Persoonlijke zorg wordt steeds meer een luxegoed

De crisis in de zorg is enorm. Er zijn stijgende prijzen, er is te weinig personeel, en er is een bevolking die steeds ouder wordt en meer zorg nodig heeft.

Het kenmerk van het Nederlands zorgstelsel is solidariteit – jongeren betalen mee aan de zorg voor ouderen en de gezonden betalen voor de zieken. Tegelijkertijd wordt er zo veel mogelijk gedaan om mensen met lagere inkomens te steunen.

Tweedeling
De kans is groot dat er in de toekomst duidelijke verschillen zullen ontstaan tussen de particuliere en reguliere zorg. In de verpleeghuizen wordt deze verandering al zichtbaar. ‘In de afgelopen jaren zijn een aantal particuliere verpleeghuizen op de markt toegetreden. Deze verpleeghuizen betalen een flink bedrag buiten de reguliere zorg om voor bijvoorbeeld huisvesting waarbij mensen in een kleinschalige omgeving en met de nodige luxe in een verpleeghuis kunnen zitten’, aldus zorgeconoom Wim de Groot in Vroeg! Hierdoor ontstaat een tweedeling: rijke Nederlanders kunnen zich hoog en droog kopen in de particuliere zorg, terwijl de minder bedeelde inwoners van ons land zijn overgeleverd aan de uitgeklede reguliere zorg.

Persoonlijke aandacht
Het is onvermijdelijk dat we in de toekomst genoodzaakt zijn om steeds meer zorg zelf te doen. ‘Je kan het vergelijken met de reisbureaus die we vroeger hadden. Vakanties werden toentertijd voor ons geboekt en nu doen we dat zelf op het internet. De technologie biedt voor relatief eenvoudige zorgproblemen handvatten om het zelf op te lossen. Maar ook de robotisering is iets waar we mee te maken gaan krijgen in de toekomst. Het nadeel is dat je zal zien dat persoonlijke aandacht steeds meer een luxegoed gaat worden’, aldus De Groot.

Personeel
De zorg die we op dit moment hebben is op termijn namelijk niet meer houdbaar. De komende jaren wordt er een tekort van 58.000 personeelsleden in de zorg verwacht. En volgens De Groot is dat niet het enige waar we ons druk om moeten maken: ‘Het ziekteverzuim in de zorg is tien procent hoger dan in elke andere bedrijfstak in Nederland, maar ook de nieuwe lichting die na het afstuderen in de zorg komt werken heeft binnen twee jaar alweer de zorg verlaten. Je ziet dus een enorme uitstroom. Kennelijk is het personeelsbeleid in de zorg zodanig slecht dat mensen de zorg verlaten of ziek thuis komen te zitten.’

Persoonlijke zorg wordt door de uitstroom van zorgpersoneel steeds schaarser. De focus van ziekenhuizen moet verschuiven, of ten minste verbreden. Zorg moet niet langer alleen rondom artsen worden georganiseerd, maar ook rondom verpleegkundigen en verzorgers. ‘Van oudsher is er heel weinig belang voor verpleegkundigen en verzorgers in ziekenhuizen, omdat hun aanwezigheid als vanzelfsprekend wordt aangenomen. Terwijl deze vanzelfsprekendheid er – met alle tekorten op de arbeidsmarkt – helemaal niet meer is. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen zullen zich moeten aanpassen aan alle verpleegkundigen die we hebben.’