Hoe is het om in een gewelddadige relatie te zitten?

‘Hoe langer ik bij hem in de buurt was, hoe bozer hij soms ook werd’, vertelt Jacquelien in Jurre’s Date. Zij had een gewelddadige relatie.

Let op: Jacquelien’s verhaal gaat over huiselijk geweld. Dit kan als schokkend worden ervaren.

Jurre: Hoe was het begin van de relatie?
Jacquelien: 'Ik was 14. Ik had zomervakantie en ik ging twee weken logeren bij mijn tante. Op een avond zat hij daar toen wij thuiskwamen. Later begon ik een beetje gevoelens voor hem te krijgen. Hij was op dat moment 10 jaar ouder dan dat ik was. Daar zat al het eerste probleem. Daar waren we ons ook echt wel van bewust. Op een gegeven moment kwam ik erachter dat hij ook die gevoelens voor mij begon te krijgen. We zouden kijken waar het strandt. We hebben het een tijdje geprobeerd en na twee maanden ongeveer sloeg het helemaal om.'

Waren er in de eerste periode al een soort van red flags?
'Hij wou heel veel bij mij zijn. Als ik ergens heen ging, kreeg ik bericht: "Hé, wanneer ben je terug?" Achteraf gezien was dat al de eerste red flag eigenlijk.'

Maar ik snap ook wel dat je daarvan kan denken van: oh, hij is gewoon lekker gek op me. We zitten in die verliefde fase...
'Ik zat op dat moment midden in mijn puberteit, dus dan denk je dat inderdaad: oh, hij is helemaal geweldig. Achteraf gezien was dat echt helemaal niet zo.'

Hoe begon dan een beetje zijn gedrag te veranderen? 
'Ik had met een vriendinnetje afgesproken bij hem thuis. Hij kwam thuis en hij was het er echt totaal niet mee eens dat ik een vriendinnetje had meegenomen naar zijn huis toe. Toen flipte hij echt compleet, hij begon te schreeuwen, hij ging met dingen gooien. Waar zij bij was. Toen vroeg zij ook van: “Gaat alles wel goed met hem?” Ik wist eigenlijk ook niet wat er gebeurde, want ik ken hem helemaal niet zo. Ik dacht echt: waar ben ik aan begonnen? Ik wist echt al dat het fout zat. Op een gegeven moment zei hij: “Jij gaat gewoon niet meer naar school, jij gaat gewoon doen wat ik wil.” Ik was het hier eerst natuurlijk helemaal niet mee eens. Toen manipuleerde hij mij met: ‘Als jij naar school gaat dan kom ik je letterlijk daar ophalen, of dan flip ik hem daar wel de pan uit waar iedereen bij is.'

Toen ging je dus niet naar school en dan zat je gewoon bij hem?
‘Ik werd letterlijk gewoon in zijn huis opgesloten door hem. Zodat ik ook niet weg kon. Een telefoon had ik niet, want die had hij afgepakt, dus dat mocht ik ook allemaal niet.' 

Om wat voor dingen werd hij agressief?
'Echt letterlijk alles: mijn aanwezigheid, hoe ik ademde, hoe ik naar hem keek. Hoe langer ik bij hem in de buurt was, hoe bozer hij soms ook werd. 9 van de 10 keer schonk ik er geen aandacht aan en deed ik gewoon wat ik wou doen. Ook in zijn huis. Op een gegeven moment werd het hem te veel en dan begon het met schreeuwen en dingen gooien. Maar op een gegeven moment ook echt slaan en schoppen, tot bloedens aan toe. Hij pakte me dan bijvoorbeeld vast of ik kreeg dan de platte hand tegen mijn gezicht. Op een gegeven moment werd het een vuist. Als ik op de grond lag of gewoon op de bank lag, kreeg ik in één keer gewoon uit het niets een schop tegen me aan. Ik kon eigenlijk nooit iets terugdoen, want die klap of die schop was eigenlijk al zo hard dat ik al in elkaar dook van de pijn. Dat is voor hem natuurlijk een kans om gewoon door te blijven gaan.' 

Was je dan ook niet iedere keer bang als dan weer zo'n gevecht begon dat je dacht: dit zou mijn laatste kunnen zijn?
'Elke keer. Elke dag. Dit ging echt elke dag 24/7 door.'

Hoe vaak op een dag kwam dit voor?
'Op een dag ten minste 3 keer, op zijn meest de hele dag door eigenlijk. En dat anderhalf jaar lang.'

Waarom ging je niet bij hem weg? 
'Pure manipulatie. Deze vraag krijg ik natuurlijk ook echt heel veel.'

