijn er soortgelijke dingen die wel bijdragen aan de oplossing, vertelt ze: ‘Als je van je laat horen, dan zorg je ervoor dat er iets verandert.’ Dat kun je ook doen door te stemmen tijdens de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in maart: ‘Woningbouw is een belangrijk thema. Je kunt stemmen op partijen die oplossingen bieden voor dit probleem. Dat zijn dingen die je kunt doen om je eigen situatie te verbeteren.’

Huizenruil
Om te ervaren hoe het anno 2021 gesteld is met de studentenhuizen, ruilt 3FM-dj Sander Hoogendoorn een week lang zijn huis met de kamer van Livan Kort, een student in Utrecht. Om ruimte te besparen in de kamer van 7m2 heeft Livan een hoogslaper, waar hij in moet komen via klimgreepjes op de muur, vertelt hij Sander in de uitzending. De woning deelt Sander deze week met zes anderen. Via de Instagram Stories van Sander Hoogendoorn kijk je dagelijks mee. 

Hoe voorkom je de karigste kamer van Nederland te huren? Klik en lees: 

Waar moet je sowieso op letten als je een (studenten)kamer huurt of gaat huren? Gert Jan Bakker van stichting !WOON zet een aantal tips voor je op een rij in Kassa: