Wat is het gevaar van borstimplantaten?

In Moordtieten volgen we Youtuber/zangeres Dionne Slagter die ontdekt dat haar siliconenimplantaten twee ‘gifbommen’ zijn.

In de 5 uur show, het dagelijkse nieuws-en actualiteitenprogramma op SBS 6, werd onlangs de ‘tiet gevierd’. Voormalig Playboy-hoofdredacteur Jan Heemskerk was van de partij; columnist en auteur Stella Bergsma (geïntroduceerd met de woorden ‘Stella, jij bent een beetje van het tietenbevrijdingsfront’), Patricia Paay was aangeschoven; er zat een kale man die ik niet kende, maar die zei dat hij ‘beslist’ een ‘tietenman’ was. De talkshow werd geleid door Roos Schlikker die haar best deed om de borst in al haar facetten te belichten.

Halverwege de show maakte Heemskerk plaats voor schrijfster Heleen van Royen, die drie jaar geleden, op haar vijftigste, ‘nieuwe tieten’ had genomen. Ze had haar ‘erwtjes op een plankje’ waar na twee kinderen ‘helemaal geen leven meer inzat’ opgevuld met siliconen.

MRI 
Interessant werd het toen fitgirl en actrice Fajah Lourens via een videoverbinding deel ging nemen aan het gesprek. Gedecideerd vertelde de nu 39-jarige Lourens hoe ze op haar twintigste, na de geboorte van haar dochter, borstimplantaten had genomen. Borsten van het formaat van Pamela Anderson, ‘want dat was toen in’. Er werd een foto getoond, de aanwezigen gilden het uit, Lourens vertelde onverstoorbaar verder hoe het haar sindsdien was vergaan. Vijf operaties, lelijke littekens, siliconendeeltje die door haar lichaam zijn gaan zwerven en nu zelfs in haar lymfeklieren zitten. ‘Ik zou echt drie keer nadenken. Mensen denken dat je ze zonder zorgen kunt laten zitten. Maar ook zonder klachten moet je iedere vijf jaar een MRI door en de siliconen gaan vroeg of laat door je lichaam zwerven.’

Close-up Heleen van Royen:

‘Nou dat moet eerst maar eens wetenschappelijk bewezen worden hè,’ reageerde ze. Presentatrice Schlikker, snel: ‘We gaan even weg bij de siliconen-discussie.’

Ja, want het moest natuurlijk wel gezellig blijven in deze vier de tiet-uitzending.

Terwijl die hele siliconendiscussie ongelooflijk belangrijk is en al helemaal als je in een ‘vier-de tiet’-uitzending over ideale borsten gaat hebben (‘tepels in het midden, vol, puntig, naar voren stekend.’)
200.000 vrouwen

Met ideale borsten wordt niet iedereen geboren en ook blijven ze niet je hele leven hetzelfde. Tot niet zo heel lang geleden moest je het daar mee doen, maar inmiddels zijn borstvergrotingen ook bereikbaar voor gewone stervelingen. In Nederland hebben inmiddels ruim 200.000 vrouwen borstimplantaten, waarvan 80% uit cosmetische overwegingen.

Die groei gaat gestaag door, terwijl er steeds meer bewijzen zijn dat siliconenimplantaten kunnen gaan lekken, met ernstige gevolgen voor de gezondheid. Uit onderzoek van het RIVM, dat 960 vrouwen ondervroeg over hun implantaten, bleken er 630 daadwerkelijk klachten te hebben. Vaak gaat het om onbegrepen klachten, om vermoeidheid, gewrichtsklachten, haarverlies, vergeetachtigheid. Ook hoef je (nog) geen klachten te hebben, terwijl de siliconen al flink aan het zweten en zwerven zijn.
De documentaire Moordtieten

Dat ontdekte zangeres en YouTuber Dionne Slagter, zo zien we in de documentaire Moordtieten.

Heel lang was ze zoals Heleen van Royen. ‘Ik wist ergens wel dat er verhalen rondgingen over de gevaren van siliconenimplantaten, maar daar wilde ik niets van horen. Ik was zo blij met de borsten die ik op mijn 21ste had genomen. Het luidde voor mij de omslag in: tot die tijd was ik erg onzeker over mijn lichaam, ik heb anorexia gehad. Ik had geen heupen, weinig billen. Na de borstimplantaten voelde ik me eindelijk vrouw.’

Slagter was niet echt bezig met haar implantaten toen ze werd benaderd voor de documentaire.

‘De makers wisten dat ik een borstvergroting had gehad en waren benieuwd of ik weleens nadacht over eventuele gevaren. Heel eerlijk gezegd niet. Ik ging er blanco in. Ik dacht: bij mij zitten ze goed. Ik had geen klachten, ze voelden soepel, ik was gewoon tevreden. De arts in de kliniek waar ik ben geopereerd had gezegd dat ze tot mijn vijftigste konden blijven zitten, misschien dat ze dan een keer vervangen moesten worden.’
Onderzoek

In de documentaire gaat ze op onderzoek. Dat begint ermee dat ze toch nog maar eens de bijsluiter gaat lezen, in de zin van: wat is dat nu voor materiaal dat er in mijn lichaam zit? Vanaf dat moment ontspint zich in haar hoofd een discussie. Ze voelt zich af en toe moe, heeft last van concentratieproblemen. Maar ja, heeft ze dat niet al altijd gehad? Ze gaat te rade bij Henry Dijkman, onderzoeker in het Radboud UMC en in Nederland een van de klokkenluiders (in andere landen is er veel meer over te doen, in de VS waarschuwt de FDA (Food and Drug Administration) op haar website voor siliconenimplantaten en geeft informatie over BII (Breast Implant Ilness).

