Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Wat is het?
Het bevolkingsonderzoek is bedoeld om baarmoederhalskanker en voorstadia daarvan vroegtijdig op te sporen. De Nederlandse overheid biedt dit onderzoek aan. Het is gratis om mee te doen en op vrijwillige basis. De uitvoering ervan is in handen van Bevolkingsonderzoek Nederland.
Voor wie is het?
Vanaf dertig jaar krijgen mensen met een baarmoeder een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Je krijgt een brief toegestuurd naar je huisadres. Ben je 30 jaar, dan zit daar tegenwoordig standaard de zelftest bij. Ben je ouder dan 30 jaar, dan is er de optie om de zelftest te bestellen. Als je 35, 40, 50 en 60 wordt, krijg je weer een uitnodiging.
In sommige gevallen krijg je ook een uitnodiging als je 45 of 55 jaar bent. Bijvoorbeeld als je bij een vorige deelname HPV bleek te hebben of als je een keer niet hebt meegedaan. Vrouwen van 65 worden nog een keer uitgenodigd als zij 5 jaar eerder HPV-positief waren en toen niet zijn doorverwezen naar de gynaecoloog.
Hoe werkt het?
Je kunt kiezen tussen de zelftest of een uitstrijkje bij de huisarts. De zelftest neem je thuis of ergens anders waar jij kiest af. Je neemt met een soort wattenstaafje wat materiaal uit je vagina en dit stuur je, goed verpakt, op. Dit wordt vervolgens onderzocht op HPV. Als je geen HPV hebt, is het onderzoek afgerond. En als je wel HPV hebt, ga je naar de huisarts voor een uitstrijkje. Alleen met een uitstrijkje kan gecontroleerd worden of je afwijkende cellen hebt.
Voor een uitstrijkje maak je een afspraak bij jouw huisarts. Die neemt wat materiaal af uit de baarmoedermond. Dit wordt in eerste instantie, net als de zelftest, onderzocht op HPV. Als je geen HPV hebt, is het onderzoek afgerond. Als je wel HPV hebt, wordt datzelfde uitstrijkje in het laboratorium gecontroleerd op afwijkende cellen. Als deze aanwezig zijn krijg je op een later moment een controle-uitstrijkje. Ook kan het zijn dat je dan direct een verwijzing krijgt naar de gynaecoloog. Dit hangt af van het type HPV en de mate van afwijking van de cellen.
Meer informatie
Wil je meer lezen over het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker? Bijvoorbeeld wat je moet doen als je je uitnodiging kwijt bent geraakt? En of je kunt meedoen als je zwanger bent? Ga dan naar de website www.bmhk.nl
HPV
Wat is het en hoe krijg ik het?
De afkorting HPV staat voor Humaan Papillomavirus. Dit is een virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. 8 op de 10 mensen wordt in hun leven een keer besmet met dit virus. HPV krijg je door seksueel contact met iemand die HPV krijgt. Je kunt ook HPV krijgen door het aanraken van de penis of vagina of door orale seks.
Het lichaam ruimt HPV in de meeste gevallen zelf op. Als dat niet zo is, kunnen de cellen in je baarmoederhals afwijkingen krijgen. Uiteindelijk kan dat leiden tot baarmoederhalskanker.
Meer lezen over HPV? Ga naar www.bmhk.nl
Ik heb HPV. Wat dan?
Als je de zelftest hebt gedaan en je blijkt HPV te hebben, dan moet je alsnog naar de huisarts voor een uitstrijkje. Je moet zelf deze afspraak maken, want de huisarts krijgt de uitslag van jouw zelftest niet.
Als je HPV hebt, is het belangrijk dat wordt bekeken of je cellen gezond zijn. Met een uitstrijkje kan dat meteen. Blijkt uit de zelftest dat je HPV hebt, dan moet je nog langs de huisarts voor een uitstrijkje. Lees op www.bmhk.nl wat er gebeurt als er afwijkende cellen worden gevonden.
Moet je ook meedoen als je een HPV-vaccinatie hebt gehad?
De HPV-vaccinatie beschermt tegen baarmoederhalskanker. Alleen niet voor 100%. Daarom is het zinvol om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, ook als je al gevaccineerd bent.
Kan ik me voor mijn dertigste laten testen?
Ja, als je klachten hebt zoals andere afscheiding, tussentijds bloedverlies en bloedverlies na de seks, dan word je aangeraden naar de huisarts te gaan. In overleg met jouw huisarts wordt dan besloten of er een uitstrijkje afgenomen moet worden. Een bezoek aan de huisarts en het afnemen van een uitstrijkje zitten in het basispakket van jouw zorgverzekering en vallen dus onder het eigen risico. Dit onderzoek valt dus niet onder het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Ook na je dertigste is het advies bij klachten aan te kloppen bij je huisarts en niet te wachten op een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek.
Kan ik online een commerciële HPV-zelftest bestellen?
Dit kan, maar het RIVM raadt het af. Veel commerciële aanbieders maken gebruik van niet gevalideerde testen en gebruiken andere analyseapparatuur. Kortom; niet doen en gewoon langs de huisarts gaan bij klachten. Je kunt vanaf je 30e wel de zelftest van het bevolkingsonderzoek aanvragen op mijn.bevolkingsonderzoeknederland.nl als je de uitnodiging nog open hebt staan. Deze test is betrouwbaar en gratis. Je uitnodiging is 5 jaar geldig.
Check jezelf!
Waarom doet BNNVARA deze campagne?
De podcast De Tumor Tapes is een BNNVARA-productie. De makers van deze podcast, Susan Oostdam en Lex Uiting, zetten zich sinds het verschijnen van de eerste serie al actief in om meer mensen mee te laten doen met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
Als BNNVARA dragen wij graag bij aan deze missie, omdat we het belangrijk vinden dat iedereen weet wat het onderzoek inhoudt en hoe belangrijk het is om mee te doen. Het kan letterlijk levens redden, dus check jezelf! Wij zijn voor.
Waar zijn jullie bronnen?
We hebben alle informatie op deze website laten checken door KWF Kankerbestrijding en Bevolkingsonderzoek Nederland. Zij zijn samen met het RIVM ook de initiatiefnemers van de website BMHK.nl waar je nog veel meer nuttige informatie én persoonlijke verhalen kunt vinden