'Normaal' doen in de liefde

Het woord ‘liefde’ heeft 42.500.000 hits op Google, er zijn boeken volgeschreven over romantische relaties en er zijn gebroken harten geheeld door muziek. Hoewel veel mensen hard hun best doen het concept ‘liefde’ te verklaren blijft het een mysterieus fenomeen, waarvan zelfs de meest rationele persoon in verwarring wordt gebracht. Zo weet Katrien nog steeds niet of ze voor Donald of Guus Geluk moet gaan. Maar moet ze eigenlijk wel een keuze maken?

In onze maatschappij hebben we sociale regels bedacht die ons een zekere veiligheid bieden, en alles wat daarvan afwijkt is beangstigend. Homoseksualiteit, polyamorie en open relaties triggeren een irreële angst voor het onbekende die voortkomt uit onvoorspelbaarheid. Wat we niet kennen is eng, maar wat is dan normaal?

…Een meisje uit een armzalig gezin, ze werd verliefd op een prins en ze leefden nog lang en gelukkig. We leren al van jongs af aan dat de liefde fantastisch is: Assepoester, Belle en Jasmine vinden uiteindelijk allemaal die ene perfecte prins. Maar is dit de realiteit? Disney speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van wat ‘normaal’ is  in de liefde. Dit betekent dat onze liefde uiteindelijk zal worden beantwoord door de ware prins op het witte paard.

Maar volgens deze Disney-norm is alles wat buiten een man-vrouw relatie valt eigenlijk vrij abnormaal. En ook al weerspiegelt dit niet de realiteit, onze kijk op relaties is al van jongs af aan bepaald. Had die kikker niet net zo goed kunnen veranderen in een prinses?

De liefde is niet verbonden aan regels. Daarom is het een gek idee dat liefde samengaat met monogamie - en dan het liefst in een man-vrouw verhouding - als monogamie gebaseerd is op regels en de liefde op gevoel. Of mensen monogaam van aard zijn is een veelbesproken discussie, maar misschien hoeven we helemaal geen kamp te kiezen.

Omdat we niet meer leven zoals onze voorouders in de oertijd, hebben we tijd om ons druk te maken over een tindermatch die niet terug appt. Had de oermens dan wél tijd voor de liefde tussen het bizons jagen en bessen verzamelen door? Ik weet het niet, maar ze hadden in ieder geval een heftig seksleven .

Hoewel het lastig is om uit te vinden hoe mensen duizenden jaren geleden leefden, is het wel mogelijk om groepen mensen te analyseren die nog op eenzelfde manier leeft. In de documentaire  Explained  wordt uitgelegd dat een kind uit de Bari groep van Venezuela meerdere vaders kan hebben - als een vrouw namelijk met meerdere mannen seks heeft terwijl ze zwanger is, dan dragen al die mannen de zorg voor het kind.  

Het is niet mijn favoriete hobby, maar je kan ook kijken naar oeroude schedels. In een item van de VPRO wordt er verteld dat de wereldbevolking zoals deze nu is, is voortgekomen uit inteelt. Dit is een groot taboe, omdat meer genetische defecten doorgegeven worden. Aan de andere kant heeft dit waarschijnlijk de mensheid van uitsterven gered. #YAYINTEELT!!!

Deze verhalen zijn sterk verbonden met de evolutietheorie - beiden draaien om voortplanting en niet zo zeer om de liefde. Vanuit een biologisch perspectief willen mannen zoveel mogelijk zaad verspreiden en vrouwen een zorgzame partner, voor een hogere overlevingskans. Dus als je partner zegt: "Ik kon het niet laten", dan is dit natuurlijk een waterdicht argument. 

Na een lange periode van zo’n losse sfeer waarin monogamie en polyamorie nog geen betekenis had, ontstond het huwelijk in de tijd van de Grieken en Romeinen. Huwelijken werden een booming business. In de documentaire  Explained  worden de twee meest invloedrijke personen ter wereld van hun tijd genoemd: Cleopatra en Caesar. Helaas voor Caesar geilde Cleo eigenlijk vooral op zijn prominente positie, want door het huwelijk werd hun invloed samen nog veel groter.

Monogamie ontstond als regel in onze sociale constructen voor een veilige toekomst, maar hoe kan de liefde een regel zijn als je afgaat op je gevoel? Nu trouwen er volgens de  NOS  steeds minder twintigers en dertigers, omdat ze zich minder zeker voelen over de toekomst door flexwerk. Maar hoewel sociale regels misschien wel even belangrijk zijn als onze biologische instincten, zijn we nog steeds gehecht aan monogame relaties, dan wel in opeenvolgende relaties .

Misschien is het beter om onze roze bril te vervangen door een realistischere kijk op de liefde. De liefde laat zich niet vangen in regels, en werkt voor iedereen anders. Zo zal de jaloerse vriendin zichzelf opvreten in een open relatie, maar die onafhankelijke vrouw met zes quarrels geeft misschien geen fuck.  

Maar als monogamie niet natuurlijk is, dan zullen we bereid moeten zijn ervoor te werken. Psycholoog  Christopher Ryan vergelijkt monogamie met vegetarisch eten. Ook al zijn we omnivoren, we kunnen er toch voor kiezen om geen vlees meer te eten al zal de verleiding blijven bestaan. Maar eigenlijk zijn er helemaal geen regels nodig als we afgaan op ons gevoel, dan zal de liefde overwinnen.