Gieren in Extremadura, Zweedse tuin vol egels en overige onderwerpen

Gieren in Extremadura, Zweedse tuin vol egels en en alle overige onderwerpen uit de radio-uitzending van zondag 5 januari 2025.

Tijdens de buitenland-special hebben we elk uur een deskundige in de studio om de verhalen van luisteraars te duiden. Het eerste uur is dat Dirk Hilbers, ecoloog, filosoof en oprichter van de Crossbill Guides: reisgidsen voor Europese natuur.

Gertjan de Zoete verhuisde met zijn vrouw Elly naar het Spaanse Extremadura. Hij verhuurt daar vakantiewoningen op hun eigen landgoed 'Finca las Abubillas'. Ze doen er alles aan het de vogels goed naar de zin te maken. Ze hebben een broedwand aangelegd voor de bijeneters en leggen soms een dood schaap neer voor de vale- en monniksgieren. Gertjan leidt ons met een monoloog rond op hun landgoed.

Op zondagochtend om een uur of zeven gaan de oordopjes in en gaat de telefoon in de jas, met Radio 1 op het programma. Voor Maarten Brink uit Duitsland is het tijd om zijn hond Balou uit te laten. Samen trekken ze dwars door de voor het gebied zo typische boomgaarden met appelbomen, die typisch zijn voor de omgeving en “Streu-Obst-Wiesen” genoemd worden. Dat zijn stukken grasland, dun bezet met grote appelbomen. De boeren maaien het gras er omheen en op vaste dagen in de herfst worden de appels met de hele familie geoogst. Geplukt wordt er niet; alleen als de appels in het gras gevallen zijn, zijn ze rijp genoeg voor de appelsap. Dan rijden aanhangwagens vol met appels naar de plaatselijke sapfabriek en krijgen de mensen hun oogst terug in pure appelsap. De appels die daarna vallen blijven gewoon liggen totdat ze verrot zijn. Dit tot vreugde van kleine dieren, en dat weer tot vreugde van de buizerd en co.

Frederique Holle is environmental and gender justice expert bij IUCN. Zij reist de hele wereld over om bedreigde natuurbeschermers bij te staan. Ook werkt zij mee aan het IUCN NL Landaankoopfonds, dat steunt ngo’s over de hele wereld om natuur veilig te stellen, te beschermen en te verbinden. Want een van de grootste bedreigingen voor biodiversiteit wereldwijd is de versnippering en achteruitgang van natuurlijk leefgebied. Het is essentieel dat we de resterende natuur, de basis voor al het leven op aarde, behouden.

Sinds augustus woont Mart Zinnemers in Nigeria. Terwijl hij naar de geluiden van Vroege Vogels radio luistert, fluiten de vogels in de tuin dwars door de uitzending heen. Deze ochtend is voor Mart heerlijk rustig vergeleken met de doordeweekse drukte van de miljoenenstad. Mart neemt ons mee op een zondagse wandeling door zijn wereldstad.

Elke avond kwamen er deze zomer tot 6 egels in een keer ‘s avonds kattenbrokjes en vogelvoer eten in de tuin van Marika Nowakowski. Van de ene op de andere dag waren ze allemaal verdwenen. Maar dat schijnt normaal te zijn: van iedereen hoort onze luisteraar uit Zweden dat ze aan eind van de zomer in een keer weg zijn.

Het is koud en guur waar luisteraar Gijs Breedveld naar onze uitzending luistert. Hij woont op Spitsberen, waar het nu de hele dag donker is. Voor ons maakt hij in de duisternis een wandeling naar de haven, op zoek naar zeevogels.

Luisteraar Nina Caldarella woont in Port Chalmers op het Zuidelijke puntje van het Zuideiland van Nieuw Zeeland. Aan de University of Otago in het nabijgelegen Dunedin doet ze haar PhD over de natuurkunde van het Antarctische zee-ijs. Voor ons maakt ze een strandwandeling met haar hond Frizzle.

Rosanne Michielsen woont in het oosten van Polen, in één van de meest ongerepte gebieden van Europa: het Białowieża-woud. Daar doet ze aan het Polish Mammal Research Institute onderzoek naar hoe de letterzettter -een klein kevertje dat sparren doodt- de vogelstand beïnvloedt. Ze springt op de fiets en neemt ons mee het bos in.

Kim Numan en Roderick van der Poel wonen in Hol, in Noorwegen tussen Bergen en Oslo. Ze genieten daar van de rust en ruimte. Het valt ze op dat het een goed lemmingjaar is, ze zien de bontgekleurde knaagdieren ter grootte van een cavia regelmatig. Ook één van de predatoren van de lemming, de sperweruil, zien ze regelmatig.