Gouden Radioring voor Jan-Willem Start Op! Wat drijft het dj-duo?

Herinneren jullie  de eerste uitzending nog? 
Jan-Willem: ’Ja, als de dag van gister! Ik weet nog de eerste plaat: Start Me Up van The Rolling Stones! Dat was een magisch moment, zo om zes uur 's ochtends. Een ochtendshow was voor mij wel altijd een droom. Toen ik dit programma ging doen, werd ik regelmatig geconfronteerd met oude interviews. Twintig jaar geleden, toen ik net bij de radio begon, had ik het al over een ochtendshow als grote droom. En, sinds 2 juli 2018, maak ik die ineens, samen met Jeroen.’

Kenden jullie elkaar al voor 2 juli 2018? 
Jan-Willem: ‘Ja, we moesten twee weken invallen in mei. En twee maanden later hadden we een ochtendshow met z’n tweeën. Het ging heel snel.’
Jeroen: ‘Omdat we hele leuke reacties kregen. Dat was heel tof. Dat mensen ons hoorden en dachten: oh, dat is ook wel een leuke combi, zo met z’n tweeën.’

Jullie hadden zelfs een handgeschreven kaart van iemand uit de zorg ontvangen. Is er veel interactie met luisteraars?
‘Ja, we krijgen veel kaartjes met bedankjes. Het voelt heel gek, dat iemand uit de zorg ons bedankt. Het moet eigenlijk andersom. Wij moeten hen bedanken! Op de een of andere manier is de ochtendshow een houvast. We proberen niets links te laten liggen. Als je naar ons luistert, hoef je de krant niet meer te lezen. Maar we doen het wel in een prettige sfeer. Je hoeft nooit bang te zijn dat als je ons aanzet, dat je dan met het verkeerde been uit bed stapt.’ 

Proberen jullie heel bewust houvast te bieden?
Jeroen: ‘Tijdens de Top 2000 Stemweek gaan we Nederland in en ontmoeten we mensen voor wie het iedere dag doen. Tijdens die bezoeken realiseerden we ons: deze mensen kennen ons gewoon. Deze mensen hebben het gevoel dat ze gewoon twee vrienden ‘s ochtends in de keuken hebben. Dat wisten we wel, maar door corona is het nog duidelijker geworden. Misschien zijn er wel mensen die alleen thuiszitten of niet veel mensen tegenkomen. Daar ging dat kaartje ook over: “Wat lekker dat jullie er zijn ‘s ochtends.” Dat realiseren we ons zelf niet, want we doen gewoon wat we altijd doen. Maar dat het van belang is, vind ik waanzinnig eervol, dat we dat kunnen en mogen doen. En dat het blijkbaar die uitwerking heeft.’

Jan-Willem: ‘Voor mij zit er zeker een idee achter. Als iets mij raakt, dan wil ik er iets mee in mijn programma. Soms heeft het tijd nodig, dan kan ik er niet gelijk iets mee. Maar dan blijft het wel in mijn hoofd hangen. Bijvoorbeeld als het over onrecht gaat; dat triggert mij enorm. Het komt vaak in het nieuws, maar je kunt niet op alles inhaken. Dat geldt voor iedereen: het ene glijdt soms van je af, het andere raakt je opeens. Als het me raakt, dan moet ik er iets mee: of het nou een liedje is, een verhaal van een luisteraar, een appje of een nieuwsbericht.

Bijvoorbeeld de aardbevingsproblematiek in Groningen. Ik dacht dat het opgelost was. Naar aanleiding van een hongerstaking, ben ik mij erin gaan verdiepen. Dat was ook zo’n slapeloze nacht. Ik heb een petitie geschreven en toen kwam ik ‘s ochtends in de show met: “Jongens, we gaan een petitie starten voor de mensen in Groningen!” En het dan proberen onder de aandacht te brengen bij mensen die misschien net als ik dachten dat het wel was opgelost.

Laatst ontvingen we ook een berichtje van een luisteraar die vertelde dat ze een crematie had van een goede vriendin. Die vriendin had als laatste wens dat Don’t You (Forget About Me) van Simple Minds gedraaid zou worden op de radio op de dag van haar crematie. Daar hoefden we geen seconde over na te denken. Toevallig moesten we het opnieuw draaien met de Top 2000. De motivatie - waarom mensen op een nummer stemmen - die mensen achterlieten, gaf aan dat mensen door het moment geraakt waren. Dat vind ik heel mooi. Als je je gevoel en je hart volgt… dan komt het veel meer over. Ook al zijn mensen het niet per se met je eens…’ Jeroen: ‘Als je het dicht bij je gevoel houdt, dan krijg je veel bijval.’

