Festival speciaal voor de noordse woelmuis

Pinkpop, Lowlands of Down the rabbit hole, het festivalseizoen zit er bijna op. Maar niet voordat we eerst nog het Noordse Woelmuizenfestival hebben gehad. In Waterland gingen deze week 25 festivalgangers op zoek naar keutels van deze 'panda van de polder'. "Want als je weet waar de noordse woelmuis voor komt, weet je ook waar het landschap goed op orde is", zegt de organisator van het Festival, VU-hoogleraar Bodemfauna, Matty Berg.

De noordse woelmuis is een kritisch beestje. Op de meeste plekken in Nederland wordt 'ie eenvoudig weggeconcurreerd door aardmuizen, of andere woelmuizen. Alleen in natte veengebiedjes, waar voldoende vocht is en waar ook de planten op orde zijn, kan deze soort zich handhaven.

Behalve kritisch is de noordse woelmuis ook heel bijzonder, vertelt Berg. "De ondersoort die bij ons voorkomt zie je alleen hier. De volgende ondersoort zit veel verder, in Oost-Europa. Het is dus een bedreigd en uniek dier voor onze omgeving, een beetje zoals de reuzenpanda voor China."

Door poepjes te zoeken willen Berg en de andere festivalgangers vooral leren van de noordse woelmuis. "Als je precies weet waar ze zitten, dan kun je gaan onderzoeken wat die gebieden kenmerkt. Wat is de grondwaterstand en de vegetatie die deze dieren blijkbaar opzoeken? En op die manier kunnen wij ook leren hoe we het veenlandschap zo goed mogelijk kunnen beheren, voor meer biodiversiteit."

De keutels die Berg en collega's bij het festival hebben gevonden, worden in het lab ook nog onderzocht op noordse woelmuizen-dna. Pas dan weten ze zeker of het dier echt aanwezig is. "Het zoeken van keutels is veruit het minst verstorend", zegt Berg. Je kunt natuurlijk ook proberen de muizen zelf te vangen, in een life trap, maar dat is veel lastiger."

De noordse hoort dus tot de woelmuizen. In tegenstelling de huismuis uit uw keukenkastje – een zogenoemde 'ware muis' – hebben woelmuizen een korte neus, korte oortjes en ook een wat kortere staart. (Naast ware muizen en woelmuizen, bestaan er ook nog spitsmuizen, insecteneters met een nog spitsere snuit dan de ware muizen. Woelmuizen zijn planteneters.) Van de woelmuizen is de noordse wat grijziger dan de meer goudbruine aardmuis, de veldmuis of de rosse woelmuis.