Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.

Plantages palmolie grote bedreiging voor biodiversiteit tropisch bos

  •    •  
08-01-2025
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
palolie - palmplantage

© Tom Fisk - Pexels

Het omzetten van tropische bossen naar palmolieplantages heeft een groter effect op het ecosysteem dan alleen houtkap. Dat blijkt uit een onderzoek onder leiding van de Universiteit van Oxford. Terwijl houtkap vooral de structuur van het bos verandert, leidt de omzetting naar plantages tot een sterke afname van biodiversiteit. Dat publiceerden de onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

In deze nieuwe studie keken de onderzoekers naar meer dan 80 verschillende indicatoren van het ecosysteem: van bodemsamenstelling en koolstofopslag tot fotosynthese en de aanwezigheid van verschillende vogel- en vleermuissoorten. Het onderzoek vond plaats in drie gebieden van Sabah, (Maleisisch Borneo) in ongerepte oerbossen, gedeeltelijk of zwaar gekapte bossen, en voormalige gekapte bossen die waren omgezet naar oliepalmplantages.

Afname van biodiversiteit in plantages

Zowel houtkap als het omzetten van bos naar palmolieplantages had invloed op een groot deel van de indicatoren van het ecosysteem. Toch was er een duidelijk verschil. “Een van de belangrijkste bevindingen is dat selectieve houtkap en omzetting naar plantages verschillende effecten hebben op het bos”, aldus professor Andrew Hector van de Universiteit van Oxford. “De omzetting naar plantages brengt nieuwe, aanvullende schade toe aan het ecosysteem die verder gaat dan de gevolgen van houtkap alleen.”

Over het algemeen had de houtkap vooral invloed op factoren die verband houden met de bosstructuur en het milieu. Het omvormen van deze gekapte bossen tot oliepalmplantages heeft echter veel grotere gevolgen voor de biodiversiteit. Het aantal vogelsoorten, vleermuizen, mestkevers, bomen, lianen en micro-organismen in de bodem nemen zowel in aantallen als in diversiteit af. Dat komt waarschijnlijk mede door een kleiner aanbod van plantaardige voedselbronnen en een de verschuiving naar hetere en drogere microklimaten onder de palmen.

Palmolieplantages en natuurherstel

Professor Ed Turner van de Universiteit van Cambridge: “Oude, ongerepte bossen zijn uniek, maar secundaire bossen die zijn gekapt, blijven waardevol voor biodiversiteit en ecosysteemfunctie. Ze moeten dus niet zomaar worden afgeschreven voor omzetting naar plantages.”

Deze studie kijkt naar veel verschillende ecologische eigenschappen, in tegenstelling tot voorafgaande studies die vaak op één enkel onderdeel van het ecosysteem focussen. "Het is belangrijk om te weten hoe het ecosysteem als geheel reageert", aldus Dr Charlie Marsh van de Universiteit van Oxford. "We waren echt verrast door de enorme variatie in de manier waarop verschillende aspecten van het ecosysteem reageerden op ontbossing. We zagen zowel toename als afname, of soms helemaal geen verandering. Er waren zelfs aspecten die toenamen in gekapte bossen, maar afnamen in oliepalmenplantages." Het is dus belangrijk om al deze ecologische factoren in overweging te nemen bij het nemen van beslissingen over landbeheer en natuurbehoud, bijvoorbeeld of een gekapt bos beschermd, hersteld of omgezet moet worden naar een plantage.

Bron: Universiteit van Oxford

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.
BNNVARA LogoWij zijn voor