‘Beste student, ik heb geen fijn bericht.’ Met deze woorden begint de mail des onheils waarin wordt gemeld dat mijn Engels examen ongeldig is verklaard. Je kan vast begrijpen hoe mijn gezicht vertrok. Ik las namelijk dat mijn school ons een foutief examen Engels heeft laten maken, waardoor de examencommissie de boel ongeldig heeft verklaard. ‘Dit is niet jullie fout, maar bij ons is iets niet goed gegaan’, stond er in de mail. Kortom: ‘je hebt niks fout gedaan, gefeliciteerd! Maar je moet volgend jaar toch opnieuw je examen maken, ok doeiiii!’
Sinds deze mail in mijn inbox verscheen heb ik de verschillende fases van de rouw doorstaan. Goed, je uitslag op een examen verliezen is natuurlijk niet hetzelfde als wanneer het om een dierbare gaat – echt niet – maar ja, rouwen is een proces van aanpassing. En ik moet me helaas keihard aanpassen. En dat gaat dan ongeveer zo.
Ontkenning: is dit een grap?
Op het MBO – en eigenlijk op elke school – hoor je studenten vaak klagen dat veel dingen matig geregeld zijn. Je wordt bijvoorbeeld geacht boeken te kopen die je vervolgens niet nodig blijkt te hebben, of je belandt in discussies met docenten-die-ook-maar-gewoon-mens-zijn (maar dan wel mensen die over jouw toekomst bepalen). Toch kon ik niet geloven dat mijn school zo’n domme fout kon maken als deze. Normaal gesproken zie je dit soort gedoe alleen in de media en denk je: dat overkomt mij nooit. Ik gooide daarom gelijk een screenshot van de mail in mijn klassenchat – iets wat wij millennials doen, groepschatten - met een bericht erachteraan: zeg alsjeblieft dat dit een grap is. Mijn klasgenoten reageerden precies zoals ik had verwacht: verward. Waar komt dit vandaan? Is dit dan een herkansing? En waarom zouden we ‘m dan opnieuw maken, want we hebben toch gewoon een examen gemaakt? Vragen en paniek alom.
Woede: wat een idioten
Na deze fase van verwarring komt het besef, samengevat in een volwassen en alomvattend begrip: kut, wat natuurlijk staat voor Kwalitatief Uitermate Teleurstellend. Straks moet ik mijn examen daadwerkelijk overdoen door fouten van een ander. Logisch gevolg van deze gedachtegang is een flinke portie woede, veroorzaakt door een gevoel van onrechtvaardigheid en een scheutje zelfmedelijden. Waarom moet míj dit overkomen? Lekker professioneel geregeld, pikkies. Hoe krijg je het voor elkaar om een hele opleiding een verkeerd examen te geven?
Het gevecht aangaan: ik ga een klacht indienen
Je hebt net je momentje gehad om te beseffen wat er nou werkelijk allemaal aan de hand is. En je bent boos geweest. De situatie is niet zo fraai. Je bent klaar om in actie te komen. Je wil die stomme examencommissie mailen, bellen, helemaal doodstalken tot ze het zooitje terugdraaien en het ‘geen fijne bericht’ in hun kont steken. Zo ook ik, want het is niet mijn fout. School gaf ons een verkeerd examen - laat hen ervoor opdraaien. Maar eenmaal gekalmeerd realiseer ik me al snel dat dit gezeik toch niet teruggedraaid kan worden. Dit besef geeft een enorm gevoel van onmacht - en zo beland ik in de moeilijkste fase van elk rouwproces.
Intens verdriet en depressie: ik kan het niet aan
Je ogen gaan tranen, je zweet je een ongeluk en je gemoedstoestand is behoorlijk naar de klote. Het moment dat je realiseert niks zelf in de hand te hebben is killing. Dikke, vette pech. Ik maak me overigens niet zoveel zorgen om het feit dat ik mijn examen Engels opnieuw moet doen, want zo spannend vind ik Engelse examens niet, maar voor iemand die slecht is in Engels is dit ‘geen fijne bericht’ natuurlijk helemaal om ongelukkig van te worden.
Acceptatie: oké, ik ga verder met mijn leven
Uiteindelijk moet ik - en hopelijk de andere studenten ook - mijn examen Engels volgend jaar pas opnieuw maken. Ik kan mijn zorgen dus vooruitschuiven totdat ze daadwerkelijk relevant zijn. Je geeft deze pijnlijke gebeurtenis een plekje in je dagboek en gaat weer door met leven. Tot volgend jaar, stomme school. Je ziet me wel verschijnen, in de schoolbanken, waar mijn medestudenten en ik jullie eens even gaan bewijzen hoe wij het examen – ondanks jullie stomme fout – gewoon weer gaan halen. Voor onszelf, maar ook zeker om de schuldigen een figuurlijk poepje te laten ruiken.