Is Jesse Klaver een klimaatpopulist?

Jesse Klavers veelzijdige persoonlijkheid fascineert me eindeloos. Het ene moment kan hij vol genegenheid naar mensen toebuigen en is hij in de meest aaibare man op aarde. Het andere moment maken zijn eikeltjespyjama en zachte toon plaats voor een CO2-kogelvrijvest en retoriek met de vuurkracht van een Stalin-orgel. Dat tweede gebeurt als het over klimaatverandering en wankelende akkoorden gaat die deze verandering tegen moeten gaan.

Afgelopen maandag was de maat zo goed als vol wat Jesse betreft: de regeringscoalitie toont wat hem betreft slappe knieën als het gaat om het Klimaatakkoord dat op 21 december bij de drukkerij moet liggen. Met name de VVD en CDA verkopen volgens Jesse luchtkastelen aan burgers door ons wijs te maken dat ze niet de rekening van de maatregelen voor hun kiezen krijgen. Dat terwijl energiekosten voor burgers ‘met 33 procent worden verhoogd’ volgend jaar. Oh, en het bedrijfswezen wordt buiten beschouwing gelaten. Wat Jesse betreft is het simpel: bedrijven kunnen en mogen niet buiten schot gehouden worden als ze zelf een significant aandeel hebben in klimaatverandering. En dan is de kous zo goed als af: betalen zal je, kreng.

Wat mij betreft, heeft de Jessias op dit punt gelijk: als er sprake is van een lastenverzwaring ten behoeve van het klimaat, dan moeten wij allemaal ons steentje bijdragen – ook bedrijven. Het argument dat als bedrijven geconfronteerd worden met een verhoogde energiebelasting ze het hazenpad kiezen, klopt volgens hem niet. Want ja - het kan toch niet zo zijn dat ze ineens de grens oversteken naar een land waar ze wel de lucht donkerzwart kunnen verven? Nee, dat is flauwekul. Te meer als je je bedenkt dat bij veel bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen tegenwoordig hoog in het vaandel staat, en daarin speelt milieuvriendelijkheid een enorme rol. Bedrijven zullen zich volgens mij daarom geen kat in het nauw voelen als ze wat meer moeten betalen.

Wat mij niet aanstaat, is het ogenschijnlijk gemak waarop Jesse zegt dat de regering besluiteloos is. Het duurt volgens Jesse allemaal te lang en er komt niks concreets tot stand. Begrijp me niet verkeerd: ik ben een groot voorstander van niet lullen maar poetsen, maar een consensus bereiken op iets als – nou ja – de toekomst van deze planeet is volgens mij geen vanzelfsprekendheid. En in het bereiken van zo’n overeenstemming, is het juist belangrijk dat belanghebbende partijen hun aandeel in het akkoord hebben.

Maar Jesse wil zo min mogelijk partijen aan de vergadertafel die alleen aan zichzelf denken. Wat hem betreft, krijgt het bedrijfswezen zelfs geen plek aan de onderhandelingstafel als ze te veel uitgaan van eigen gewin en niet naar het grotere plaatje kijken.

Door de lange onderhandelingen als een gebrek aan besluitvaardigheid aan te merken,  en door zelf met 101 oplossingen te strooien alsof het niks is, creëert Jesse een duidelijke tweedeling in de wijze waarop het Klimaatakkoord benaderd wordt: aan de ene kant is daar de besluiteloze regeringscoalitie die haar oor laat hangen naar de bedrijvensector, en aan de andere kant is daar het verlichte GroenLinks.  

Ik begrijp Jesse aan de andere kant ook wel: het zou bijna zonde zijn om de lange onderhandelingen niet in zijn voordeel te gebruiken, maar dit is gewoon een gevalletje luchtkastelen verkopen en klimaatpopulisme. Met CO2. Het saillante aan dit alles is dat Jesse aangeeft dat de burger slim genoeg is om door de mooie praatjes van het CDA en de VVD heen te kijken als het gaat om de beoogde lastenverzwaring op energie, maar ik denk dat dat andersom ook geldt voor Jesse. Men gaat door hem heen kijken op dit punt. Het is nu immers heel erg makkelijk schreeuwen geblazen.

Ik kijk in ieder geval wel door hem heen, jij ook?