Wat doe je met composteerbaar plastic?

We vroegen afgelopen november aan passanten in Utrecht wat ze zouden doen met een composteerbare verpakking. De antwoorden waren divers: op je planten leggen, in de natuur gooien, op de composthoop, bij het plastic afval weggooien of in de GFT-bak gooien.

Composthoop

Als experiment stopte presentator Brecht van Hulten vijf composteerbare verpakkingen in kleine stukjes in een composthoop op een moestuincomplex in Utrecht. Tuinman Mark van Noppen, docent groen bij het Wellantcollege in Houten en tuimeester bij RTV Utrecht, hielp met het opbouwen van de composthoop. Hier lees je meer over deze aflevering: http://programma.vara.nl/groenlicht/artikelen/biologisch-afbreekbaar-plastic


Maar, zo blijkt nu: biologisch afbreekbaar plastic kún je helemaal niet zelf composteren. De aanduiding ‘composteerbaar’ op de verpakking geldt alleen voor verwerking in een industriële compostinstallatie. Bij een afvalverwerker dus, die het gemeentelijk GFT-afval composteert. Het plastic kwam dan ook, vies maar nog intact, uit de compostbak tevoorschijn. François de Bie van Holland Bioplastics legt uit dat het kiemplant- of OK Compost-logo betekent dat het materiaal is goedgekeurd voor industrieel composteren. In je eigen achtertuin kan dat niet, omdat de temperatuur niet hoog genoeg wordt. Maar, zegt hij: “Er is nog geen voorlichtingscampagne geweest om het de consument uit te leggen.” En dat kan beter, vindt De Bie. “We gaan dat verbeteren. Binnenkort staat zo mogelijk op alle verpakkingen met zo’n composteerbaar-logo een extra vermelding: deze verpakking kan bij het GFT-afval.”



Plastic afval

Ook het weggooien van composteerbare verpakkingen bij het plastic afval is niet de bedoeling. Composteerbaar plastic lijkt namelijk wel op plastic, maar is gemaakt van hele andere grondstoffen zoals melkzuur en zetmeel. Plasticverwerker SUEZ Recycling laat ons weten: “Bioplastics komen terecht bij de plastic folies. Het is minder goed voor de kwaliteit van de plastic folies als bioplastics hiermee vermengd worden.” 


GFT-afval 


Dan zouden de verpakkingen dus bij het GFT-afval moeten kunnen. Maar is dat ook zo? Groen Licht zag op verschillende gemeentelijke websites staan dat inwoners wordt afgeraden om biologisch afbreekbare zakken in het GFT-afval te doen. Op de website van de gemeente Noordenveld staat bijvoorbeeld: “Biologisch afbreekbare zakken zijn pas na 12 weken afgebroken. Bij de GFT-verwerker duurt het composteringsproces drie weken. Dan is de afbreekbare tas dus nog intact en dat is natuurlijk niet de bedoeling. De composteerder houdt zakken over die als brandbaar restafval moeten worden afgevoerd.” Afvalverwerker Ogar (Noordoost-Groningen) maakt met gemeenten afspraken dat er in principe geen biologisch afbreekbaar plastic in het GFT-afval terechtkomt “We moedigen het niet aan.” De afvalverwerkers spraken in 2011 af om plastic met het kiemplant-logo (of het Belgische equivalent OK Compost) toe te laten bij het GFT-afval. Maar als we contact zoeken met de afvalverwerkers blijkt dat die niet altijd blij zijn met afbreekbaar plastic in het GFT-afval. Afvalverwerkers HVC en Van Kaathoven, bijvoorbeeld, filteren de afbreekbare zakjes uit het GFT-afval of de compost. Ook Orgaworld heeft liever geen afbreekbare verpakkingen in het GFT-afval. “De huidige plastics breken beperkt af in het composteringsproces,” zegt het bedrijf. Afvalverwerker ARN (regio Nijmegen) bewerkt het afbreekbare plastic intensief, zodat het uiteindelijk composteert. Maar dat kost veel capaciteit, laat het bedrijf ons weten. 
John van Haeff is voorzitter van de sectie bioconversie van de Vereniging Afvalbedrijven. Hij is ook directeur van afvalverwerker Attero. Daar composteren de verpakkingen wél binnen drie weken, vertelt hij.  Brecht gaat kijken bij een compostinstallatie van Attero in Venlo. In de composthal moet een mondkapje worden gedragen. Om misverstanden te voorkomen laat Attero weten: “Het dragen van een mondkapje is een voorzorgsmaatregel en beschermt tegen een mogelijk te hoog stofgehalte in de installatie." In de composthal is te zien dat afbreekbaar plastic verteert op de industriële composthoop. “Je ziet er uiteindelijk niets meer van terug,” zegt Van Haeff. Er zitten ook gewone plastic tassen in de composthoop. Afvalverwerkers halen dat uit het GFT-afval. Volgens François de Bie van brancheorganisatie Holland Bioplastics wordt daardoor bij sommige afvalverwerkers automatisch ook afbreekbaar plastic uit het GFT-afval gehaald. Van Haeff van Vereniging Afvalbedrijven blijft erbij dat biologisch afbreekbaar plastic wél goed te composteren is door afvalverwerkers. Bedrijven die het nu nog niet kunnen, moeten daar iets aan doen, vindt hij. “En daar zijn ze ook mee bezig. Voor consumenten moet duidelijk zijn: plastic met een kiemplant-logo kan in de GFT-container. Daar hoort het thuis.”