Geweld in Hongkong houdt aan: vierde dag op rij duizenden demonstranten op straat

Een politieagent schoot maandag een demonstrant neer die de arrestatie van een andere demonstrant wilde voorkomen. De beelden gingen de wereld over. Inmiddels is bekend dat het slachtoffer zijn situatie stabiel is. Op diezelfde dag werd een man in brand gestoken. Het leek om een omstander te gaan die zich tussen de demonstranten bevond en ruzie met hen kreeg. Hij ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis. Doordat al deze beelden driftig worden gedeeld, wordt het vuur nog verder opgestookt in Hongkong en dat lokt weer nieuwe demonstraties uit. 

Het geweld in Hongkong lijkt ook heftiger te worden. Agenten gebruiken steeds vaker hun vuurwapens als noodweer. Het gerucht gaat dat het bestuur van Hongkong komend weekend een uitgangsverbod wil opleggen. Dit nieuws kwam uit de koker van de China Global Times, een Chinese krant die bekend staat als spreekbuis van de regering in Peking. In een tweet had de krant dit nieuws gebracht, maar een moment later was de tweet weer verwijderd omdat hij op onvoldoende informatie was gebaseerd.

China-correspondent Sjoerd den Daas zat vorige maand bij ons aan tafel in het kader van de NOS-Correspondentendagen om te vertellen over de situatie in Hongkong. Hij vertelde over het geweld in de straten tussen politie en demonstranten en de manier waarop hij daar verslag van doet.

De protesten van de pro-democratiebeweging begonnen in juni, toen het bestuur een wet in stemming wilde brengen die de uitlevering van criminelen aan China mogelijk moest maken, maar volgens critici ook die van kritische inwoners van Hongkong. Onder druk van massale demonstraties trok het bestuur de wet in september in.

De demonstraties gingen door. De demonstranten eisen democratische hervormingen, het vertrek van leider Carrie Lam en vrijlating van mensen die bij eerdere demonstraties waren opgepakt. 

Intussen zijn de grootschalige protesten in Hongkong al 23 weken aan de gang. Volgens een politiecommissaris staat Hongkong “aan de rand van de afgrond”.

Volgens de politie werden meer dan 1.567 traangasgranaten, 1.312 rubberkogels en 126 andere niet-dodelijke projectielen ingezet. Er werden minstens 142 mensen opgepakt. In haar verklaring zegt de politie nog dat de universiteitscampus was omgevormd tot een “wapenfabriek” met meer dan 400 benzinebommen.

Het verkeer is in verschillende delen van de stad lamgelegd. Zo werd in een aantal stations pendelaars belet om de trein op te stappen en werden wegen geblokkeerd. Verschillende universiteiten en scholen hebben de lessen geannuleerd. De manifestaties vinden nu onder meer plaats op de terreinen van verschillende universiteiten.

Na de eerste Opiumoorlog in 1842 werd het Chinese keizerrijk gedwongen Hongkong over te dragen aan de Britse Oost-Indische Compagnie. Hongkong was vervolgens lange tijd een Britse Kroonkolonie. Bij verdrag werden in 1898 de New Territories aan het grondgebied toegevoegd voor een periode van 99 jaar.  

Na de Japanse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog, groeide de bevolking van Hongkong sterk door vluchtelingen uit China. Ook economisch groeide de Britse kroonkolonie sterk, vanwege de gunstige ligging ten opzichte van China en Zuid-Oost Azië. Op 1 juli 1997 droeg het Verenigd Koninkrijk Hongkong over aan eigen bestuur. De kroonkolonie werd hierbij een 'Speciale Bestuurlijke Regio', waarin gedurende 50 jaar niet dezelfde wetten gelden als in China. Vandaar dat Hongkong vaak "één land met twee systemen" wordt genoemd.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor veiligheidsrisico's en roept mensen op die van plan zijn naar Hongkong af te reizen om alert te blijven en demonstraties en mogelijke confrontaties van demonstranten en politie te mijden. Een negatief reisadvies is niet aan de orde.