Hoe voelt het om depressief te zijn?
Iedereen voelt zich weleens somber, maar wanneer is er sprake van een depressie? Hoe herken je het verschil?
‘Als iemand zonder depressie opstaat, denkt hij of zij (of hen, red.): ik moet eruit, ik ga verder met het plan van de dag.’ Aan het woord is Maarten, hij sprak in de DepressieSessie met Typhoon (een item in het programma Make Holland Great Again) met zes andere jongeren over depressiviteit. Maarten had tijdens zijn depressie géén plan. ‘Waarom zou ik uit bed komen? Waarom zou ik douchen?’ Iris, in dezelfde sessie, herkent deze gevoelens. ‘De eerste paar seconden nadat ik mijn ogen opendeed was alles oké. Daarna overviel me de gedachte: oh nee, weer een dag. Wat moet ik nu weer? Wat voor doel heeft deze dag?’
Wanneer zit je ‘even niet lekker in je vel’ en wanneer ben je depressief, zoals oprijst uit de verhalen van Maarten en Iris? Professor Robert Schoevers (hoogleraar psychiatrie bij het UMCG) legt in De Depressie Kennistest de verschillen uit. ‘In ieder leven gebeuren dingen die niet leuk zijn. Als je daaraan denkt, schiet je vol of word je boos. Dat zijn manieren om het verdriet te verwerken. Hierbij weet je waar het vandaan komt en kun je tussen de tranen door, de zon nog zien schijnen. Dat is normaal en dat mag ook gerust langer dan twee weken duren. Een grote gebeurtenis mag grote impact hebben. Het verschil met een depressie is dat die klachten vast komen te zitten. De symptomen gaan een eigen leven lijden, waardoor je in een tunnel terechtkomt waarin je steeds verder de negativiteit wordt ingezogen. Het is een neerwaartse overgang in hoe je dingen beleeft, waarbij ‘gewoon’ verdriet al voorbij is. Je bent niet meer in staat om lucht te geven aan negativiteit.’
Als je een depressie hebt, kan het voelen alsof je ondergedompeld wordt in somberheid. Je kunt niet meer genieten van het leven en verliest interesse in de mensen en de dingen om je heen.
In De Depressie Kennistest wordt aan de hand van twintig vragen getest wat we weten over depressie en in hoeverre we in staat zijn om een depressie te herkennen bij mensen in onze omgeving. Depressieve symptomen moeten minimaal twee weken aanwezig zijn om officieel te spreken van een depressie. De meeste mensen voelen zich dan het slechtst in de ochtend. Presentatrice Sophie Hilbrand legt uit waarom. ‘Als je depressief bent is je biologische klok ontregeld. Die klok reguleert veel processen in je lichaam, zoals ook je stemming. Als die biologische klok verstoord is, zoals bij een depressie, heeft dat met name in de ochtend negatieve effecten op hoe je je voelt.’
Misbruik maken van het woord depressie
Als we niet goed weten wat een depressie is, gebruiken we het ook nogal eens wanneer er helemaal geen sprake van een depressie is. In Taboepraat vertelt Anouk (die zelf met een depressie te maken heeft gehad) dat ze de drempel voor het woord ‘depressie’ te laag vindt. ‘Ik denk dat mensen zichzelf een diagnose toeschrijven. Mensen zeggen vaak: ik voel me depressief. Doordat mensen het snel zeggen wordt het minder snel serieus genomen door artsen.’
Hoe ziet dat eruit in je hersenen?
En dat terwijl een depressie ongelofelijk zwaar en allesomvattend is. Schoevers: ‘Bij een depressie maken de emotiegebieden in het brein overuren. Deze emotiegebieden zijn verantwoordelijk voor het ervaren van onder andere angst, agressie, dreiging en stress. De rationele kant van je brein is minder actief bij een depressie. Met deze kant kun je interpreteren en relativeren. Is dit een bedreigend signaal of valt het wel mee? Hoe kan ik mezelf weer wat geruststellen? Dit rationele gebied zou het emotionele gebied dus moeten controleren en tot rust moeten brengen, maar bij een depressie bestaat er een disbalans tussen deze twee gebieden. Hierdoor ontstaat er een soort loop van negativiteit die niet meer onderbroken wordt.’
Herken jij jezelf in deze symptomen? Hieronder vindt je verschillende hulplijnen die jou kunnen helpen:
Praten over zelfmoordgedachten kan via 0900-0113 en de chat op 113.nl
Thema's:
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!
