Neerslagtekort stijgt, maar nog geen sprake van droogteproblemen

Het neerslagtekort in Nederland is sinds half mei gestegen tot iets boven het langjarig gemiddelde. In de komende twee weken gaat het weinig tot helemaal niet regenen en stijgen de temperaturen. Daardoor zal het neerslagtekort groter worden, verwacht de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW), maar er is nog geen sprake van droogteproblemen zoals omvangrijke sproeiverboden, verzilting, schade aan de natuur of snel afnemende waterkwaliteit.

Alle waterschappen kunnen aan de watervraag voldoen, staat in de droogtemonitor die de LCW dinsdag heeft gepubliceerd. De grondwaterstand in het hele land is normaal tot hoog, omdat het in het voorjaar veel en lang heeft geregend. Het grondwater zal met name op de hoge zandgronden zoals in Twente en delen van Brabant wel wat gaan zakken nu er geen regen wordt verwacht, maar de waterschappen hebben maatregelen genomen om zoveel mogelijk water te sparen voor als het deze zomer weer ernstig droog zou worden.

Rijkswaterstaat heeft de waterstand van het Markermeer en het IJsselmeer met 5 centimeter verhoogd. Daardoor is er bij droogte extra zoetwater beschikbaar voor waterschappen die water uit de meren gebruiken om hun waterhuishouding te laten draaien.

De waterafvoer in de Rijn en de Maas daalt. Het peil van de rivieren ligt onder het langjarig gemiddelde en staat laag voor de tijd van het jaar. De Rijn voert nu 1600 kubieke meter water per seconde af en dat gaat de komende weken zakken naar ongeveer 1400 kubieke meter per seconde. Vorig jaar was de afvoer van de Rijn op 6 juni al naar 1300 kubieke meter per seconde gezakt. Ook de afvoer van regenrivier de Maas zakt en zal verder dalen. Maar beide rivieren hebben nog voldoende water om aan de vraag in het omliggende gebied te kunnen voldoen, aldus de LCW.

Volgens Daan Bleichrodt, projectleider van IVN Natuureducatie, is de droogte in ons land niet alleen een gevolg van veranderend weer. Het is vooral droog omdat hiervoor wordt gekozen. "Tegenwoordig voeren we al het regenwater zo snel mogelijk via de rivieren af naar zee. Daarnaast wordt op het platteland de grondwaterstand kunstmatig laag gehouden omdat de koeienrassen die we voor de melkveehouderij gebruiken nu eenmaal niet tegen natte voeten kunnen en het land ook makkelijker met een tractor te bewerken is als het grondwaterpeil net wat lager is."

Daarnaast zegt hij dat de steden  afgelopen decennia vakkundig dicht zijn getegeld. "De regen die valt, wordt veelal via putjes in de straten afgevoerd en bij heftige buien overstromen de riolen. Op warme zomerse dagen zuchten de steden door het gebrek aan groen en water onder de hitte.  "

Bleichrodt vindt het hoog tijd dat hier verandering in komt. De droogte is namelijk een keuze. "We hebben in Nederland meer dan genoeg aanvoer van zoet water. Het regent nog altijd veel, alleen wat minder vaak. De regen die valt komt in piekbuien, dus veel neerslag in korte tijd. Daarnaast stroomt er via de Rijn, Maas, Waal en andere rivieren meer dan genoeg water het land binnen."

Om dit water vast te houden en te zorgen dat onze bodem weer een spons wordt, stelt hij voor om afscheid te nemen van ons melkvee, de grondwaterstand te verhogen (gewoon een keuze) en door het vergroenen van steden. "Door het laten meanderen van rivieren door het landschap en het creëren van meer natte natuurgebieden slaan we niet alleen meer water op, maar zorgen we ook voor meer biodiversiteit, meer natuur en meer welzijn. Ook kunnen we potentieel nog eens heel veel CO2 in onze bodems opslaan. Kortom: een win-winsituatie."

Bron: ANP, IVN Natuureducatie