Alternatieve zuurstofbehandelaars doen opmerkelijke gezondheidsclaims: "Geneest kanker of Parkinson"

Kassa duikt in de wereld van de hyperbare zuurstoftherapie. Dat is een medisch-wetenschappelijke behandeling waarbij patiënten in een cabine onder hoge druk 100 procent zuurstof toegediend krijgen. Deze behandeling doet onder andere wonden sneller genezen, bijvoorbeeld na bestraling. Maar artsen maken zich grote zorgen over commerciële bedrijfjes die een alternatieve, niet-medische versie van deze zuurstoftherapie aanbieden, en daar bovendien verregaande gezondheidsclaims doen. Zo zou het bijvoorbeeld kanker of Parkinson genezen. We gingen op pad met de verborgen camera.

René Bol Raap is duikerarts en behandelt patiënten met reguliere hyperbare zuurstoftherapie in het Hyperbaar Geneeskundig Centrum in Rijswijk. Tevens is hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Hyperbare Geneeskunde.

Bol Raap maakt zich zorgen om de niet-medische aanbieders van zogeheten milde of wellness hyperbare zuurstoftherapie, die onder lagere druk plaatsvindt. "Onbewust onbekwaam", zo beschrijft Bol Raap de aanbieders zonder medische onderlegging. Hij legt ons in Rijswijk uit hoe de medisch-wetenschappelijke hyperbare zuurstoftherapie in zijn werk gaat.

In een hyperbare behandelkamer wordt de luchtdruk vergroot terwijl de patiënten 100 procent zuurstof inademen. Zo komt er 12 keer zoveel zuurstof in het lichaam als normaal. De grote hoeveelheid zuurstof wordt opgenomen in het bloed. Belangrijke gevolgen van deze vergrote hoeveelheid zuurstof in het lichaam zijn onder andere dat genezingsprocessen weer opstarten (of sneller verlopen), er nieuwe bloedvaten ontstaan, meer stamcellen geactiveerd worden die nieuw weefsel genereren, ontstekingen worden geremd én dat antibiotica veel sterker gaat werken.

Voor dertien indicaties (aandoeningen) is er voldoende wetenschappelijk bewijs dat dit ook echt werkt en wordt de behandeling daarom ook vergoed door de zorgverzekeraar.

We gingen met de verborgen camera op pad langs drie bedrijven die niet-medische milde zuurstoftherapie promoten. Het voornaamste verschil met reguliere hyperbare zuurstoftherapie is dat zij met lagere druk moeten werken, namelijk met 1,5 bar. Maar dat komt nog steeds neer op de druk van 10 meter diep onder water zijn. Het zou gaan om een vorm van wellness, maar we komen erachter dat deze aanbieders wel degelijk gezondheidsclaims doen over de genezende werking van hun milde zuurstoftherapie voor ernstige ziekten.

We gaan langs bij Zuurstofhappen, waar de medewerker ons verzekert dat zuurstof het medicijn is voor alles. Een uitgebreide intake om eventuele contra-indicaties (onderliggende aandoeningen waarmee het gevaarlijk kan zijn om in een zuurstoftank zoals bij deze therapie plaats te nemen), ontbreekt hier. Volgens de medewerker van Zuurstofhappen zouden zelfs kankerpatiënten kunnen verbeteren of zelfs genezen door zijn behandeling.

Ook gaan we langs bij Vleugels in Den Haag, een multidisciplinair praktijkcentrum. Homeopathie, cryotherapie en jawel, óók hyperbare zuurstoftherapie. Een praktijk waar meerdere behandelaars een kamer huren. Wij hebben een afspraak voor een intakegesprek met iemand die daar milde hyperbare zuurstoftherapie aanbiedt. Ook hier wordt bevestigd dat de genezende werking van milde zuurstoftherapie bij Parkinson wetenschappelijk zou zijn bewezen. De persoon in kwestie raadt ons aan om daar nog andere therapieën bij te combineren voor het beste effect.

Bij aanbieder OxyFuel zien we de namen van tientallen aandoeningen op de muur geschreven, waaronder hoge bloeddruk, HIV en longfibrose. De medewerker bevestigt desgevraagd dat deze aandoeningen allemaal kunnen worden opgelost met de milde hyperbare zuurstoftherapie.

We leggen de verborgen camera-beelden voor aan René Bol Raap. Die schrikt van wat hij zoal ziet, waaronder het feit dat de druk bij deze aanbieders ook tot 2 bar wordt opgehoogd. En dat wij zelf een milde hyperbare zuurstof cabine van binnen zouden mogen bedienen. Het is niet zonder risico, benadrukt René.

Dat gaat onder andere over brandgevaar door elektronica mee te nemen in een ruimte met hoge druk en zuurstof, waardoor er explosiegevaar kan ontstaan. Maar in de cabines van de alternatieve aanbieders mogen we onze smartphone en laptop gewoon meenemen.

Bol Raap noemt het daarnaast "niet ethisch" dat door één van de aanbieders wordt beweerd dat deze therapie kanker zou kunnen genezen: "Want mensen met kanker die zijn natuurlijk ten einde raad. En de kans dat zij allerlei strohalmen aangrijpen en daarvoor willen betalen, die is er. Het zijn makkelijke slachtoffers."

De medisch toezichthouder Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt risicotoezicht op alternatieve genezers en let vooral op of er geen medische behandelingen worden gedaan door iemand die geen BIG-registratie heeft.

De volledige reactie van IGJ lees je hieronder (.pdf)

De drie alternatieve aanbieders reageren schriftelijk. Het bedrijf Vleugels benadrukt dat voor een genezing van Parkinson een combinatie van behandelingen nodig is. Naast zuurstoftherapie raden zij ook "PEMF-therapie en intranasale fotobiomodulatietherapie aan, al dan niet gecombineerd met glutathion".

Zuurstofhappen laat weten dat elk mens anders op de zuurstoftherapie reageert. Ze zeggen geen medische behandelingen te doen en zich vooral te richten op sporters en atleten.

OxyFuel benadrukt dat zij geen medische zuurstoftank gebruiken en als een medewerker twijfelt aan de gezondheid die erop wordt aangestuurd dat iemand eerst toestemming vraagt aan zijn/haar huisarts.

De volledige reacties van de drie bedrijven lees je hieronder (.pdf)