Een ochtend meelopen bij 'Jan-Willem Start Op!': 'We willen het gesprek van vandaag voeren'

Iedere werkdag tussen zes en negen zorgen Jan-Willem Roodbeen en Jeroen Kijk in de Vegte voor een goede start van de dag met de BNNVARA-ochtendshow Jan-Willem Start Op!. Wij liepen een ochtend mee en kregen een exclusief kijkje achter de schermen.

Sinds de eerste uitzending in juli 2018 is Jan-Willem Start Op! uitgegroeid tot één van de meest geliefde shows op de Nederlandse radio. Vijf dagen per week werkt het team, zowel voor als achter de schermen, met één doel voor ogen: Nederland op een vrolijke en energieke manier de dag laten beginnen. En met succes, want het radioprogramma is al jaren de best beluisterde ochtendshow van Nederland. Hoe ze dat doen? Kijk mee achter de schermen!

In de vroege ochtend, of beter gezegd, diep in de nacht, klappen redacteuren Marlous Vegter (44) en Melissa de Bois (30) hun laptops open aan een ovale tafel in de vergaderruimte op de vijfde verdieping van het Radiohuis. Terwijl het buiten nog donker en stil is, werpen de lampen boven de tafel een dof licht, net voldoende om zachtjes wakker te worden. Van rustig opstarten is echter geen sprake; de redacteuren gaan meteen aan de slag met hun vaste rondje ‘nieuws’.

Want of de geliefde ochtendshow nu aanstaat tijdens het ontbijt, onderweg in de auto of tijdens de ochtendroutine – de luisteraar kan altijd rekenen op een zorgvuldig samengestelde selectie van nieuws. Maar nieuws, dat is altijd en overal te vinden; daarom vormen twee belangrijke vuistregels de leidraad. ‘We proberen antwoord te geven op een vraag die je nog niet had’, zegt Marlous, ‘en zorgen voor een combinatie tussen een lach en een traan.’

Marlous haalt de ochtendkranten op bij de receptie, perfect voor de headlines. Het duo bladert door de kranten en speurt het internet af. Wat melden de nieuwssites over het vervuilde kraanwater in Apeldoorn? En wat vertelde Rob Jetten gisteravond in Bar Laat over de terugkeer van D66 op TikTok? Die late-night-talkshows missen Marlous en Melissa doorgaans; tegen die tijd liggen ze al even in bed.

‘Goedemorgen!’, vult een opgewekte stem de ruimte. Met nog drie kwartier te gaan voor de start van de show arriveert een belangrijke speler: regisseur Alfred van de Wege (46). Een aantal jaar terug werd hij omgedoopt tot ‘Alfred van de Weetjes’, zoals menig luisteraar hem kent. Met zijn jarenlange radio-ervaring deert het vroege uur hem allang niet meer.

Bij wie ook geen ochtendhumeur te bekennen is, is radiopresentator Jan-Willem Roodbeen (47). ‘Nog iemand koffie nodig?’, vraagt hij vriendelijk, terwijl hij zijn laptop met een ferme beweging openklapt. Nadat de kopjes weer gevuld en warm op tafel staan, worden in het draaiboek de puntjes op de i gezet. En dat betekent afwegingen maken, legt Jan-Willem uit. ‘We vragen ons altijd af: is hier niet al genoeg over gezegd? Herkauwen willen we namelijk niet. We willen het gesprek van vandaag voeren.’

Hoog op de prioriteitenlijst staat een beller aan de lijn krijgen over de naderende orkaan in Florida. Jan-Willem heeft wel een idee: luisteraar Alexandra, die hij een aantal jaar geleden sprak over de Amerikaanse verkiezingen. ‘Stond haar nummer niet nog in WhatsApp?’, vraagt hij zich hardop af.

Er wordt nog druk overlegd wanneer Jeroen Kijk in de Vegte (50), de rechterhand van Jan-Willem, de ruimte binnenstapt. Gisteravond sprak hij nog de voice-over in voor een nieuw programma; je herkent zijn stem uit duizenden. Hij overhandigt een doosje eieren, ‘vers van de Veluwe’, aan Melissa, die dankbaar haar handen uitsteekt.  

De laatste minuten verstrijken. De sfeer is ontspannen, maar gefocust. Voordat iedereen naar de studio vertrekt, maakt Jan-Willem snel een rekensom: ‘Telt het kabinet Schoof vandaag nu honderd dagen, of is dat morgen?’

Jan-Willem en Jeroen nemen hun plaats achter de microfoons in, klaar om de luisteraars met hun energieke stemmen te wekken. Na ongeveer tien minuten – gevuld met het NOS Journaal en de eerste plaat van de dag – klinkt de herkenbare jingle door de speakers, gevolgd door het bekende, opgewekte ‘Goedemorgen!’.

Al snel begint de Radio 2-app vol te lopen met berichten van luisteraars. Ze wensen de dj's een goedemorgen en vragen om verzoeknummers. Vooral tijdens de laatste week van december, wanneer de Top 2000 speelt, piekt de activiteit in de app.

Deze ochtend vraagt luisteraar Marco zich af: ‘Waarom draaide je maar een stukje van Exit Music (For a Film) van Radiohead? Ik kom beneden en hoor één van de mooiste nummers ooit en dan… ineens afgelopen!' Marco kan gerust ademhalen; regisseur Alfred duikt meteen in het draaiboek om ruimte te vinden om het nummer alsnog in zijn geheel te draaien.

