Is mondtape het wondermiddel voor een betere nachtrust en conditie?

Misschien heb je het al online voorbij zien komen: mensen die mondtape gebruiken tijdens het slapen en sporten. Voetballer Erling Haaland, tennisster Iga Swiatek en presentator Arie Boomsma beweren dat het afplakken van je mond voor een betere nachtrust en verbetering van de conditie zorgt. Klopt dat of is het totale onzin?

Een goede nachtrust en voldoende beweging zijn belangrijk voor je gezondheid. Tijdens het slapen kan je lichaam uitrusten. Ook worden je herinneringen geordend en krijgen je emoties een plek. Hierdoor word je fysiek en mentaal fit wakker. Ook sporten draagt bij aan de mentale gezondheid en helpt daarnaast om hart- en vaatziekten en overgewicht tegen te gaan.

Geen wonder dat er verschillende middelen op de markt zijn die beweren je nachtrust en uithoudingsvermogen te kunnen verbeteren. De nieuwste trend is het afplakken van je mond met speciale mondtape. Of dit echt werkt, vragen we aan sportfysioloog Ruby Otter-Drost en longarts-somnoloog Reinier de Groot. Ruby Otter-Drost is als onderzoeker en docent verbonden aan de Hanzehogeschool en Rijksuniversiteit Groningen. Reinier de Groot is als slaapspecialist werkzaam bij het Nederlands Slaap Instituut. [de tekst gaat verder onder de afbeelding]

Arie Boomsma vertelt op Instagram dat hij dieper slaapt en frisser wakker wordt sinds hij mondtape gebruikt.

Het is volgens sportfysioloog Ruby Otter-Drost wel handig om door je neus te ademen tijdens het sporten, omdat je neus de lucht verwarmt en vervolgens filtert. Maar alleen door je neus ademen tijdens het sporten is volgens haar niet nodig.

Ze legt uit dat je tijdens het sporten CO2 opbouwt, omdat je spieren dat produceren als je energie verbruikt. Om die CO2 kwijt te raken, ga je meer ademhalen. “Als je alleen door neus ademt als je intensief aan het sporten bent, is het net alsof je door een rietje aan het ademen bent. Je gaat dan ook vanzelf meer door je mond ademen, omdat dat prettiger is.”

Sportfysioloog Otter-Drost is zeer sceptisch over de effecten van mondtape op de sportprestatie. “Ik kan mij niet voorstellen dat het effect zou kunnen hebben op het uithoudingsvermogen. Wat je wel ziet, is dat je hartslag wat naar beneden gaat als je door je neus ademhaalt. Maar daar wordt je sportprestatie niet per se beter van.”

Ze denkt dan ook dat de manier waarop mondtape de sportprestatie kan verbeteren gezocht moet worden op het mentale vlak. “Het placebo-effect is ontzettend groot. Dus als jij gelooft dat het werkt, dan denk ik dat het een effect kan hebben.”

Maar mondtape kan volgens de sportfysioloog ook nadelig werken tijdens het sporten. “Op het moment dat je je mond gaat afplakken, verwacht ik dat je een benauwd gevoeld gaat krijgen, waardoor je oncomfortabel wordt. Hierdoor presteer je waarschijnlijk minder, omdat je zo druk met je ademhaling bezig bent.” [de tekst gaat verder onder de video]

Iga Swiatek traint met tape op haar mond om haar uithoudingsvermogen te verbeteren.

Er is nog heel weinig onderzoek is gedaan naar de invloed van mondtape op sporten, vertelt Otter-Drost. Er is dan ook geen bewijs dat mondtape zou kunnen helpen tegen inspanningsastma. Toch zou er iets kunnen zitten in de theorie dat mondtape hiertegen kan helpen. “Een astma-aanval wordt getriggerd door prikkelende stoffen in de lucht. Op het moment dat je door je neus ademhaalt, komen er minder prikkelende stoffen binnen, omdat het meer gefilterd wordt. Het zou dus kunnen helpen, maar daar moet onderzoek naar gedaan worden.”

De sportfysioloog komt tot de conclusie dat er op dit moment geen enkel goed bewijs is dat mondtape bevorderend zou kunnen werken voor de sportprestatie. Mondtape lijkt dus nog niet de heilige graal te zijn om je sportprestaties te verbeteren. Zou het wel kunnen helpen om beter te slapen?

Door je neus ademen tijdens je slaap is volgens slaapspecialist Reinier de Groot niet belangrijk. Net zoals Otter-Drost vertelt De Groot dat ademen door de neus helpt om de ingeademde lucht op temperatuur te brengen en stofdeeltjes uit de lucht te filteren. Maar hij stelt dat ademen door je neus tijdens het slapen niet beter is dan door je mond.

Toch kunnen er wel nadelen zitten aan door je mond ademen. “Mensen die tijdens hun slaap door hun mond ademen, worden vaak wakker met een droge mond. Met name snurkers hebben daar last van, omdat zij vaak met hun mond open snurken.” [de tekst gaat verder onder de video]

Erling Haaland vertelt in een podcast dat hij met mondtape slaapt voor een betere nachtrust.

De Groot legt uit dat snurken een heel ingewikkeld proces is en niet zo makkelijk te verhelpen is als het wellicht lijkt. “Je kunt ook snurken met je mond dicht, dus het niet per se iets wat je met een open mond doet.”

De behandeling van snurken is dan ook niet zo gemakkelijk als het simpelweg afplakken van je mond. “Als je snurken wilt behandelen, moet je iets doen waardoor de onderkaak iets naar voren gaat. Daar heb je speciale bitjes voor die de onderkaak iets naar voren duwen, waardoor de tong op de bodem van de onderkaak ook naar voren gaat. Op die manier krijg je meer ruimte achter in de keel.”

Bij lichte slaapapneu kun je ook gebruikmaken van een bitje, zoals bij de behandeling van snurken. In het geval van zware slaapapneu moet je gebruikmaken van een apparaat met een lange slang en een masker voor op je gezicht. “Door een licht verhoogde druk via dat masker te geven houd je de mond en keelholte open. Op die manier voorkom je de ademstok.”

Het afplakken van je mond kan volgens de slaapspecialist zelfs negatieve gevolgen hebben voor het snurken. “Als je je mond zou dicht zou plakken met mondtape heb je zelfs kans dat je de onderkaak een beetje naar achteren duwt, met de kans dat het snurken zelfs kan toenemen.” Voor het voorkomen van slaapapneu geldt volgens De Groot hetzelfde: “Je kunt met een pleister absoluut geen slaapapneu voorkomen. Sterker nog, je kunt het zelfs veroorzaken.”

Het gebruik van mondtape kan volgens de slaapspecialist ook gevaarlijk zijn. “Door het tapen van je mond kun je de huid beschadigen. Daarnaast moet je er niet aan denken dat je je ‘s nachts verslikt en wilt hoesten terwijl je mond is afgeplakt.” De Groot concludeert dan ook dat het gebruik van mondtape “totale onzin” is.

Bronnen: Rijksoverheid, Mulier Instituut