Tim vertelt: hoe maakte het BOOS-team de uitzending over The Voice?

Er wordt een onderzoek gestart naar vier verdachten van grensoverschrijdend gedrag rondom The Voice Of Holland, zo maakt het Openbaar Ministerie vandaag bekend. Na de de uitzending van BOOS begin januari liggen er bij de politie vijf aangiftes, naar aanleiding daarvan wordt er nu een onderzoek ingesteld. In College Tour vertelt Tim Hofman over het onderzoek.

In het voorjaar van 2021 krijgt het redactieteam van BOOS de eerste verhalen over het programma binnen. Twee personen worden door de redactie van tijdschrift LINDA met de redactie van BOOS in contact gebracht: ‘Daarna hebben we ook nooit meer contact gehad met het blad LINDA’, aldus Tim Hofman in College Tour. ‘Het vereist veel onderzoek. Zij kregen dat niet rond, journalistiek gezien. Toen hebben de slachtoffers zelf gezegd: “Kunnen jullie Tim Hofman bellen?” Dat is toen gedaan en toen zijn we gaan praten.’

Oproep
In de tijd die daarop volgt komt de redactie meer verhalen ter ore. ‘Die konden wij ook linken aan The Voice.Toen hebben wij een oproep gedaan - vorig jaar augustus – met de vraag: “Ben of ken jij iemand die binnen een talentenshow weleens iets heeft meegemaakt dat niet deugt”, zoiets. Daar zat het woord The Voice niet in, daar zat ook seksueel grensoverschrijdend gedrag niet in. Het was een vrij algemene oproep.’ Mondjesmaat stromen de verhalen binnen, ‘het overgrote deel over The Voice’.

Onderzoek
Wat volgt is een periode van onderzoek doen en gesprekken voeren. ‘Wij werken op een redactie met voornamelijk vrouwen. Die hebben natuurlijk – tien maanden, geloof ik – zich ondergedompeld in seksueel grensoverschrijdend gedrag. (…) wie zou het heel fijn vinden om daar continu mee bezig te zijn? Dat is voor vrouwen niet fijn, je raakt een trauma aan. Dat was voor hen ook pittig om te doen, maar dat hebben ze flawless gedaan.’

‘Ontzettend lelijk wat daar gebeurd is’
Tim en de redactie zijn enorm geschrokken van de verhalen die tot hen kwamen. ‘Het is ontzettend lelijk wat daar gebeurd is. Wij schrikken daar ook van. (…) het is bijna onwerkelijk. Het is zo lelijk. Wij hebben alle details van iedereen gezien en gehoord, dat kan je natuurlijk uitzenden – dan krijg je een uitzending van twintig uur. Het is zo lelijk. Wij hebben ons daar ook als maker heel naar door gevoeld.’

‘Weet ons te vinden’
Naar aanleiding van de uitzending ontvangt de redactie duizenden mails. ‘Dat gaat over de venijnigheid waarmee grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt op – bijvoorbeeld – een werkvloer of in een vriendengroep. De voorbeelden waarvan we al jarenlang weten dat het gebeurt, maar die we vaak wegwuiven.’ Vooralsnog is er geen vervolguitzending over grensoverschrijdend gedrag in de maak. ‘Dit is nu wat wij te bieden hebben gehad. Dat moeten we ook zelf even laten bezinken. Ik kan je vertellen dat als wij een soortgelijk, nieuw verhaal tegenkomen, dat we het maken. Daar zijn we nu niet mee bezig. Maar ik zou zeggen: weet ons te vinden. Je bent bij ons veilig als je daarover wilt praten.’

Ellen ten Damme
Afgelopen week maakte Ellen ten Damme in het programma De Geknipte Gast bekend dat zij ook een dergelijke ervaring heeft. In de media wordt al gauw de link met Ali B gelegd. Ze geeft in het interview met Özcan Akyol aan een verklaring hierover af te leggen aan de politie om ‘die mensen te steunen die al hun verhaal hebben gedaan. Ik zelf heb er helemaal niks aan om dat te doen. Maar in het kader van het algemeen belang, denk ik wel dat ik iets moet doen.’

Reacties
Veel mensen zijn na het zien van de uitzending geraakt door de verhalen en ervaringen van de vrouwen – en realiseren zich dat dit op meer plekken gebeurt. Van alle kanten wordt (seksueel) grensoverschrijdend gedrag afgekeurd. Ook in de politiek, bijvoorbeeld door de D66-staatssecretaris van Cultuur en Media Gunay Uslu in College Tour. ‘Ik was heel erg misselijk. Ik kreeg een knoop in mijn maag – en nog steeds als ik aan die beelden denk’, aldus Uslu. ‘Ik ben eerst met John de Mol gaan praten, er komt een tweede gesprek. Wat het ons heeft geleerd is dat ook wij - de kijkers, de omstanders - een verantwoordelijkheid hebben. Als jij iets ziet dat echt niet oké is, dan moet je dat ook zeggen.’ In opdracht van het kabinet is Mariëtte Hamer regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld geworden. Uslu: ‘Ik zwengel het aan, want als het weer gaat sluimeren of sudderen dan werkt het niet. Het moet wel heel actueel blijven, dus ik hoop eigenlijk ook dat BOOS nog een tweede aflevering gaat maken en nog dieper erop ingaat. Dat het voortgezet wordt, want het moet actueel blijven.’

D66
In het licht van de huidige ontwikkelingen (achtergehouden informatie uit een rapport over ongepast gedrag rondom de inmiddels opgestapte D66-prominent Frans van Drimmelen) binnen de partij van Uslu – D66 – krijgen deze woorden, volgens Tim, een andere lading. Tijdens de opnames van College Tour (op 20 april) heeft ze nog geen reactie gegeven op de situatie binnen haar partij. Inmiddels heeft ze de situatie ‘pijnlijk’ genoemd. ‘Het is niet goed gegaan, er had sneller ingegrepen moeten worden. Volgens Tim had Uslu eerder moeten reageren op het nieuws. ‘Ik vind dat – in deze tijdsgeest, na The Voice Of Holland – (…) het niet zo moet zijn dat je alleen tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag bent, vindt dat daar onderzoek naar gedaan moet worden, vindt dat je daar openlijk tegen moet agenderen of vindt dat dat niet kan, als het buiten je eigen partij is.’

‘Nooit meer lichtzinnig doen over seksueel grensoverschrijdend gedrag’
Ook als dit binnen je eigen politieke partij gebeurt moet je daar openlijk wat over zeggen, volgens Tim. Dat geldt voor Uslu, evenals voor partijleider Sigrid Kaag. ‘Het is door D66 politiek gemaakt. Het gezicht van de partij stellen boven het gezicht van het slachtoffer, daarmee maak je dit politiek in plaats van menselijk. En dat moet je niet doen, punt.’ Kaag zegt de inhoud van het geheime deel van het document niet te kennen. ‘Die vrouw heeft wel drie keer naar haar uitgereikt om te zeggen dat ze moeten praten. Voor zover ik lees, heeft ze dat niet gedaan en heeft ze verwezen naar advocaten.’ Als zij op de hoogte is geweest van deze informatie en van wat er speelt binnen haar partij kan ze, volgens Tim, niet aanblijven als leider van D66. ‘Dat kan niet. Dat moet je ook niet willen. Ik weet niet of dat zo is. Ik vind van meer mensen die partijleider zijn binnen onze regeringspartijen dat zij daar niet meer zouden moeten zitten vanuit moreel oogpunt. Als dat zo is, moet je dat niet doen. We moeten – denk ik – nooit meer lichtzinnig doen over seksueel grensoverschrijdend gedrag.’