Jan-Willem: ‘Zoals bij de RadioRing; het gaat niet om het winnen van de Ring. Het gaat om de waardering van de luisteraars. Dat raakt ons. Dat kunnen we ook weer teruggeven. Wat dat betreft is het net een relatie.’

Ja, zo klinkt het wel! Blijven jullie betrokken bij dergelijke projecten?
Jan-Willem: ‘Groningen is op dit moment echt mijn achilleshiel. Wij zaten midden in het proces van de petitie, in de Tweede Kamer zou er een debat plaatsvinden en we zouden een live-uitzending maken in Loppersum, het epicentrum van het aardbevingsgebied in Groningen. We zouden met een aantal Groningers richting Den Haag gaan om de petitie aan te bieden. Maar toen kwam corona, dus ging het niet door. Eigenlijk is de situatie daar alleen maar schrijnender geworden. Maar toch is het in het nieuws, van de waan van de dag, onderbelicht. Maar dit onderwerp blijft een rode draad in dit programma: we zullen er altijd aandacht aan blijven besteden.’

Door corona ging dat dus niet door. Wat voor gevolgen heeft corona op jullie ochtendshow gehad verder? 
Jeroen: ‘Voor ons als radiomakers is het een interessante tijd. Je moet constant luisteren en aanvoelen hoe luisteraars ergens in staan en deze tijden beleven. Vervolgens moet je anticiperen. Denk bijvoorbeeld aan het dagritme van mensen dat is veranderd. Vroeger was het om zes uur ‘s ochtends al hartstikke druk. Mensen werken nu thuis en staan misschien wel een uur later op. Dan denken wij weer na of we er iets mee kunnen. Maar ook over hoe we de optimistische kant kunnen vasthouden, zonder de realiteit uit het oog te verliezen. Het is heel interessant eigenlijk. Het is een evenwichtsoefening, waar je elke dag over na moet denken.’

En toch klinken jullie altijd vrolijk. Hebben jullie bijvoorbeeld nooit een ochtendhumeur?
Jan-Willem: ‘Iedere ochtend gaat om vier uur de wekker. Maar bij nachten zoals vannacht, waarin ik de halve nacht wakker lig, helpt de muziek, dat geeft energie. En het scheelt ook dat het een ochtendshow is. Ik weet dat ik dan niet genoeg energie heb voor een hele dag. Maar voor die ochtendshow lukt het altijd. Het is aan het begin van de dag. Dan geef ik alles wat ik heb aan het programma. Dan duik ik daarna mijn bed in en ben ik weer de oude. Dat is het voordeel van een ochtendshow: je mag aan het begin van de dag pieken.’

Jeroen: ‘Reacties, zoals dat kaartje van vorige week van iemand uit de zorg, zorgen ervoor dat ik zonder problemen om kwart over vier opsta en denk: let’s go. Werkelijk waar.’

Wat zouden jullie graag nog een keer willen doen in de ochtendshow?
Jan-Willem: ‘We hebben met Maarten van der Weijden een ochtendshow gemaakt, waarin we, in een sloep, achter hem aan voeren. Ik kan niet wachten op het moment dat we weer op pad kunnen.’

Jeroen: ‘En dat we naar mensen toe kunnen vooral!’

Jan-Willem: ‘Onderweg zijn, met de stembus, en dat je dus vanuit de bus radio maakt. Dat je van de ene woonwijk naar de andere gaat, van het ene stadsplein naar het centraal station en daarna naar een afgelegen boerderij. Dat vind ik het allerleukst.’

Jeroen: ‘Mensen ontmoeten geeft me ontzettend veel energie. We worden letterlijk binnengelaten. Dan sta je kwart over zes ‘s ochtends ergens in Oost-Groningen bij mensen in hun huiskamer, terwijl de kinderen aan tafel zitten. Dan denk ik: wauw! Wat eervol dat jullie mij zo vertrouwen dat jullie mij in jullie huis toelaten.'

Willen jullie tot slot nog iets kwijt aan de mensen die hebben gestemd? 
Beiden: ‘Ja! Bedankt voor het stemmen. Het is zo ongelooflijk lief allemaal.’