Mysterieuze en bedreigde leven van een schubdier

Het is het meest bedreigde zoogdier op aarde, het schubdier. En dat terwijl het tevens een geheimzinnig en verborgen leven leidt. Anne Broeksma schreef over dit bijzondere dier het boek "Een verhaal met schubben. Zoektocht naar het vreemdste en meest bedreigde zoogdier op aarde".

In haar boek neemt Anne Broeksma ons mee op haar zoektocht naar het schubdier. We reizen mee van de regenwouden in Cambodja tot de savannes van Tanzania. Achter het dier gaat een wereld van verhalen schuil: over magische rituelen, koloniale geschiedenis, evolutie, ecotoerisme en illegale wildhandel. Het is een ode aan de wilde wereld die op sommige plekken op aarde toch nog blijkt te bestaan.

Is het een reptiel, een schildpad, een vis of een draakje? Vanaf het moment dat voor het eerst een schubdier werd ontdekt is er onduidelijkheid geweest over wat het voor een dier is. Zo benoemde Jacob de Bondt, tropenarts te Java in 1658 het schubdier als een geschubde schildpad.

Ook de verwarring met het gordeldier is iets dat lang heeft voortgeduurd en dat terwijl de soorten geheel niet verwant aan elkaar zijn. Bovendien leven ze niet eens op hetzelfde continent . Zo komt het schubdier alleen voor in Azië en Afrika en het gordeldier leeft in het zuiden van de VS en in Latijns-Amerika. Natuurlijk zijn er overeenkomsten die tot de verwarring hebben geleid: het zijn mierenetende zoogdieren die zich kunnen oprollen. Maar daar is dan ook alles mee gezegd.

Schubdieren zijn de meest illegaal verhandelde zoogdieren van de wereld. Er is enorme vraag naar in Azië. Het vlees wordt daar gezien als een delicatesse en de schubben worden gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunst. De schubben zouden geneeskrachtig zijn.

Maar er zijn positieve veranderingen, zo haalde China begin juni 2020 schubdieren van de lijst met goedgekeurde ingrediënten voor traditionele Chinese geneeskunde, om de smokkel en handel in schubdieren te beperken. Dit naar aanleiding van de verhalen dat het schubdier het 'tussendier' zou zijn dat het coronavirus overdroeg van vleermuizen naar de mens. Daar blijkt echter geen enkel bewijs voor te zijn, maar hopelijk blijft de beperking in stand.