Beschermt een goedkope zonnebril even goed als een dure?

De prijzen van zonnebrillen variëren van een paar euro’s tot honderden euro’s. Maar beschermt een goedkope zonnebril je ogen dan ook minder goed dan een dure? We leggen je uit waar je op moet letten bij het kopen van een zonnebrillen en waarom het zo belangrijk is om een zonnebril te dragen.

Net als je huid moet je ook je ogen beschermen tegen de zon. Dus wanneer je je zou insmeren met zonnebrandcrème is óók het moment aangekomen dat je de zonnebril op moet zetten. Dat heeft te maken met de onzichtbare ultraviolette (uv) straling vanuit de zon, want zonlicht bestaat voor een deel uit uv-straling.

Uv-stralen zijn stralen die verbranding, huidveroudering en huidziektes kunnen veroorzaken. “Dat uv-straling schadelijk is voor de huid, weten de meeste mensen wel”, stelt het Oogfonds, dat wetenschappelijk onderzoek naar het voorkomen en behandelen van oogproblemen financiert. “Dat hetzelfde geldt voor ogen is helaas nauwelijks bekend.”

Het artikel gaat verder na onderstaande link.

Welke risico’s kan het niet beschermen van je ogen tegen de zon volgens oogexperts met zich meebrengen? Door het niet dragen van een zonnebril kan je zowel op korte termijn en lange termijn schade aan je ogen overhouden.

Zo vertelt Tjeerd de Faber, oogarts bij het Oogziekenhuis Rotterdam, dat je op de korte termijn last kunt krijgen van zonneogen of lasogen als je je ogen niet tegen zonlicht beschermt. “Het oppervlakkige laagje van je hoornvlies verbrandt dan. Hierdoor ontstaan kleine scheurtjes en gaatjes in dat laagje.” 

Wat zijn de effecten op de lange termijn? Het Oogfonds laat weten dat blootstelling aan overmatige uv-straling het risico op staar (cataract) verhoogt. Dat is een vertroebeling van de lens, legt oogarts De Faber uit.

Volgens De Faber en hoogleraar oogheelkunde Gré Luyten aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) krijgt uiteindelijk iedereen in zijn leven staar, maar krijg je het al eerder door veel blootstelling aan zonlicht. Luyten benoemt ook dat men het risico op kanker in het oogwit loopt bij onvoldoende bescherming tegen de zon. 

Verder haalt het Oogfonds een recent onderzoek aan waarin ook leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) als risico genoemd wordt. Deze netvliesaandoening is in Nederland de grootste oorzaak van blijvende slechtziendheid. “Voor de vorming van deze oogziektes geldt – net als voor huidkanker – dat het effect optreedt na opeenstapeling van schade over een lange periode”, aldus het Oogfonds. Doordat de schade pas later optreedt, beseffen mensen niet altijd dat het door blootstelling aan het zonlicht kan liggen, stelt optometrist Joep Eggink.

Daarnaast noemt De Faber het risico op huidkanker rondom de ogen en op veroudering van het netvlies, voor mensen die hier al gevoelig voor zijn. Of je voor dit laatste gevoelig bent, is afhankelijk voor je genen. Het risico geldt dus niet voor iedereen. 

Kortom: "Door blootstelling aan zonlicht en uv-straling verhoog je de kans op achteruitgang van het oog aannemelijk”, verklaart hoogleraar Luyten. Het verschil tussen jezelf wel en niet beschermen tegen de zon kun je volgens Luyten goed zien in de foto van een vrachtwagenchauffeur, die 28 jaar lang voornamelijk zijn linker gezichtshelft aan de zon blootstelde zonder bescherming. Wat hier aan schade voor de huid geldt, is ook voor het oog aannemelijk.  

Het artikel gaat verder na onderstaande Tweet.

Voor kinderen is het dragen van zonnebrillen nog eens extra belangrijk, stellen de oogexperts. “Kinderen hebben grotere pupillen en zijn lichtgevoeliger. Daardoor kan meer schadelijke straling het netvlies bereiken. Daarnaast zijn ze ook gewoon meer buiten”, vertelt optometrist Eggink.

Vanaf wanneer moeten kinderen dan een zonnebril dragen? “Een baby leg je allereerst nog in de schaduw, niet in de zon. En vanaf twee jaar moet je een kind gewoon aanleren om een zonnebril te dragen”, aldus De Faber. 

