Zeldzaamste bomen van Nederland staan in Flevoland

In natuurgebied het Roggebotzand kun je de meest bijzondere bomen en struiken naast elkaar vinden. En dat is best opvallend hier in Flevoland, een door mensen aangelegde provincie. Hier midden in het van oorsprong productiebos ligt namelijk de Genenbank. Dit is de plek waar inheemse autochtone bomen en struiken uit Nederland worden verzameld, bewaard en verder verspreid.

De Genenbank ligt op een oude zandplaat waar voor de inpoldering schepen strandden. Met de aanleg van de oostelijke Flevopolder bleef dit deel een hogere zandbank dan de rest van de rijke zeekleipolder. De armere grond werd daarom gebruikt als boomkwekerij voor de rest van de provincie en wat later als productiebos van Staatsbosbeheer.

Toen begin deze eeuw ergens in Nederland een genenbank moest komen, waren hier een paar lege percelen. Zo kwamen talloze van de meest zeldzame bomen en struiken uit heel het land in Flevoland terecht.

In het 'onnatuurlijke' Flevoland is het nogal een opgave om kritische soorten van Zuid-Limburgse kalklandschappen tot Noord-Groningse klei te houden. De voedselarme zandgrond samen met het ontzettend onnatuurlijke waterpeil - het is altijd te droog of te nat - zijn een probleem. En vergeet geen plagen of ziektes zoals essentaksterfte, letterzetters en iepenziektes benadrukt Lammert Kragt van afdeling Zaad & Plantsoen bij Staatsbosbeheer.

Inmiddels zijn er al 68 soorten van den ongeveer 110 inheemse autochtone bomen en struiken verzameld. Van elke soort moeten telkens een aantal verschillende exemplaren worden geplant. Zo staan er inmiddels meer dan 35 duizend bomen en struiken in de genenbank.

Al die bomen en struiken produceren natuurlijk ook zaden. Staatsbosbeheer beheert niet alleen de genenbank, maar verzamelt die zaden ook. Hierdoor is het dus ook een soort zadenbank. Met de zaden uit de genenbank kunnen op veel meer plekken de bomen en struiken die uit de bossen verdwenen zijn, worden aangeplant. Er komen nu jaarlijks 800.000 bomen uit de genenbank.

Kijk zondag 19 mei 2024 om 19.25 uur naar de uitzending Roggebotzand op NPO 2!