Over Roofkunst

Op 19 december 2022 bood minister-president Mark Rutte namens de Nederlandse staat excuses aan voor het slavernijverleden. Eindelijk erkent Nederland deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis. Maar dat werpt ook nieuw licht op een hoop andere zaken. Want hoe zit het met kunstvoorwerpen die tijdens de koloniale overheersing geroofd zijn? Wordt het niet tijd om deze objecten terug te geven, of ligt dat ingewikkelder dan op het eerste gezicht lijkt? De diamant van Banjarmasin, bijvoorbeeld, is in 1859 meegenomen door Nederlandse troepen toen zij met geweld de stad overnamen. Waarom is deze diamant onderdeel van de vaste collectie van het Rijksmuseum? In ‘Roofkunst’, geregisseerd door Emmy-winnaar Hans Pool, onderzoekt Erik Dijkstra de omstreden herkomst van dit soort kunststukken. Hij kijkt of wat binnen de context van die tijd legitiem leek, nog wel past in ons huidige tijdsgewricht. De vierdelige serie ‘Roofkunst’ is vanaf 26 mei iedere vrijdag te zien om 22:20 uur bij BNNVARA op NPO 2.

In iedere aflevering staat één kunstobject centraal dat momenteel in een Europees museum ligt, en daar vaak onder dubieuze omstandigheden beland is. In de eerste aflevering reist Erik naar Indonesië en onderzoekt het verhaal achter de diamant van Banjarmasin, en spreekt mogelijke erfgenamen. En hoe zit het met de verenkroon van Moctezuma die op dit moment in Wenen te bewonderen is in plaats van Mexico? Ook onderzoekt Erik of het de Chinese overheid gaat lukken om de pronkstukken uit het Zomerpaleis weer bij elkaar te brengen. En waarom is één specifieke schat van Benin niet teruggegeven? Waarom doet het museum in Parijs, waar dit prachtige en levensgrote ijzeren beeld van een god te zien is, zo geheimzinnig over dit beeld?

Erik Dijkstra: ‘Roofkunst gaat niet alleen over het teruggeven van kunst, het gaat ook over de krampachtige manier waarop wij omgaan met ons koloniale verleden. Dat maakt deze serie urgenter dan ooit.’

‘Roofkunst’ is een coproductie van Hazazah Pictures en BNNVARA.

Bekijk hier de trailer