De kwaliteit van een zonnebril hangt volgens LUMC-hoogleraar Luyten vooral af van het glas, meer specifiek of het goedkoop of duur glas is. Het Oogfonds sluit zich hierbij aan en geeft aan dat er wel een verschil is in kwaliteit, maar dat dat niet voor de beschermingsgraad hoeft te gelden: “Een zonnebril hoeft niet duur te zijn om je ogen goed te beschermen. Ook een goedkope zonnebril kan 100% uv-bescherming bieden.”

Daarom kan je volgens oogarts De Faber vaak beter voor een goedkopere gaan als je de gewoonte hebt om vaak zonnebrillen kwijt te raken, want dan bescherm je je ogen in elk geval voldoende zonder dat het een enorme deuk slaat in je spaarvarken. 

Om zeker te weten of dit inderdaad zo is, kocht Kassa enkele goedkope zonnebrillen. Deze leverden we in bij optometrist Eggink om ze aan een test te onderwerpen. Hier zagen we dat allerlei goedkope brillen – waarvan de prijs varieerde tussen de 2,90 euro en 15,00 euro – voldoende uv-bescherming bieden.

Er was slechts bij één bril een minimale afwijking: bij het ene glas een afwijking van 1 procent, bij de ander 2 procent. Zo’n bril beschermt dan je ogen nog steeds voldoende.

We geven hieronder een paar tips.

Bij het kopen van een zonnebril moet je dus kijken of uv-straling door de bril wordt tegengehouden. Dat kun je lezen aan de markering uv400 of 100% uv-protection aan de binnenkant van je brillenpootjes, op het stickertje op het glas of in het bijgevoegde boekje. Dat betekent dat de bril dan alle lichtstralen met golflengtes tot 400 nanometer blokkeert, oftewel alle schadelijke uv-straling die het aardoppervlak bereikt. Vandaar de term 'uv400'. 

Als deze markering erop staat, weet je volgens de deskundigen zeker dat de bril de nodige uv-bescherming biedt. Dat je dit zeker kan weten, heeft te maken met de Europese productie- en importeisen voor producten.

Daarnaast kan je letten op hoeveel licht het glas van de zonnebril tegenhoudt. Dit wordt ook wel lichtabsorptie genoemd. Hiervoor worden verschillende categorieën aangehouden voor zonnebrillen, namelijk 0 tot 4. Een bril in categorie 0 houdt vrijwel geen licht tegen (0 tot 20 procent), een bril in categorie 4 juist tussen de 92 tot 97 procent. 

Door verschillende experts wordt daarom een maximale absorptie van 75 procent aangeraden. Dat noemt men ook wel een categorie 3 zonnebril. Deze maakt het aangenamer om naar je omgeving te kijken, omdat kleuren en licht minder fel zijn. Een hogere lichtabsorptie (92 tot 97 procent) wordt daarentegen afgeraden, aangezien dit te veel licht weg filtert. Autorijden met een bril met zoveel lichtabsorptie is dan ook verboden. Zo’n type zonnebril gebruik je bijvoorbeeld hoog in de bergen bij het skiën, aangezien je dan veel fel licht in je ogen krijgt.

Hoe herken je hoeveel licht je zonnebril weg filtert? Dat zie je aan de zogeheten CE-markering, zoals CE 3 of Cat. 3. Ook deze vind je in het bijgevoegde boekje, op het glas of in de pootjes van de zonnebril. Het getal dat erbij staat, geeft de mate van lichtabsorptie aan.

Wat ook belangrijk is, is dat er niet te veel krasjes op de oppervlakte van een brilglas zitten. Dergelijke krasjes tasten de beschermlaag van het glas aan, want vaak zit het uv-beschermende deel als een laagje aan de buitenkant over het glas heen. Krijg je een krasje in je bril? Dan zit er dus in feite een kras in het beschermlaagje, vertelt optometrist Eggink. 

Ook moet de bril gewoon goed zitten en is het het beste als het montuur ook je ogen goed omsluit en zo je oogwit beschermt. Dit deel van je gezicht smeer je vaak namelijk niet in met zonnebrandcrème.

Dat zijn de belangrijkste zaken om op te letten om je ogen goed te bescherming. Andere eisen hangen af van waarvoor je de bril koopt. Als je veel sport of motorrijdt, wil je bijvoorbeeld een zonnebril die goed blijft zitten. Ook kan je een zonnebril nog pimpen met gepolariseerde glazen, als je bijvoorbeeld vaak last hebt van de schittering op oppervlakten of je vaak op het water bevindt.