Twee jaar geleden schoof Dijkman al eens aan bij Jinek, waar hij ‘zonder vrouwen schrik aan te willen jagen’ er geen doekjes om wond dat siliconenimplantaten beslist niet zonder gevaar zijn.

Dit maakt hij in de documentaire ook duidelijk aan Slagter.

Het idee dat je vijftig jaar dezelfde siliconen in je borsten kunt hebben, wuift hij naar la-la land. Tien jaar, dan is het tijd om ze te vervangen. Slagter: ‘Ik schrok natuurlijk, maar ik dacht: oké, dan heb ik nog twee jaar om te bedenken wat ik wil, want meestal beginnen bij vrouwen vanaf dat moment de eerste klachten zich te ontwikkelen.’ Dijkman stelt echter voor een haartest te doen. Om te kijken of de siliconen bij haar al aan het ‘zweten’ zijn.

Gifbommen
We zijn erbij als Slagter de brief met de uitslag opent. Haar haar bevat ‘significant’ meer siliconen dan dat van de gemiddelde vrouw. Slagter: ‘Dat was superheftig. Gatverdamme, dacht ik. Gatverdamme.’ Hoewel nog steeds dezelfde borsten, was haar gevoel erover opeens 180 graden gekeerd. ‘Ik kreeg het idee dat ik met twee gifbommen rondliep. Ik ging anders kijken naar vrouwen met echte borsten, voelde me verdrietig. Ik heb mezelf ziek gemaakt door implantaten te nemen, maar toch wilde ik het nog steeds. Ze hebben zoveel voor me gedaan. Vooral mijn onzekerheid weggenomen. Ik heb mezelf nooit geaccepteerd met kleine borsten. Hetzelfde gevoel van tien jaar geleden kwam terug.’
Oké-heid

Presentator en voormalig Youtuber Lize Korpershoek had wat betreft acceptatie een andere ervaring. Op een filmpje dat ze vorig jaar op Instagram postte, vertelt ze dat ze haar siliconenborsten weg heeft laten halen. Ze had ze pas vier jaar, maar de waslijst aan klachten was zo lang, van slecht slapen tot moeheid, van een droge mond, tot vreselijke pijnen aan spieraanhechtingspunten tot hormoonwaarden die tegen menopauzaal aanzaten, terwijl Korpershoek dan midden dertig is. ‘Het gekke was,’ zegt ze in het filmpje, ‘is dat de oké-heid die ik over mezelf had gekregen toen ik extra plastic flappen in mijn lichaam kreeg, nog steeds heb nu ze eruit zijn. Het is alsof ik antidepressiva heb geslikt, ben gestopt en iets nieuws heb geleerd.’

Zoutwaterprotheses
Dionne Slagter wilde ook van haar implantaten af. ‘Die halve kilo siliconen wilde ik eruit hebben.’ Maar ze was nog niet zover dat ze ‘zonder’ kon. In plaats daarvan koos ze voor zoutwaterprotheses. Ook daarin worden siliconen gebruikt, voor het omhulsel, maar de vulling is anders. ‘Zoutwater is niet de oplossing, maar ik was er nog niet aan toe om terug te gaan naar mijn eigen borsten. Ik was te bang dat ik weer dat gevoel van toen terug zou krijgen.’

In de documentaire zie we Slagter de operatiezaal ingaan.

Dat was eind maart. Is ze tevreden met het resultaat? ‘Ja, mijn borsten zijn weer even mooi. Toen ik net uit de operatie kwam, waren ze heel groot, ik dacht: “O god’. Maar ze vallen precies zoals eerst. Een beetje puffy zijn ze nog, dat duurt wel eventjes.’ Toch weet Slagter dat ook deze oplossing niet voor altijd is. ‘Ik moet accepteren dat ze er een keer uitmoeten. Ik heb dit in gang gezet. Er zit iets in mijn lichaam dat er niet in hoort. Ik hoop dat ik er over een paar jaar wel klaar voor ben. Voor nu was dit een goede beslissing. Maar het zaadje is geplant.’

De gemiddelde Nederlandse vrouw heeft cup D, leerde ik in de 5 uurshow. In de jaren 70, toen Patricia Paay jong was, waren de borsten nog niet zo groot. ‘Kleine scharminkeltjes had ik. Als we vroeger topless aan het strand lagen, dan zag je ze niet eens.’

Ook van haar een foto van toen. Een beeldschoon slank meisje, met schitterende kleine borsten.

Het is de hoogste tijd voor het vieren van de kleine boezem, want het idee dat er een ideale borst is, is even absurd als dat er een ideale man bestaat.
Meer over de 3Doc: Moordtieten vind je hier