Timur Perlin over Pride in Kollum: 'We wilden geen tweedeling in het dorp veroorzaken'

Radio-dj Timur Perlin organiseerde met 3FM een Pride in het Friese dorpje Kollum. Dat ging niet zonder slag of stoot.

Een sympathiek idee: organiseer een Pride in je eigen dorp. Met die gedachte brachten 3FM en omroep HUMAN vorig jaar een heuse parade naar Nijverdal. En onlangs vond de tweede editie plaats in het Friese dorpje Kollum. De totstandkoming had echter een grimmiger verloop dan gewenst. ‘Een regenboogbankje op de speelplaats bij onze school werd beklad met de tekst “Gay is niet oké” en een verwijzing naar een Bijbeltekst’, zo vertelt basisschooldirecteur Kim van Soest, tevens een van de initiatiefnemers van de Pride van Kollum. ‘Wat me opviel is hoe stil het bleef, qua tegengeluid. Het bekladde bankje haalde het nieuws, waarna online veel reacties als “terecht”, “het bankje wordt er mooier op” en “ze moeten stoppen ons de homo’s door de strot te duwen” volgden. Het tegengeluid binnen het dorp sneeuwde heel erg onder, bijna niet hoorbaar.’ Als openbare basisschool merkten Kim en haar collega’s op dat dit schuurde aan de waarden waar de openbare basisschool voor staat. Temeer omdat leerlingen de rijmende bekladding over het schoolplein riepen. ‘Tijdens een teamuitje met de leerkrachten hoorden we de oproep van 3FM-dj Timur Perlin. Toen hebben we ons aangemeld voor een Pride in Kollum.’

Op 10 juli wordt bekend dat de Pride een week later in Kollum gaat plaatsvinden. Die nacht wordt wederom het bankje beklad. Kim van Soest: ‘De aanleiding voor de Pride was de oorverdovende stilte naar aanleiding van het bekladden van het bankje. Kollum is een klein dorp; het was het gesprek van de dag. In de periode tussen 10 en 15 juli (de dag de Pride plaatsvond) wilden mensen zich juist heel erg uitspreken. Dat is positief, want dan komt er dialoog. Maar er waren ook bedreigingen, zowel online als fysiek, en m’n autobanden werden lek gestoken. Ook bij 3FM kwamen er online bedreigingen binnen.’

Niet alleen in Kollum worden regenboogbankjes beklad. In Den Haag gebeurde dit onlangs ook en daar werd tevens het internationale homomonument beklad – wat terecht leidde tot hevige verontwaardiging bij politici. ‘De maatschappij verhardt ten opzichte van queers’, zo merkt 3FM-dj Timur Perlin. ‘Ik merk dat in mijn dagelijks leven, maar ook op de onlinekanalen van 3FM. De haters hebben ons wel gevonden.’ Ondanks de felle online discussie die in de week voor de Pride op gang kwam, kijkt Perlin toch met een goed gevoel terug op de Pride. ‘We wilden geen tweedeling in het dorp veroorzaken of regels gaan opleggen hoe je met homo’s om moet gaan. We wilden op zoek naar de nuance. Ik ben de week voor de Pride ook in het dorp geweest en ik proefde naast een behoorlijke dosis haat ook veel liefde en enthousiaste reacties. De fietsenmaker wilde dolgraag een flyer op zijn raam; de drankenwinkel juist weer niet. Er is wat mij betreft ruimte voor alle meningen en geluiden. En daar was ook ruimte voor op de Pride.’ Op 15 juli, de dag van de Pride, is er veel politie op de been in Kollum. Er zijn camera’s, er is vuurwerkdreiging en alle eieren in het dorp waren uitverkocht. Perlin: ‘Ik sprak een jongetje van 12 jaar dat zei: “Mijn neef gaat straks met eieren gooien, maar hij wil eigenlijk alleen maar stoer doen. Ik wil alleen maar kijken.” Dat vond ik heel mooi.’ Uiteindelijk wordt er geen ei gegooid, is de sfeer gemoedelijk en loopt het hele dorp uit. En niet alleen Kollummers laten zich zien. Gays uit heel Friesland die het fantastisch vinden dat dit evenement in hun provincie plaatsvindt en het COC Leeuwarden zijn van de partij. De botenparade zelf is kleinschalig, maar dat kan ook niet anders in de Kollummertrekvaart. ‘Vijf boten, een man met een kano en twee mensen die gingen zwemmen. En een religieuze man met een demonstratiebord met de tekst “Gays” met een groot rood kruis erdoor. Ik ben naar hem toegegaan en heb hem z’n verhaal laten doen. Ik vond het interessant, liet hem de ruimte zijn verhaal te doen en daarna mocht ik hem ook vertellen waarom ik het er niet mee eens was. Het hoeft niet te ontaarden in haat. Wij zijn het niet eens met elkaar en hebben elkaar de hand geschud. Daarnaast stonden wat Andrew Tate-achtige jongens van een jaar of zeventien die ook demonstreerden tegen de Pride. Volgens hen vergiftigen “wij” de kinderen met “onze” denkwijze. Ook met hen heb ik een goed gesprek gehad. Zij zijn ervan overtuigd dat je als hetero wordt geboren en door “ons” wordt omgedraaid. Het is misschien meer eens soort angst om in een gelovig dorp buiten de boot te vallen. De gesprekken die ik met deze tegenstanders heb gevoerd voelen voor mij als winst.’

'We wilden geen tweedeling in het dorp veroorzaken', zo vertelt Perlin hierboven. En dat is gelukkig ook niet wat er is gebeurd. In aanloop naar de Pride merkte Kim van Soest dat die oorverdovende stilte na de bekladding van het regenboogbankje werd doorbroken. Er kwam discussie op gang, mensen durfden zich uit te spreken – ook tégen de bekladding. ‘Dat is precies wat we hoopten te bereiken’, zo legt Van Soest uit. ‘Het was het gesprek van de dag. Kollum is een klein dorp. De groep die niets van zo’n bekladding wil weten is oneindig veel groter dan die kleine minderheid die zich wél liet horen. Het betreft een kleine groep die verhardt en zich uitspreekt in woord en daad. Dan kan alleen de dialoog voor nuance in het debat zorgen. De Pride werkte in die zin heel verbindend.’

Inmiddels is het regenboogbankje in Kollum voor de derde keer beklad. Van Soest: ‘Door een heel domme groep, of eenling, want de camera van de politie stond er nog.’ Toch merkt de schooldirecteur dat er nu anders wordt gereageerd vanuit het dorp. ‘Er komen heel andere reacties binnen na die laatste bekladding. “Wat een sneuhazen” en “wat laf, zaterdag niet durven spreken en dan dit doen”. Die tendens is echt veranderd, best wel snel gekanteld. Mensen durven stelling te nemen, zich uit te spreken en dit soort daden niet te bagatelliseren. En voor ons als school: deze waarden zijn zo verklonken in de kernwaarden van onze school. We hebben een mooi praktijkvoorbeeld erbij om in de hogere klassen te bespreken.’