Is het een stomme vraag of een domme vraag?
'Nee, dat vind ik eigenlijk helemaal niet nee. Want dat is natuurlijk het eerste wat mensen denken als je zoiets heftigs hebt meegemaakt. Als je het ook niet hebt meegemaakt, dan is het ook heel makkelijk om te zeggen van: “Ga gewoon weg bij hem. Het is toch heel makkelijk: je loopt de deur uit en je bent weg.” Maar dat is dus helemaal niet zo. Mijn ouders die waren echt net verhuisd, ik wist zelf nog geeneens dat ze het huis überhaupt hadden, en toen kreeg ik op een gegeven moment een foto binnen van het huis van mijn ouders met: "We weten waar je ouders wonen, we weten waar iedereen zit." Ik kreeg het niet eens via hem, ik kreeg het via een vriend of een vriendin. Ik weet het niet meer precies. Elke keer het woord "we", dus ik wist ook dat er meerdere personen waren. Mijn familie werd in de gaten gehouden en toen heb ik ook mijn moeder opgebeld of het klopt dat het huis van hen was. Toen zei ze: "Ja, we hebben net vanmiddag de sleutel opgehaald." Ik wist zelf nog geeneens dat ze er woonden en toen wist ik: ik kan nu niet zomaar weg, want het is of weggaan en mijn familie gaat eraan of ik blijf en ik krijg de klappen.'

Wat was het omslagpunt waarop je besloot dat het zo niet langer door kon gaan?
'Ik was aan het bellen met een vriendin. Hij kwam binnen en ik wou heel snel ophangen. Op de een of andere manier lukte dat niet. Mijn vriendin stond op luidspreker en hij begon direct te schreeuwen van: "Met wie ben je aan het bellen, je weet dat dat niet mag." Hij pakte mijn telefoon en gooide die kapot tegen de muur. In de kast in de woonkamer stond een antiek mes. Dat heeft hij gepakt en daar probeerde hij mij mee neer te steken. Eerst zat hij er gewoon mee te zwaaien, zo van: "Ik ga je neersteken en dit keer is het echt klaar. Heb je nog laatste woorden?" Toen heb ik met blote handen dat mes vastgepakt aan de scherpe kant en uit zijn handen getrokken. Daar heb ik een litteken aan overgehouden. Ik gaf hem een harde duw en opende de deur om naar de buren te gaan. Zij waren er niet, en dus ben ik schreeuwend de stad ingerend van: "Help me alsjeblieft." Iedereen kijkt je echt aan van: sta je in de fik? Niemand kwam naar me toe. Ik heb zelf de politie gebeld. Die hielpen niet, want ze zeiden dat het wel een klein dingetje zou zijn. Toen wist ik: ik moet het echt zelf doen. Het is nu of nooit.

De politie zei over de telefoon dat ze vaker dit soort telefoontjes krijgen en het niet heel serieus nemen. Ze hebben toen ook gelijk opgehangen. Toen dacht ik: ik ga naar hem terug en het is echt letterlijk het einde of ik ga nu echt mezelf zien te redden en ik ga doen wat ik kan doen. Ik ben uiteindelijk zelf naar het ziekenhuis toegerend en toen ben ik daar naar binnen gegaan. Ik ben toen per direct in het ziekenhuis opgenomen. Daar werkte een verpleegster, van rond de 25 jaar, die de blauwe plekken op mijn lichaam zag en ernaar vroeg. Uit schaamte heb ik gezegd dat ik ben gevallen. Toen zei ze: "Ik heb hetzelfde meegemaakt. Deze blauwe plekken komen niet door een val." Toen wist ik dat zij mij begrepen en toen heb ik echt alles eruit gegooid wat er was gebeurd. Zij zei dat ze me gingen helpen en ze hebben ook hulp voor mij gezocht.' 

Wist jouw omgeving van het huiselijk geweld?
'Nee, mijn ouders en mijn broers heb ik het nooit verteld. Mijn beste vriendin wist het en die heeft heel vaak hulp aangeboden. Maar dat wou ik zelf ook niet toen. Ik kwam nooit thuis. De keren dat ik bijvoorbeeld wel thuis was, had ik het zo bedekt met make-up of kleding dat ze het gewoon niet zagen. Ik liet er ook nooit iets van merken. Als ze vroegen hoe het ging, zei ik dat het goed ging.' 

Had je het nodig gehad?
'Heel erg ja. Als ik er nu aan terugdenk dan had ik liever gewild dat ze het ook wisten.' 

Ben je je ex nog weleens tegengekomen?
'Nog geen maand geleden. Voor mij was het niet heftig. Ik zat in de bus naar school. Hij stapte in. Ik bleef hem strak aankijken. Ik was niet bang, omdat ik controle had over de situatie. Eerst had hij het niet door. Toen een paar mensen uitstapten, had hij het door. Ik was heel benieuwd hoe hij zou reageren na vier jaar. Het was heel duidelijk dat hij schrok. Hij begon meteen op alle stopknopjes te drukken om zo snel mogelijk die bus uit te gaan.'

In wat heeft dit je veranderd?
'Het heeft me echt veel sterker gemaakt. Dat niet iemand zomaar weer controle over mij gaat krijgen.'

Had je dat ooit gedacht?
'Nee, soms dan denk je wel van: het is net gebeurd, dus ik blijf heel mijn leven lang ermee rondlopen. Maar als je het echt goed hebt verwerkt door middel van therapie en er echt heel veel over praat met wie dan ook, dan is het heel heel snel heel makkelijk.'

Ben jij slachtoffer van huiselijk geweld? Of maak je je zorgen om iemand uit je omgeving? Bel dan gratis naar Veilig Thuis op het nummer 0800-2000. Zij staan 24/7 voor je klaar. Bij direct gevaar, bel 112.