Hoezo streven we naar een perfect lijf?

‘Als uw kont op bühne staat, past er geen schip meer naast’, hoorde operazangeres Wiebke Göetjes ooit eens bij een auditie. ‘Van de tien audities die ik doe, word ik negen keer afgewezen: te dik. Of misschien zijn het wel twintig audities waarbij ik negentien keer word afgewezen.’

Wiebke vertelt in De Nieuws BV aan Willemijn Veenhoven over onze obsessie met het perfecte lichaam. ‘De operawereld is erg gevoelig voor wat volgens de algehele publieke opinie mooi is; dat willen ze het publiek kunnen bieden. Dan is dik niet mooi en mag je als dik niet meedoen.’

Taille
Volgens Wiebke wil de maatschappij dat iedereen er een beetje hetzelfde uitziet. ‘Wee je gebeente als je anders bent dan de anderen.’ Dat gaat onder meer over het perfecte lichaam. Hoogleraar Psychologie Liesbeth Woertman (schrijver van het boek Je bent al mooi – de schoonheid van imperfectie) ziet dat ook. Haar stelling is: alleen dode dingen kunnen perfect zijn.

‘Het huidige schoonheidsideaal geeft een vals beeld, gecreëerd door de beeldcultuur waarin we leven. Je kan met een muisklik alles veranderen: elke oneffenheid kan uit je huid, je kan je borsten oppompen en je taille indrukken.’

Ontevreden
Natuurlijk, iedere tijd had een schoonheidsideaal, stelt Liesbeth. Maar toen was het ideaal een feitelijk beeld; niet iets dat gecreëerd was met bijvoorbeeld je smartphone. ‘Ik heb het voordeel dat ik niet in deze tijd ben opgegroeid. Mijn hart bloedt voor alle jonge mensen – dat klink misschien wat overdreven, maar dat vind ik echt zo. Voor alle jonge mensen die nu in deze gemanipuleerde, gephotoshopte, ideale wereld groot moeten worden. Als ze gewoon in de spiegel kijken of gewoon met elkaar omgaan, zijn zij per definitie ontevreden.’

‘Maar hoe imperfect is je geest als je dat perfect vindt?’, reageert Wiebke. ‘Misschien is perfectie wanneer je lichaam in een uitgebalanceerde gezondheid verkeert. Ik ben nu eigenlijk wel tevreden. Zolang ik het gevoel heb dat mijn lichaam sterk is en het goed voor mij doet, dan ben ik tevreden met mijn lichaam. Als er iets mankeert, kijk ik hoe ik dat op kan lossen. Maar niet omdat men vindt dat ik pas goed ben als ik eruitzie als een Barbie.’

Liesbeth vindt de zucht naar perfectie ‘een treurige tocht'. Stel dat het je lukt om daarbij in de buurt te komen, met heel veel ingrepen van buitenaf, en dan? Dan zit je daar gelukkig te wezen op de bank? Je durft je amper te bewegen, want daar krijg je rimpels van!’ Wiebke: ‘Tussen mijn zestiende en mijn negentiende heb ik al mijn eten uitgekotst. Toen woog ik 55 kilo, maar was ik veel ontevredener met mijn lichaam dan nu.’

Diverser
Gelukkig kan het ook anders. Liesbeth: ‘Er is een grote groep vrouwen die zich met 'body positivity' bezighoudt. Vrouwen die tevredenheid ontwikkelen over hun lichaam. Ik vind dat de zwarte mode-activiste Janice Deul hele spannende dingen doet. Zij probeert het schoonheidsideaal diverser te maken. Want als dat beeld diverser is, dan passen er meer mensen in. Dan verandert er nog niets aan het systeem, maar zijn in ieder geval meer mensen happy.’

Kijk/lees/luister verder:
Video: het interview van Willemijn Veenhoven (de Nieuws BV)