Kelly pleit voor meer bewustwording over HPV: ‘Ik dacht dat ik door mijn vaccinatie geen risico liep’

Twee jaar geleden liet Kelly Staa (32) haar uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker liggen – net als ruim de helft van de vrouwen tussen de 30 en 34 jaar. Nu wil ze daar verandering in brengen: ‘Doe die zelftest meteen.'

Wanneer Kelly destijds haar uitnodigingsbrief in handen heeft, gaat er niet meteen een belletje rinkelen. Het leeft niet echt onder haar vriendinnen; niemand heeft het erover. ‘Ik had die vaccinatie toch gehad?’, herinnert ze zich dat ze dacht. ‘Dus ik heb die brief – net als zovelen, denk ik – gewoon ergens op een stapel gegooid. En ik heb hem daarna ook nooit meer teruggevonden.’

‘Ik liep al een tijdje rond met klachten. Ik had last van bloedingen en was hier al een paar keer voor naar de huisarts geweest. Op een gegeven moment hoorde ik in mijn omgeving steeds meer meiden praten over het uitstrijkje. Toen dacht ik: misschien moet ik dat ook maar eens gaan doen. Maar ja, ik was die brief kwijt. En zonder brief wilde mijn huisarts het uitstrijkje niet maken.’

‘Ik vond het erg jammer. De huisarts kon mij pas helpen nadat ik de brief opnieuw had aangevraagd. Ik snap waarom huisartsen op die manier te werk gaan, maar voor mij was het geen fijne oplossing. Ik heb ADD en ben daardoor erg vergeetachtig. De brief opnieuw aanvragen, hierop wachten, een nieuwe afspraak maken: het voelde als te veel stappen voor mijn hoofd. En ondertussen bleef ik met klachten rondlopen.’

‘Nu krijg je natuurlijk een zelftest bij je uitnodiging meegestuurd. Die zat er bij mij toen niet bij. Dat had het zeker makkelijker gemaakt. Uiteindelijk heb ik ervoor gekozen om een uitstrijkje te laten maken bij een privékliniek en de kosten daarvan zelf te betalen. Ik vertrouwde mijn klachten niet, hoorde steeds vaker over HPV in het nieuws en van vriendinnen. Ik was bang dat er misschien wel iets ergs met me aan de hand was.’

‘Ik kan het goed begrijpen als je gespannen bent, omdat het natuurlijk best intiem is. Zelf had ik die spanning niet; het was meer een spanning die eruit kwam, omdat ik eindelijk het gevoel had serieus genomen te worden. Het uitstrijkje zelf vond ik niet pijnlijk. Het plaatsen van een spiraal vond ik echt duizend keer erger.’

‘HPV en Pap 2. Dat betekent dat ik een paar onrustige cellen heb, maar dat mijn lichaam die waarschijnlijk zelf nog kan opruimen. Volgend jaar moet ik terugkomen voor een uitstrijkje om te kijken of het weg is. In veel gevallen is dat gelukkig zo. Een vriendin van mij bijvoorbeeld – zij deed op haar dertigste wel netjes het uitstrijkje, en nu, op haar 32e, zijn de afwijkende cellen bij haar gewoon helemaal verdwenen.

De oorzaak van mijn klachten bleek ergens anders te liggen. Na een paar onderzoeken bij de gynaecoloog werd duidelijk dat ik een vleesboom (een goedaardig gezwel in de spierwand van de baarmoeder, red.) had.'

‘Ik moet eerlijk zeggen dat ik, toen ik bij de gynaecoloog vandaan kwam en de oorzaak van mijn klachten eindelijk duidelijk was, best wel moest huilen. Het was echt een ontlading van alle stress die ik had opgebouwd door de bloedingen. Die waren tijdens mijn menstruatie zo heftig dat ik soms niet eens naar mijn werk kon. Ik kreeg het advies om mijn spiraal te laten verwijderen. Sinds dat is gebeurd, gaat het gelukkig veel beter.’

‘Afgelopen jaar kwam het nieuws naar buiten over Emma Heesters en haar baarmoederhalskanker. Op de redactie (Kelly is hoofdredacteur van het magazine Cosmopolitan, red.) hadden we het erover met collega’s, en geen van de vrouwen boven de dertig had het uitstrijkje gedaan. Dat zette ons echt aan het denken. We kwamen erachter dat niemand precies wist wat HPV is en wat het met je doet.

Ook bij ons gingen er veel onjuiste dingen rond, zoals dat je heel veel bedpartners moet hebben om HPV te krijgen. Ik behoor tot de eerste generatie die de vaccinatie kreeg, en ik dacht dat ik daardoor niet eens risico liep. Die fabels moeten echt de wereld uit. Dat was ook het doel van onze campagne ‘Met de benen wijd voor de BMHK-strijd’: meer aandacht voor baarmoederhalskanker en het belang van een uitstrijkje, ook onder jongere meiden.’

‘Je krijgt nu een zelftest mee met de brief. Doe die meteen, of zet in je agenda wanneer je het gaat doen. Het is net zo makkelijk als het boeken van een pilatesles. Want als het wel mis is, baal je echt als je het hebt uitgesteld. En het uitstrijkje zelf doet echt geen pijn. Ik bedoel: de tandarts is ook niet leuk – dat is waarschijnlijk nog veel pijnlijker. En daar gaan we ook gewoon naartoe.’