Meest bedreigde planten van Nederland

Op de rivierduinen worden al eeuwen akkers onderhouden die stammen uit het vroegere potstaltijdperk. Deze biotoop staat enorm onder druk, maar op de rivierduinen zijn akkers hersteld. Peter Verbeek heeft zich de afgelopen drie jaar ontfermd over verschillende akkers in Gelderland, zo ook die van de rivierduinen. Hier groeien nu tussen het rogge allerlei zeldzame planten, de akkerflora. 

Net als heide en graslanden zijn extensief beheerde akkerlanden een echt cultuurelement en hebben ze een enorme waarde voor de biodiversiteit van ons land. In dit specifieke milieu groeien allerlei bijzondere planten die het goed doen bij kleinschalig akkerbeheer. In Nederland heb je zo’n 140 soorten akkerflora. Helaas is de helft hiervan bedreigd tot ernstig bedreigd vanwege het verdwijnen van juist dit soort akkers. Dit maakt het ook tot de meest bedreigde flora van Nederland.  

Precies daarom is Peter begonnen met het inventariseren van akkers en vooral het opnieuw inrichten. De afgelopen drie jaar heeft hij dat gedaan voor Gelderland. Hij heeft door heel de provincie gekeken naar akkers en zag dat 80 tot 90 procent van de akkers er heel slecht bij lag. Om dit aan te pakken, heeft hij drie jaar lang beheerders getraind in het beheer van goede akkerflora en heeft hij ook zaden ingebracht van bepaalde soorten.

Zo ook op de rivierduinen. Hier lag een leuke akker, er stond bijvoorbeeld al ruige klapper, maar het was nog wat te schraal. Door het wat te bemesten, kregen de planten meer voedingsstoffen, maar werd vooral ook meer vocht vastgehouden. Dat is belangrijk, zeker op zandbodems zoals op de rivierduinen. Nu vind je hier allerlei zeldzaamheden zoals het akkerogentroost en glad biggenkruid. 

Volgens Peter zijn de akkerflora een sleutelfactor in het cultuurlandschap. De meeste grassen worden in juni gemaaid, dan is er voor insecten geen nectar meer. Maar de flora-akkers staan juist dan in bloei. Ook voor vogels zijn dit soort akkers van belang. We weten ondertussen wel dat het slecht gaat met die patrijs en de geelgors, het zijn namelijk soorten die veel gebruik maakten van zaden uit dit soort akkers in de winter. De rogge die op deze akker groeit wordt ook verder niet gebruikt, daarvoor is het te kleinschalig en moeilijk te oogsten. Het is puur voor de natuur!