NOS-nieuwslezeres Carmen Verheul schuift aan om de luisteraars bij te praten over het laatste nieuws. Haar warme stem en betrokkenheid hebben haar geliefd gemaakt bij het publiek. In 2020 werd dit nog eens benadrukt toen ze de RadioFreak Award voor Beste Nieuwslezer in ontvangst nam.  

Binnen een minuut rondt ze haar nieuwsupdate af, waarna de aandacht gaat naar een nieuwe track voor de Dierencollectie; een speciale muziekselectie ter ere van dierendag. De lijst groeit gestaag, en wanneer hij compleet zal zijn, is nog een raadsel. ‘We kunnen nog wel even door’, lacht Jan-Willem, waarna even later het iconische intro van Eye of the Tiger door de studio schalt. Terwijl de koffie wordt bijgevuld, eet Jan-Willem snel even een boterham.  

Net na het hele uur worden de luisteraars bijgepraat over de files, gevolgd door het opzwepende It's Raining Men. 'Goedemorgen!', opent Jan-Willem, 'een lekker begin van een nieuw uurtje.' Hij verwelkomt de nieuw ingeschakelde luisteraars en deelt meteen de laatste weersvoorspellingen.

Later in de ochtend staat de Mystery Guest weer op het programma; een vast onderdeel op woensdag waarbij de identiteit van een BN’er wordt geraden aan de hand van vijf nummers. 'Ik heb er alvast eentje', zegt Jan-Willem. 'Rammstein?!' gokt Jeroen. Mis! De eerste track is The Winner Takes It All van ABBA. 'Dan wordt het sowieso een leuke Mystery Guest', lacht Jeroen.

Het is tijd voor De Dobbelsteen, één van de vaste onderdelen van de ochtendshow. Zes verzoekplaten worden op plaats één tot en met zes ingedeeld. Jan-Willem gooit de dobbelsteen – tegen het voorhoofd van Jeroen – en vandaag blijkt het geluk aan hun zijde te zijn, want hij gooit een zes. Luisteraar Claire is nog aan de lijn; haar gekozen nummer is Rock This Town van Stray Cats. ‘Waarom ook alweer?’, vraagt Jan-Willem. ‘Omdat het gewoon een superplaat is’, is haar antwoord.

Terwijl luisteraar Sven de Introrally speelt, alle liedjes weet te raden en binnenkort een exclusieve Jan-Willem Start Op!-thermomok kan verwachten, heeft redacteur Marlous contact weten te krijgen met een inwoner van Florida. Dit vraagt om een snelle herziening van het draaiboek, want het laatste uur is al volgepland.

Het snelle schakelen heeft echter weinig invloed op de ontspannen sfeer binnen het team. ‘Sorry voor Melissa, die zingt alles mee', grapt Alfred. En ze is niet de enige: in de studio wordt er met regelmaat vrolijk meegeneuried en gezongen.

Met nog iets meer dan dertig minuten te gaan, komt de show in een stroomversnelling. Jan-Willem en Jeroen krijgen, naar eigen zeggen, een ‘smaakvol lijstje’ voorgeschoteld van de Mystery Guest.

‘Is het een sportvrouw?’, vraagt Jan-Willem zich af, terwijl Jeroen eerder aan Paul de Leeuw denkt. De luisteraars in de app raden gretig mee. Nadat de Mystery Guest is ingebeld, weet Jeroen zijn stem te plaatsen. ‘Ik hoor het: Richard Groenendijk!’, roept hij uitgelaten.

Luisteraar Marco krijgt een belletje en de eerdere belofte wordt ingelost: Exit Music (For a Film) wordt dit keer helemaal afgedraaid. Intussen ontvangt Melissa een enthousiaste ‘YES’ van Eric de Munck van Boulevard; ze had hem gevraagd of hij klaarzat. ‘Het gaat er dag en nacht over’, introduceert Jan-Willem, als hij Eric inbelt voor de laatste updates over de Diddy-zaak.

Nadat Jan-Willem en Jeroen hun luisteraars een fijne woensdag wensen, gaan de koptelefoons af. In de naastgelegen studio is Carmen alweer aangeschoven om de show van Bart Arens af te trappen met het NOS Journaal.

Dat bij radio iedere seconde telt, blijkt tijdens de evaluatie – een kort napraatmoment dat de ploeg houdt na iedere uitzending. ‘Op papier duurde honderd dagen Schoof maar één minuut’, grinnikt Jan-Willem, terwijl Jeroen en hij andere onderdelen weer vlotter wisten uit te voeren dan vooraf in het draaiboek ingeschat. Al met al luidt de conclusie: een geslaagde show.

Nadat iedereen wat heen en weer heeft gewandeld tussen de studio, de koffieautomaat en het toilet, is redacteur Mark Schilder (31) aangeschoven. Hij bespreekt het draaiboek voor morgen, dat hij al grotendeels heeft voorbereid, met het team. Jan-Willem gaat in gesprek met de vaste muziekprogrammeur om de playlist voor morgen samen te stellen.

Vanmiddag om half drie belt het team elkaar weer over de uitzending van de volgende dag. Maar eerst kruipt het merendeel nog even onder de warme dekens, wat slaap inhalen. Net zo gemoedelijk als de ochtend in het Radiohuis begon, zo eindigt deze.