'Baggerprojecten verwoesten levens van mensen en natuur'

De Nederlandse baggerbedrijven Boskalis en Van Oord zijn structureel betrokken bij projecten waarin "het leven van mensen en het milieu worden verwoest". Die conclusie trekken milieu- en mensenrechtenorganisaties, waaronder het Nederlandse Both ENDS, na eigen onderzoek. De organisaties vinden de Nederlandse overheid medeverantwoordelijk, omdat die de miljardenprojecten verzekert.

De organisaties hebben in kaart gebracht welke gevolgen baggerprojecten hebben voor gemeenschappen en de natuur. In diverse landen zagen ze misstanden. De overheid moet daarom volgens hen stoppen met de financiële rugdekking voor lopende projecten en voortaan strengere voorwaarden stellen.

Het duurste project is landaanwinning door Boskalis voor de nieuwe luchthaven van Manilla in de Filipijnen. Volgens de onderzoekers is daarmee een belangrijk natuurgebied "veranderd in een kale woestenij". Zo'n zevenhonderd vissersfamilies zijn "onvrijwillig verplaatst", klinkt het. De helft zou compensatie hebben gekregen, maar te weinig. "Families gaven aan dat ze zijn geïntimideerd door gewapende troepen in hun dorp, die hen onder druk zetten."

Ook bij projecten in Brazilië, Indonesië, Mozambique, de Malediven en Egypte werden volgens het rapport inwoners en de natuur de dupe. Een havenuitbreiding in Brazilië waar Van Oord aan meewerkte, resulteerde in "gedwongen vertrek van gemeenschappen van het nabijgelegen eiland Tatuoco en de vernietiging van 45 hectare aan kustmangroves en koraalriffen".

De organisaties hekelen de rol van de overheid. Die helpt via verzekeraar Atradius DSB bedrijven zaken te doen in het buitenland met zogeheten exportkredietverzekeringen. Tussen 2012 en 2023 mochten Boskalis en Van Oord zo tientallen projecten verzekeren voor 8,4 miljard euro.

Both ENDS en organisaties uit de betrokken landen stellen dat beleid om milieu en mensenrechten te beschermen op papier wel bestaat, maar in de praktijk faalt. Hetzelfde geldt volgens hen voor natuurcompensatieprojecten.

Atradius DSB en de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken herkennen zich niet in de kritiek. Zij hebben de onderzoekers laten weten dat hun werkwijze "effectief transacties voorkomt met onacceptabele risico's voor mens en milieu".

Van Oord noemt het rapport "te eenzijdig, te fragmentarisch en onvolledig om een zinvolle reactie te geven". Het bedrijf stelt verder dat het zich "volledig committeert" aan wet- en regelgeving en ernaar streeft "zoveel mogelijk positieve invloed uit te oefenen".

Boskalis reageerde niet op verzoeken om een reactie.

Bron: ANP